Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Πανικός επικρατεί στην Ιταλία και σε ολόκληρη την Ευρώπη μετά τη διαρροή του προσχεδίου της συμφωνίας της Λέγκας του Βορρά και του Κινήματος Πέντε Αστέρων για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Μπορεί τα δύο κόμματα να έσπευσαν να δηλώσουν αργά χθες το βράδυ ότι κρίσιμα σημεία της συμφωνίας έχουν τροποποιηθεί και ότι το έγγραφο είναι «μη επικαιροποιημένο», αλλά κανείς δεν υποστηρίζει ότι είναι ψεύτικο.
Προσοχή. Το έγγραφο έχει ημερομηνία Δευτέρα 14 Μαΐου στις 9.30. Δεν είναι κάποιες παλαιότερες θέσεις των δύο κομμάτων οι οποίες στην πορεία μεταβλήθηκαν για το καλό της χώρας. Είναι όλα όσα συμφώνησαν πριν από ακριβώς δύο ημέρες. Τα στοιχεία της αρχικής συμφωνίας είναι τρομακτικά καθώς γίνονται πραγματικότητα οι φόβοι όσων πίστευαν ότι ο «γάμος» Λέγκας και Κινήματος Πέντε Αστέρων μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ.
Όποιος και αν είχε συμφέρον να διαρρεύσει το συγκεκριμένο έγγραφο, φανερώνονται οι πραγματικές προθέσεις των κομμάτων που θα αναλάβουν – εκτός απροόπτου – τις τύχες της Ιταλίας. Διότι ποιος πιστεύει ότι μέσα σε λίγες ημέρες οι ακραίες θέσεις του αριστερού Κινήματος και της ακροδεξιάς Λέγκας μπορούν να αλλάξουν τόσο πολύ;
Το έγγραφο περιλαμβάνει σημαντικές πληροφορίες για τις θέσεις των δύο κομμάτων στα πιο κρίσιμα σημεία που απασχολούν τις χρηματαγορές: Το Italexit επιστρέφει για τα καλά και η έννοια της δημοσιονομικής πειθαρχίας «εξαφανίζεται». Πολύ σημαντική θεωρείται η αντίδραση που θα έχουν σήμερα Τετάρτη οι αγορές και κυρίως το χρηματιστήριο του Μιλάνου, καθώς το προσχέδιο της συμφωνίας δημοσιεύθηκε αργά χθες το βράδυ.
Το προσχέδιο προβλέπει ότι η νέα κυβέρνηση θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Μάριο Ντράγκι να «παγώσει» και να ακυρώσει χρέος ύψους 250 δισ. ευρώ, και από τις Βρυξέλλες να αποκατασταθεί η εθνική και νομισματική κυριαρχία της Ιταλίας! Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές ενώ αν επιβεβαιωθούν οι διαρροές, η Ευρώπη ετοιμάζεται για ένα νέο σίριαλ πολύ πιο δραματικό από το α’ εξάμηνο του 2015 και την «περήφανη διαπραγμάτευση» του Αλέξη Τσίπρα.
Οι διαφωνίες του αριστερού Κινήματος Πέντε Αστέρων και της ακροδεξιάς Λέγκας είναι τόσο μεγάλες που συμφωνήθηκε να συσταθεί «Επιτροπή Συνεννόησης» σε μια προσπάθεια να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των διαφορετικών υπουργείων και να εφαρμοστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το «συμβόλαιο» το οποίο θα υπογράψουν τα δύο κόμματα. Ο ευρωσκεπτικισμός, ωστόσο, και η διάθεση για μετωπική σύγκρουση με την Ευρώπη είναι αυτό που ενώνει τις δύο δυνάμεις.
Σύμφωνα, λοιπόν, με το κείμενο που αποκάλυψε η Huffington Post Italy, τα κυριότερα σημεία της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν τη Δευτέρα τα δύο κόμματα είναι τα ακόλουθα:
Επιστρέφει το Italexit: Παρά το γεγονός ότι τα δύο κόμματα έχουν ρίξει τους τόνους τους τελευταίους μήνες σε ότι αφορά την έξοδο από το ευρώ, το ζήτημα της σχέσης με την Ευρώπη επιστρέφει με τρόπο που θυμίζει τις αρχικές τους θέσεις. Τα θεμελιώδη ζητήματα είναι η επικέντρωση στα εθνικά συμφέροντα και η έννοια της μη παρέμβασης σε εθνικά ζητήματα.
