Το 2019 δεν πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα το βάρβαρο έθιμο της Γιαννούλας της Κουλουρούς. Ένα έθιμο που για πολλούς ήταν “η ντροπή της πόλης” και αναβίωνε κάθε Τσικνοπέμπτη. Η απόφαση ελήφθη από τον δήμαρχο Κώστα Πελετίδη μετά από συνάντηση με το ΣΟΨΥ Πάτρας.
Ο κ. Πελετίδης ζήτησε από το Δ.Σ. του Καρναβαλικού Οργανισμού να μην ξαναγίνει η αναβίωση, όπως και τελικά συνέβη.
Αν και το αίτημα για κατάργηση του εθίμου είχε διατυπωθεί ήδη από το 2015 από τον Σύλλογο για τη Ψυχική Υγεία Πάτρας χρειάστηκε ένα κείμενο του Γεώργιου Μουστάκα στο facebook που έγινε viral στις 9 Φεβρουαρίου του 2018 ώστε να αλλάξουν τα πράγματα.
Στο κείμενο γινόταν μία συνοπτική αναφορά στην ιστορία της Γιαννούλας της Κουλουρούς και πώς έγινε έθιμο των Αποκριών στην Πάτρα.
Θυμηθείτε το κείμενο:
Κάθε Τσικνοπέμπτη πλήθος Πατρινών παρακολουθούν το έθιμο του γάμου της Γιαννούλας της Κουλουρούς . Ένας άνδρας ντύνεται νύφη και γίνεται η αναπαράσταση των παρ’ ολίγον γάμων της Γιαννούλας.
Ποια είναι όμως η πικρή αλήθεια πίσω από αυτό το εμετικό έθιμο ;
Η Γιαννούλα η Κουλουρού ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Γεννήθηκε το 1868 στην Άνω πόλη Πάτρας λίγα εκατοντάδες μέτρα από το σπίτι μου Ήταν πολύ φτωχή και πούλαγε κουλούρια για να ζήσει . Η Γιαννούλα ήταν ένας λειτουργικός άνθρωπος αλλά είχε μια ελαφριά νοητική καθυστέρηση.
Ας πούμε ότι το μυαλό της δούλευε μια στροφή λιγότερο. Αυτοί οι άνθρωποι αν μεγάλωναν σε περιβάλλον αγάπης και αλληλοσεβασμού θα ήταν ευτυχισμένοι. Δυστυχώς όμως οι συμπολίτες εκείνα τα χρόνια (ακόμα και σήμερα δυστυχώς ) τους μετατρέπουν με τα χωρίς οίκτο πειράγματα τους ,στον τρελό του χωριού . Αυτό συμβαίνει γιατί αυτοί οι ηλίθιοι άνθρωποι που σπάνε πλακά εις βάρος άλλου είναι κι αυτοί που έχουν την πραγματική αναπηρία στην ψύχη τους.
Η Γιαννούλα η Κουλουρού είχε ένα μεγάλο καημό ειδικά από τα 35 της και μετά να παντρευτεί. Είχε μαράζι μεγάλο επειδή ήταν ανύπαντρη. Μια παρέα που μερικοί από αυτούς ήταν υποτίθεται και η αβαν-γκαρντ της πατρινής κοινωνίας αποφάσισαν να της κάνουν πλακά και της είπαν ότι θα της βρουν γαμπρό.
Πρώτη φορά την έντυσαν νύφη στις 2 Φεβρουαρίου του 1914.. Γαμπρός δεν εμφανίστηκε ποτέ παρά ένα πλήθος να την κοροϊδέψει. Την επομένη χρόνια το πάθημα της έγινε και επιθεώρηση που έγραψε ο Τουρνάς και Αθανασίου (Πατρινοί δημοσιογράφοι ) και το ρόλο της Γιαννούλας υποδύθηκε ο βαυαρικής καταγωγής Έλληνας ηθοποιός Εδμόνδος Φυρστ
Το 1918 τα πράγματα σοβαρεύουν. Την ξανά πείθουν ότι της βρήκαν γαμπρό, έναν νεαρό τον Μιλτιάδη Μαντέλη. Οι γειτόνισσες την έβαψαν, την έντυσαν νύφη και πλήθος κόσμου τη συνόδευσε με όργανα στην εκκλησία και την παρέδωσαν στο νεαρό! Εκεί ξαφνικά εμφανιστήκαν δυο και καλά στρατιώτες της στρατονομίας και συλλάβανε το γαμπρό για κάποιο γελοίο λόγο και εξαφανίστηκαν. Η Γιαννούλα ξέσπασε σε απαρηγόρητα κλάματα κι έπεσε σε μεγάλη θλίψη.
