Οι άνθρωποι στη Βόρεια Μακεδονία είναι απογοητευμένοι από τη στάση της ΕΕ αλλά και από τον Πρωθυπουργό τους. Η πίστη στη δημοκρατία έχει κλονισθεί βαθιά.
Από τότε που ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν άσκησε βέτο στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, η απογοήτευση στον κόσμο είναι μεγάλη. Ο Πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ προκήρυξε νέες εκλογές για την ερχόμενη άνοιξη. Είχε ζητήσει αλλά και είχε υποσχεθεί πολλά στους συμπατριώτες του. Η Βόρεια Μακεδονία θα γινόταν μέλος της ΕΕ. Για πολλούς αυτή η προοπτική ήταν σίγουρη. Τώρα αισθάνονται ότι τους εγκατέλειψαν και η εμπιστοσύνη στην πολιτική έχει δώσει τη θέση της στην απογοήτευση.
«Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική πλέον» δηλώνει ένας 29χρονος, ο οποίος έχει σπουδάσει Πληροφορική. «Η ΕΕ μας εγκατέλειψε» λέει ένας 52χονος πωλητής.
Ανησυχία για τη σταθερότητα
Ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2018, όταν ο Ζάεφ προκήρυξε δημοψήφισμα για την αλλαγή του ονόματος, η δυσπιστία απέναντι στην κυβέρνηση ήταν μεγάλη. «Το δημοψήφισμα δεν ήταν σαφές. Οι όροι της αλλαγής της ονομασίας δεν ήταν ξεκάθαροι και οι άνθρωποι δεν ήξεραν για ποιό πράγμα ψήφιζαν στην πραγματικότητα. Δεν υπήρχε ούτε καν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα» δηλώνει μια 32χρονη ψυχολόγος.
Πολλοί νέοι άνθρωποι ανησυχούν τώρα για τη σταθερότητα στη Βόρεια Μακεδονία. «Φοβάμαι πως θα υπάρξει μια κλιμάκωση. Είναι πολύ σημαντικό αυτή τη χρονική περίοδο η χώρα να ενταχθεί στην ΕΕ. Με τις νέες εκλογές υπάρχει ο κίνδυνος να αναδειχθεί ένα ακροδεξιό κόμμα» λέει μια φοιτήτρια, η οποία δηλώνει επίσης απογοητευμένη από την ΕΕ.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του αντιπολιτευόμενου τηλεοπτικού σταθμού SITEL TV το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του Ζάεφ ήταν τρεις ποσοστιαίες μονάδες πίσω από το συντηρητικό VMRO-DPMNE, το οποίο ελπίζει και πάλι να πάρει την εξουσία. Η Ζανέτα Τρακόβσα από το Ινστιτούτο για τις Σπουδές Επικοινωνίας στα Σκόπια πιστεύει πως οι πολλές παραλείψεις της κυβέρνησης Ζάεφ αποτελούν κίνδυνο για το κόμμα του. «Η κυβέρνηση προχώρησε σε αδιαφανείς συμφωνίες με την αντιπολίτευση για την αλλαγή του ονόματος και του Συντάγματος. Και τα τελευταία δυο χρόνια δεν διαλεύκανε πλήρως καμία υπόθεση διαφθοράς. Οι άνθρωποι δεν ξέρουν ποιόν να εμπιστευθούν».
Και το ίδιο ισχύει όχι μόνο για την κυβέρνηση αλλά και για τη δικαιοσύνη, την αστυνομία και τα ΜΜΕ. Ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις όμως λείπουν και από τον τομέα της εκπαίδευσης και της υγείας.
Δεν υπάρχει όμως μόνο η Ευρώπη
Ο δημοσιογράφος Αλεξάντερ Σριμπινόβσκι πιστεύει ότι από την απογοήτευση του κόσμου απέναντι στις Βρυξέλλες «θα μπορούσαν να επωφεληθούν η Ρωσία και η Κίνα». Παρόλα αυτά όμως δεν είναι γενικότερα απαισιόδοξος και δεν πιστεύει πως υπάρχει περίπτωση να τεθεί σε κίνδυνο η Συμφωνία των Πρεσπών. Πιστεύει στις δημοκρατικές δυνάμεις και θεωρεί πως αυτές οι εκλογές μπορεί να είναι μια ευκαιρία για τη χώρα. Παρά την αβέβαιη περιρρέουσα ατμόσφαιρα το βέβαιο είναι πως η συμφωνία με την Ελλάδα είναι ένα θετικό πολιτικό και οικονομικό παράδειγμα για την περιοχή. Η ΕΕ θεωρούνταν πάντως μέχρι σήμερα ένας παράγοντας σταθερότητας, ωστόσο η εμπιστοσύνη στη δημοκρατία και στο κράτος δικαίου έχουν κλονισθεί βαθιά.