«Η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση που βασίζεται στην κυριαρχία των αγορών και στο σεβασμό των δημοσιονομικών περιορισμών που είναι αβάσιμοι και μη βιώσιμοι από οικονομικής και κοινωνικής άποψης, πρέπει να αλλάξει ριζικά», αναφέρεται στη συμφωνία και εννοεί τη συνθήκη Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, τον ESM κλπ.
«Την ίδια ώρα, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν συγκεκριμένες τεχνικές, οικονομικές και νομικές διαδικασίες που θα επιτρέπουν στα Κράτη Μέλη να αποσυρθούν από την Ένωση, και συνεπώς να ανακτήσουν τη νομισματική τους κυριαρχία. Εναλλακτικά, τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να μπορούν να μείνουν εκτός Ένωσης μέσω μίας ρήτρας μόνιμης εξαίρεσης, για να επιτραπεί η έναρξη ενός αμοιβαίου και συμφωνημένου δρόμου εξόδου στην περίπτωση που υπάρχει σαφής βούληση για κάτι τέτοιο».
Γίνεται, επίσης, λόγος για επαναδιαπραγμάτευση της συνεισφοράς της Ιταλίας στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. καθώς και επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών της Ε.Ε. Όμως η πραγματική «βόμβα» της συμφωνίας είναι στη σελίδα 38, όπου αναφέρεται ότι τα δύο κόμματα θα ζητήσουν από την ΕΚΤ να «παγώσει» και να «ακυρώσει» τα ιταλικά κρατικά ομόλογα που έχει στον ισολογισμό της, τα οποία θα φτάσουν στα 250 δις. ευρώ στο τέλος του QE. Σημειώνεται ότι το προτεινόμενο «κούρεμα» αντιστοιχεί στο 10% του ιταλικού ΑΕΠ.
Υπάρχει και κεφάλαιο για την «αναδιάρθρωση της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας» χωρίς ωστόσο να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες.
Επιπλέον, τα δύο κόμματα προτίθενται:
"google ad"
– Να ιδρύσουν ένα ταμείο ακινήτων με ακίνητα νοικοκυριών ύψους 200 δισ. ευρώ.
– Να εκδώσουν ομόλογα ύψους 70 δισ. ευρώ μέσω της κρατικής επενδυτικής τράπεζας Cassa Depositi e Prestiti (CDP). Τα έσοδα από την έκδοση θα δοθούν στο υπουργείο Οικονομικών σε αντάλλαγμα όλων των μετοχών των δημοσίων οργανισμών που ανήκουν στο κράτος (η αξία των οποίων σημειωτέον δεν φτάνουν τα 70 δισ.)
– Να ενισχυθεί ο ρόλος της επενδυτικής τράπεζας CDP.
– Να διαθέσουν 5 δισ. ευρώ για την άμεση έξοδο εργαζομένων από την αγορά εργασίας που σήμερα δεν τους επιτρέπεται
– Να καταργήσουν τις ανισορροπίες της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης (νόμος Φορνέρο).
– Να διατεθούν 17 δισ. ευρώ για εισόδημα στους πολίτες, αν και η πρόσβαση στα χρήματα αυτά θα συνδεθεί με ενεργές πολιτικές (2 δισ. για την ενίσχυση των κέντρων απασχόλησης).
Γίνεται, τέλος, λόγος για την πρόταση για έναν ενιαίο φορολογικό συντελεστή χωρίς ωστόσο να αναφέρεται συγκεκριμένα νούμερα.
Η ημέρα της κρίσης δείχνει να έφτασε για την Ιταλία και μαζί της για ολόκληρη την Ευρώπη. Το πρόβλημα που τεχνηέντως έκρυβαν τόσα χρόνια οι Ευρωπαίοι κάτω από το χαλί, έρχεται με εκκωφαντικό τρόπο στην επιφάνεια. Ο Ιταλός ασθενής κινδυνεύει να μεταδώσει τον ευρωσκεπτικισμό και να φέρει την Ευρωζώνη αντιμέτωπη με την ίδια της την ύπαρξη.
Μένει να δούμε αν το προσχέδιο της συμφωνίας μπορεί να δεχθεί τροποποιήσεις και αν αποτελεί μέσο πίεσης των Ευρωπαίων για μία συμφωνία που δεν θα αποτελεί σαφή κυβίστηση.