Αυτό δε σταμάτησε όμως κάποιους να συνεχίζουν και με αλλά θεατρικά δρώμενα να σατιρίζουν την Γιαννούλα…
"google ad"
Μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο πρόεδρος της Αμερικής έγινε ο Ουίλσον. Το 1921 οι ίδιοι άνθρωποι πείθουν αυτή την φορά την Γιαννούλα ότι ήταν μακρινός συγγενής του Ουίλσον! Της είπαν ότι μαζί με τον πρόεδρο της Αμερικής κληρονομούν ένα μεγάλο χρηματικό ποσό κι έτσι τώρα που θα γίνει πλούσια, θα παντρευτεί όποιον θέλει. Ένα μεγάλο πλήθος την συνόδευσε σε γραφείο ψεύτικου δικαστικού κλητήρα που της μέτρησε μπροστά της πάρα πολλά χρήματα . Την στιγμή που τα έδωσε στη Γιαννούλα μπήκαν δυο (ψεύτικοι) μασκοφόροι ληστές και της τα έκλεψαν ! Η Γιαννούλα ξανά σπάραξε από τον πόνο και τα κλάματα . Την επομένη μέρα, πάλι με ένα πλήθος κόσμου να την περιπαίζει πήγε στην αστυνομία να βρει το δίκιο της …
Από αυτό το γεγονός και μετά, στη Γιαννούλα κατάπεσε κι άλλο το ταλαιπωρημένο της μυαλό. Έβγαλε και μια ιστορία από το μυαλό της που την πίστευε, ότι ήταν αρραβωνιασμένη με έναν φαντάρο.
Το 1922 πείθουν την κακόμοιρη Γιαννούλα, ότι ο Ουίλσον ήταν πατέρας του στρατιώτη που ήταν αρραβωνιασμένη! Στο καρναβάλι την πείθουν να πάει στο λιμάνι να υποδεχτεί τον Ουίλσον με το γαμπρό και μια βαλίτζα χρήματα. Πάνω από δέκα χιλιάδες κόσμου την πήγε ντυμένη νύφη στο μόλο, όπου η Γιαννούλα με ανείπωτη χαρά υποδέχεται τον (ερχόμενο με βάρκα) γαμπρό ! Τους παραλαμβάνει άμαξα και η Γιαννούλα είναι τρισευτυχισμένη. Μετά από λίγο ένας λούστρος μπαίνει στην άμαξα και κλέβει τα λεφτά . Ο γαμπρός πηδά από την άμαξα για να πιάσει τον λούστρο κι εξαφανίζεται κι αυτός… Όταν κλαίει η Γιαννούλα ο << Ουίλσον >> της λέει ότι πάει να στείλει μήνυμα για να έρθει άλλος γαμπρός κι εξαφανίζεται κι αυτός… Η Γιαννούλα πέφτει σε μεγάλη θλίψη.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, το 1923 της είπαν ότι τελικά θα την παντρευτεί σε λίγα χρόνια ο ίδιος ο Ουίλσον και της στέλνουν κι ερωτικές επιστολές !
Το 1930 σταματούν όλα γιατί πέθανε ο άνθρωπος που έπειθε τη Γιαννούλα που τώρα δεν εμπιστεύεται άλλον.
Το 1940 η Γιαννούλα είναι 72 χρονών. Δεν μπορεί να επιβιώσει πια. Ο κόσμος δεν έχει να φάει ψωμί όχι να αγοράσει κουλούρι . Ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου που ήταν παιδί στην κατοχή μου έλεγε: Οι άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα στη μέση του δρόμου. Μάζευαν καθημερινά τους νεκρούς με τα κάρα. Η Γιαννούλα μόνη και ξεχασμένη βρέθηκε νεκρή στο σπίτι της.
Το 2015 ο ΣΟΨΥ Πάτρας (Σύλλογος για τη Ψυχική Υγεία ) βγάζει την έξης ανακοίνωση:
<< Για μας στον ΣΟΨΥ Πάτρας, είναι αδιανόητο να θεωρείται σήμερα έθιμο και να διαιωνίζεται ως παράδοση ο εμπαιγμός ενός ανθρώπου με ψυχική νόσο και μαζί με αυτήν το άθλιο της συμπεριφοράς μερίδας πολιτών που με τη στάση τους μετέτρεψαν σε μαρτυρική τη ζωή του.
Δεν θεωρούμε έθιμο, ούτε την διαπόμπευση, ούτε τον δημόσιο εξευτελισμό, ούτε τον θρήνο, ούτε την συμβολική επανάληψή τους κάθε χρόνο εν είδη διασκέδασης των καρναβαλιστών.
