Μπορεί το θέμα να απασχόλησε όλους τους νησιώτες κατά τη θερινή περίοδο και να ξεσήκωσε πλήθος διαμαρτυριών, ωστόσο η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά δεν έχει απασχολήσει ενεργά τα κόμματα κατά την προεκλογική περίοδο.
Κι όμως, το θέμα όχι μόνο υφίσταται, αλλά από 1η Οκτωβρίου αναμένεται να πάρει σάρκα και οστά. Έτσι, σύμφωνα με τα όσα ψήφισε η Βουλή τον Αύγουστο και περιλαμβάνονται στο «κυρίως σώμα» του Μνημονίου, ορίζουν ότι από τον επόμενο μήνα θα καταργηθεί η έκπτωση του 30% στους συντελεστές ΦΠΑ που ίσχυε μερι τώρα στην πρώτη ομάδα νησιών του Αιγαίου.
Η δεύτερη φάση, στη δεύτερη δέσμη νησιών, θα αρχίσει την 1η Ιουνίου και το μέτρο θα ολοκληρωθεί την 1η Ιανουαρίου 2017. Όπως σημειώνει το Euro2day, οι συντελεστές 5%, 9% και 16% οι οποίοι θα ισχύουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου σε πολλά νησιά του Αιγαίου, θα αυξηθούν την επομένη ημέρα σε 6,5%, 13% και 23% όπως ισχύει στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μεγάλες επιβαρύνσεις για τους νησιώτες χωρίς «αντίδωρα», όπως έταζε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης.
Μάλιστα, σε αντιδιαστολή με όσα διέρρεαν κυβερνητικοί κύκλοι εν μέσω θέρους για εκκίνηση της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ από τα «κοσμικά» νησιά, υπάρχει ο κίνδυνος να την πληρώσουν πρώτα η Ηρακλειά, η Δονούσα και η Γυάρος και να κερδίσουν οκτώ ακόμα μήνες μειωμένου ΦΠΑ, μεγάλα και «πλούσια» νησιά, όπως η Ρόδος και η Κως.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών έχουν υποβληθεί δύο εναλλακτικές προτάσεις, για το από που θα αρχίσει το ψαλίδι στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου (πλην Κρήτης). Η πρώτη εναλλακτική γίνεται με κριτήριο γεωγραφικό. Πόσο κοντά στην ηπειρωτική Ελλάδα βρίσκονται τα νησιά.
Προτείνεται λοιπόν, να χάσουν πρώτα την κατάργηση της έκπτωσης στους συντελεστές , οι Κυκλάδες και οι Σποράδες. Σε αυτή την πρόταση, οι επιβαρύνσεις πιάνουν τα «κοσμικά» νησιά, όπως είναι η Μύκονος και η Σαντορίνη αλλά αγγίζουν παράλληλα, την Ανάφη, τη Μακρόνησο, την Ηρακλειά, τη Δονούσα, τη Γυάρο, τη Σχοινούσα και όλες τις Σποράδες (Σκόπελο, Αλόννησο, Σκιάθο, Σκύρο).
Η δεύτερη εναλλακτική γίνεται με κριτήριο εισοδήματος κατά κεφαλήν. Πόσο πλούσιοι είναι οι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών, ώστε να πληρώσουν πρώτα οι «έχοντες». Το πρόβλημα εδώ, είναι η έλλειψη στατιστικών στοιχείων. Η ΕΛΣΤΑΤ, δεν έχει διαθέσιμα στοιχεία κατά κεφαλή εισοδήματος σε επίπεδο νησιού, παρά μόνο σε επίπεδο περιφέρειας και αν επιχειρηθεί να βγει ενδεχομένως κατά κεφαλήν εισόδημα με βάση τις φορολογικές δηλώσεις, είναι σαφές ότι – λόγω φοροδιαφυγής- θα βγει το αποτέλεσμα… αλλού γι’ αλλού.
Στο επιτελείο του κ. Αλεξιάδη, η πεποίθηση η οποία επικρατεί είναι ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος, να γίνουν οι λίστες των νησιών με βάση κριτήρια τόσο γεωγραφικής εγγύτητας προς την ηπειρωτική Ελλάδα όσο και εισοδηματικά.
Αυτήν την καυτή πατάτα όμως θα κριθεί να τη διαχειριστεί ο επόμενος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. Ο κ. Αλεξιάδης θα κάνει τις εισηγήσεις του, αλλά είναι σαφές ότι δεν θα βγάλει αυτός το φίδι από την τρύπα, λίγες μέρες πριν τις εκλογές.
Με δεδομένες της πάγιες αρρυθμίες κάθε νέας κυβέρνησης τα πρώτα της 24ωρα, μια παράταση της προθεσμίας της 1ης Οκτωβρίου δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Ακόμα και αν δεν είναι η 1η του Οκτώβρη όμως, μέσα στον επόμενο μήνα, τα πρώτα νησιά του Αιγαίου θα χάσουν τους μειωμένους συντελεστές κατά 30% που ισχύουν σήμερα. Κάπως έτσι ο υπερμειωμένος συντελεστής 5% θα αυξηθεί σε 6,5%, ο μειωμένος 9% θα αυξηθεί σε 13% και ο κανονικός 16% θα αυξηθεί σε 23%, όπως στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Υπενθυμίζεται ότι οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές ΦΠΑ εφαρμόζονται από το 1992 σε εννέα νησιωτικές περιοχές του Αιγαίου (Λέσβο, Σάμο, Χίο, Θάσο, Σαμοθράκη, Σκύρο, Βόρειες Σποράδες, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα).