“Καθαρίστε τα χέρια σας. Φορέστε γάντια και μάσκες. Κρατήστε τις επιφάνειες καθαρές”. Πάρτε μέτρα προφύλαξης για τον κορονοϊό είναι η ξεκάθαρη, παγκόσμια οδηγία, κόντρα στην πανδημία. Τι γίνεται όμως με τους ανθρώπους που ζουν χωρίς να έχουν εξασφαλισμένη παροχή νερού; Με εκείνους που είναι αναγκασμένοι να συνωστίζονται;
Στη Μόρια της Λέσβου ζουν παραπάνω από 18.000 άνθρωποι, σε χώρους που κανονικά θα έπρεπε να ζουν 2.800. Ράβουν τις μάσκες μόνοι τους για να προστατευτούν αλλά ο υπερπληθυσμός είναι αναπόφευκτος.
Στις 22 Μαρτίου ο πληθυσμός των ΚΥΤ στη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, την Κω και τη Λέρο ξεπερνούσε την δυναμικότητα των κέντρων κατά 31.400, καθώς 37.424 άτομα διαμένουν σε εγκαταστάσεις συνολικής δυναμικότητας 6.095 ατόμων. Σε συνθήκες που δε διασφαλίζουν την αξιοπρεπή ανθρώπινη διαβίωση. Πώς να επιτύχεις την κοινωνική απομόνωση σε ένα τέτοιο πλαίσιο;
Πριν λίγες ημέρες είχαμε τον πρώτο θάνατο από τη νόσο στο νησί. Λογικό να κρούεται εκ νέου το καμπανάκι του κινδύνου για το camp το οποίο θα έπρεπε ήδη να έχει αποσυμφορηθεί. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή τους άλλωστε 21 οργανώσεις ζητούν την άμεση αποσυμφόρηση της Μόριας και των υπολοίπων καταυλισμών, αρχής γενομένης από τις πιο ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Βάσει του σχεδίου της κυβέρνησης, τα camp βρίσκονται σε lockdown αλλά κρούσματα υπάρχουν, στη Ριτσώνα και τη Μαλακάσα που φιλοξενούν μικρότερες πληθυσμιακές ομάδες.
Πηγές της Ύπατης Αρμοστίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες διαβεβαίωναν στο News 24/7 πως για την ώρα δεν υπάρχει κρούσμα στη Μόρια. Αν υπάρξει όμως, τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα.
Οι ΜΚΟ προειδοποιούν, οι υγειονομικοί παράγοντες βρίσκονται σε επιφυλακή, μέχρι όμως να φτάσουμε στην πολυπόθητη μετακίνηση πληθυσμού προς την ενδοχώρα, οι άνθρωποι που ζουν στα camp αναγκάζονται να αυτοοργανωθούν στοχευμένα, για την αντιμετώπιση της έκτακτης συνθήκης. Όσο φυσικά μπορούν.
Η οργάνωση Wave Of Hope άνοιξε αυτές τις μέρες ένα κέντρο ενημέρωσης για τον κορονοϊό και μια αυτοσχέδια βιβλιοθήκη μέσα στη Μόρια εν μέσω καραντίνας.
Συγκεκριμένα, η οργάνωση “τρέχει” το αυτοοργανωμένο Wave of Hope for the Future school στο οποίο γίνονται καμπάνιες ενημέρωσης για τους τρόπους προστασίας κόντρα στην πανδημία. Το πρόγραμμα υλοποιείται από πρόσφυγες που ζουν στο camp, και προορίζεται φυσικά για πρόσφυγες και μετανάστες. Παράλληλα η WHF κάνει μαθήματα τέχνης (ζωγραφική, χειροτεχνίες, σχέδιο), εκμάθηση δραστηριοτήτων, εκμάθηση ξένων γλωσσών, ενώ προσπαθεί να φέρει σε επικοινωνία μεταξύ τους, τους πρόσφυγες από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες για να ανταλλάξουν πολιτιστικές εμπειρίες.
Δείτε πώς στήθηκε βήμα-βήμα με ό,τι μέσα είχαν στα χέρια τους οι άνθρωποι εκεί.
Το κάλεσμα είναι άλλωστε ξεκάθαρο. Μείνετε μέσα στο camp. Μείνετε στις σκηνές. Όσο ανθρωπίνως δύσκολο κι αν είναι αυτό.
Ιδρυτής της οργάνωσης είναι ο Zekria Farzad που έφτασε στη Λέσβο πριν μερικούς μήνες με την οικογένειά του. Το News 24/7 συνομίλησε με τον συντονιστή του σχολείου ενημέρωσης της Wave of Hope, Masiullah Habibzai.
Όπως μας λέει, ζει στον καταυλισμό εδώ και 15 μήνες με την οικογένειά του. Σε μια σκηνή, διαβιούν εκείνος, η μητέρα του και τα πέντε αδέρφια του.
“Ήρθαμε στην Ελλάδα με μια βάρκα μαζί με άλλους 48 ανθρώπους. Φύγαμε από το Αφγανιστάν γιατί δεχόμασταν απειλές για τη ζωή μας. Η κατάσταση στη Μόρια αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολη ειδικά τώρα με την πανδημία. Δεν έχουμε ρεύμα, έχουμε παροχή νερού μόνο για τέσσερις ώρες την ημέρα. Υπάρχουν ουρές για να πάρουμε φαγητό, ενώ υπάρχουν μέρες που άνθρωποι εδώ δεν προλαβαίνουν να λάβουν τροφή. Μας δίνουν κάποιες μάσκες οι οργανώσεις αλλά τα πράγματα είναι δύσκολα. Το χειρότερο που βλέπω, είναι αρρώστους να περιμένουν στην ουρά για ώρες για να τους δει γιατρός”.
Ο Masiullah παρουσιάζει τη βιβλιοθήκη της Wave of Hope, στο παρακάτω βίντεο.
"google ad"
Περιγράφοντας την καθημερινότητά του, μας λέει: “Χαίρομαι που ως πρόσφυγας μπορώ να βοηθήσω άλλους πρόσφυγες από όλο τον κόσμο. Οι αντιδράσεις που δέχομαι στο facebook είναι πολύ θετικές. Ονειρεύομαι να γίνω γιατρός και θα ήθελα να βοηθήσω ανθρώπους που είναι άστεγοι. Το μόνο που επιδιώκω είναι να βρω ένα ασφαλές μέρος για την οικογένειά μου με όρους αξιοπρέπειας και ανθρωπιάς. Είτε μείνουμε εδώ, είτε φτάσουμε στη Γερμανία, αυτό θέλουμε, ειρήνη και μια χαρούμενη ζωή”.
Ο Masiullah καταγράφει άλλωστε με την κάμερά του στιγμές από τον καταυλισμό. “Δεν είμαι φωτογράφος. Προσπαθώ απλά με τις φωτογραφίες μου να δείξω στον κόσμο πώς ζούμε εδώ. Ότι έχουμε τις ίδιες ανησυχίες και θέλουμε να έχουμε κι εμείς μια καλή ζωή. Δεν είμαστε ζόμπι, είμαστε άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι”.
Στο επίκεντρο τα παιδιά
Στα ενθαρρυντικά νέα, δέκα ευρωπαϊκές χώρες εκδήλωσαν την Κυριακή ενδιαφέρον να μετεγκαταστήσουν ασυνόδευτους ανήλικους από την Ελλάδα, με την πρώτη μεταφορά να αφορά σε έντεκα παιδιά στο Λουξεμβούργο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες.
Μικρός αριθμός αλλά ας ελπίσουμε πως θα σηματοδοτήσει μια καλή αρχή.
Εκτός από το Λουξεμβούργο, ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει η Γερμανία για 350 παιδιά, η Γαλλία για περίπου 300, η Βουλγαρία για 50, η Ιρλανδία για 36 και η Λιθουανία για δύο. Η Φινλανδία έχει ανακοινώσει ότι θα μετεγκαταστήσει 175 παιδιά από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία και τη Μάλτα, χωρίς ωστόσο να έχει καθορίσει τον ακριβή αριθμό που θα πάρει από κάθε χώρα. Επίσης, η Κροατία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να πάρουν ασυνόδευτα παιδιά στις χώρες τους, χωρίς επίσης να έχουν δηλώσει συγκεκριμένο αριθμό.
Στην πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, έκανε λόγο για μετεγκατάσταση 1.600 παιδιών από την Ελλάδα σε οκτώ κράτη μέλη.
Σημειώνεται πως ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Γιώργος Κουμουτσάκος, στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις 27 Μαρτίου, είχε επισημάνει ότι “θα θέλαμε να δούμε τις προθέσεις όλων των κρατών μελών το προσεχές διάστημα. Τους ενθαρρύνουμε, μάλιστα, να σκεφτούν όλα τα παιδιά ως ίσα, χωρίς περιορισμούς βάσει εθνικότητας ή ηλικίας, έως 18 ετών”.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στις 15 Μαρτίου 2020 ο εκτιμώμενος αριθμός ασυνόδευτων ανήλικων στην Ελλάδα ήταν 5.232. Από αυτούς οι 1.293 βρίσκονταν σε δομές φιλοξενίας, οι 128 σε διαμερίσματα υποστηριζόμενης διαβίωσης, οι 317 σε ξενοδοχεία, οι 267 σε ασφαλείς ζώνες ανοιχτών κέντρων φιλοξενίας, οι 1.654 σε Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, οι 74 σε κέντρα επείγουσας φιλοξενίας (από τους οποίους οι 40 σε διαδικασία μεταφοράς), οι 153 σε ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας και οι 272 σε προστατευτική φύλαξη. Τέλος, 1.074 ασυνόδευτοι βρίσκονταν σε άτυπες ή επισφαλείς συνθήκες στέγασης.
Έκκληση στη Γερμανία απηύθυνε άλλωστε και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) έτσι ώστε να εφαρμόσει γρήγορα την εξαγγελία της για την υποδοχή ανηλίκων παιδιών και νέων.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Φρανκ Ρέμους, ζητά επίσης την μεταφορά τουλάχιστον 17.000 ατόμων στην ηπειρωτική χώρα από την Λέσβο για να στεγαστούν με ανθρώπινο τρόπο, κάτι το οποίο είναι απαραίτητο τόσο από άποψη ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και από ανθρωπιστική άποψη και επιπλέον είναι επιτακτικό για λόγους δημόσιας υγείας.
Τέλος, ζητά την ουσιαστική παροχή βοήθειας της ΕΕ προς τη χώρα μας για τους παραπάνω σκοπούς.