Της Πηνελόπης Ι. Ντουντουλάκη
Σέλινο, στα χαράκια σου ήρωες πορπατούνε
τση μάχης κρότοι και φωνές βροντούν κι αντιλαλούνε.
Μια φροντισμένη και πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση ενός ακόμα έργου του γιατρού και συγγραφέα Ευτύχη Λαμπουσάκη έρχεται να προστεθεί στην ενότητα των βιβλίων ιστορίας και ανθρωπογεωγραφίας του τόπου μας.
Πρόκειται για το βιβλίο του με τίτλο: “ΕΠΑΡΧΙΑ ΣΕΛΙΝΟΥ: Γεωγραφία-Ιστορία-Οικονομία”, του οποίου εκδότης είναι ο ίδιος (Χανιά 2017).Στις 253 σελίδες του (μεγάλου σχήματος, σκληρόδετου) τόμου προτάσσεται μια συνοπτική αλλά μεστή ιστορική ανασκόπηση που ξεκινά από την αρχαιότητα, περιλαμβάνει ειδική μνεία στις αρχαίες πόλεις του Σελίνου και στο Ασκληπιείο της Λισσού. Περιλαμβάνει, επίσης, αναφορά στα χρόνια της αραβοκρατίας, ενετοκρατίας και τουρκοκρατίας, και στη διακεκριμένη παρουσία των Σελινιωτών στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες στη διάρκεια εκείνων των χρόνων μέχρι και τη Μάχη της Κρήτης. Η εισήγηση αυτή αφιερώνεται, όπως ο συγγραφέας σημειώνει, “στη μνήμη όλων των Σελινιωτών αγωνιστών της κρητικής ελευθερίας”.
Αμέσως μετά και “Εις Μνημόσυνον” παρουσιάζονται όλα τα μνημεία πεσόντων, τα ηρώα, οι ανδριάντες και οι προτομές που κοσμούν τα χωριά του Σελίνου. Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, που συνοδεύει όλες τις ενότητες του βιβλίου, συνθέτει ένα ευλαβικό οδοιπορικό στα χνάρια των αγώνων των ανθρώπων του τόπου για ελευθερία.
Ακολουθούν ειδικά αφιερώματα στην εξέλιξη της κατοικίας και της ενδυμασίας, καθώς επίσης στην πορεία της τοπικής οικονομίας στο Σέλινο. Εκτενής και εμπεριστατωμένη η αναφορά στην εκκλησιαστική ζωή της περιοχής (Ιερά Μητρόπολη Κισσάμου και Σελίνου, Μητροπολίτες Κισσάμου και Σελίνου, εκκλησίες του Σελίνου και Σελινιώτες κληρικοί). Εξ ίσου εμπεριστατωμένη η αναφορά στην εκπαίδευση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, τα σχολεία και τους δασκάλους που διακόνησαν τη γνώση στα σχολεία αυτά. Συγκλονιστικά τα στοιχεία για τη σταδιακή συρρίκνωση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και τα δημοτικά σχολεία που έχουν παραδοθεί στη φθορά του χρόνου, όπως δυστυχώς παρατηρείται στην κρητική ύπαιθρο.
Οι Σελινιώτες καλλιτέχνες της παραδοσιακής μουσικής της Κρήτης, τα ιστορικά φαράγγια καθώς επίσης τα σπήλαια (καταγραφή: Αντώνης Πλύμάκης) του Σελίνου, η πυραμίδα στο χωριό Μονή στο Ανατολικό Σέλινο, η μνημειακή ελιά στο Ανισαράκι Καντάνου, η Κακοδικιανή Γέφυρα και τα άλλα δύο μικρότερα γεφύρια στην είσοδο και έξοδο του Αγιερηνιώτικου φαραγγιού συνθέτουν τις τελευταίες ενότητες του βιβλίου.
Με το έργο αυτό ο συγγραφέας προσθέτει στην πολυσχιδή προσφορά του (επιστημονική, συνδικαλιστική, κοινωνική), ένα δώρο γνώσης και ζωής όχι μόνο για τους Σελινιώτες, αλλά και για κάθε αναγνώστη που έχει ενδιαφέρον για την προσέγγιση της ιστορίας και φυσιογνωμίας του τόπου.