Η αναβίωση του γάμου της Γιαννούλας της Κουλουρούς, αποτελεί προβολή προς το μέλλον μια αρρωστημένης αντίδρασης του κοινωνικού συνόλου απέναντι στον ψυχικά πάσχοντα και μέσω της σάτιρας μεταφέρει το μήνυμα της νομιμοποίησης δια της διασκέδασης τέτοιων απαράδεκτων συμπεριφορών που δεν έχουν θέση στη χώρα μας εν έτει 2015 και προσβάλλουν όχι μόνο τους ψυχικά ασθενείς αλλά και τους πολίτες της Πάτρας.
Για αυτό το λόγο ζητάμε την άμεση κατάργηση της αναβίωσης του γάμου της Γιαννούλας της Κουλουρούς από τις εκδηλώσεις του Πατρινού Καρναβαλιού και καλούμε τη δημοτική αρχή να πάρει θέση, δίνοντας τέλος στην μετατροπή σε κωμωδία, της ζωής ενός τραγικού προσώπου που έζησε δίπλα μας>>
Υ.Γ: Τις 8-2-2018 (χθες) ο Δήμος Πατρών μαζί με πλήθος Πατρινών και μεθυσμένων καρακιτσαριών, ξανά συνόδεψε νύφη και ξανά κορόιδεψε για άλλη μια φορά τη Γιαννούλα την Κουλουρού στο γάμο που τόσο πολύ προσμένει.
Συγγνώμη Γιαννούλα μου !
Εκεί που είσαι Γιαννούλα κάνε μια προσευχή να μας συγχωρέσει ο Θεός .
<<Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών έστιν η βασιλεία των ουρανών>>
Συγγνώμη κορίτσι μου, μη στενοχωριέσαι. Έτσι κι αλλιώς κανένας από αυτούς, δεν είναι άξιος να γίνει άντρας σου
ΥΓ2 : Και μη ξεχνιόμαστε ε; Πατρινό καρναβάλι για πάντα, έλα να δεις τι θα πει Πατρινός…
Δείτε και σχετικά βίντεο:
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=ZZRfPZ1ospY”]
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=wA-uCr3Ap94″]
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=5VTxT8iQzMM”]
Τελικώς, μετά τη δημοσίευση του κειμένου και αφού κέρδισε χιλιάδες likes και shares και δημοσιεύτηκε σε όλα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία της Ελλάδας, στις 19.02.2018, 10 μέρες μετά την αρχική δημοσίευση, ο Δήμαρχος Πατρέων κ. Πελετίδης, σύμφωνα με απόσπασμα κειμένου που προστέθηκε στην αρχική ανάρτηση “ζήτησε από τον πρόεδρο του καρναβαλικού οργανισμού να παρθεί απόφαση από το ΔΣ να καταργηθεί ως έθιμο ο εμπαιγμός της Γιαννούλας μας”.
Λέει ο συγγραφέας του κειμένου:
“Είμαι παρά πολύ συγκινημένος. Σας ευχαριστώ όλους έναν έναν ξεχωριστά από κάθε άκρη της Ελλάδας αλλά και από το εξωτερικό για τις κοινοποιήσεις σας , τα σχόλια σας και για την πρόθεση να βοηθήσετε τη Γιαννούλα !
Η Γιαννούλα δεν είναι μια άγνωστη. Είναι μια Πατρινοπούλα, είναι μια Ελληνίδα που ζει σε όλη την Ελλάδα!
Πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά για όλες τις Γιαννούλες του κόσμου! Να προσέχουμε τις Γιαννούλες στις πλατείες, στα σχολειά, στη γειτονιά, στη δουλειά, στην ανάγκη, στη χαρά και στη λύπη!
Η Γιαννούλα είναι η φίλη μας
Η Γιαννούλα είναι η αδελφή μας
Η Γιαννούλα είναι η μάνα μας
Η Γιαννούλα είναι το παιδί μας,
Η Γιαννούλα είναι ο καθρέφτης μας
Η Γιαννούλα είναι η ψύχη μας
Η Γιαννούλα είμαστε εμείς !
Υ.Γ1 : Αν στο μέλλον κάποιοι καλοθελητές θέλουν να επαναφέρουν το έθιμο, σας έχω εμπιστοσύνη! Εδώ θα είμαστε και θα μας βρουν μπροστά τους !
Υ.Γ 2 Καλή Σαρακοστή και καλό Πάσχα ! Η Παναγιά μαζί σας !”