Από την ψυχολόγο Εύη Νικολοπούλου
(Για να μην πέφτετε εσείς απο τα σύννεφα με τους παππούδες-τέρατα και το παιδί σας θλυμα σεξουαλικής κακοποίησης)
«Σοκ στην επαρχία: Παππούς κακοποιούσε σεξουαλικά τα εγγόνια του»
Πόσες φορές έχουμε διαβάσει παρόμοια είδηση; Πόσα τέτοια περιστατικά φρίκης έρχονται στο φως κάθε βδομάδα σχεδόν; Πολλές. Και θα συνεχίσουν να αποκαλύπτονται με τον ίδιο ρυθμό, αν ΔΕΝ κάνουμε κάτι εμείς. Διότι, μην απορήσετε, οι προυποθέσεις της σεξουαλικής κακοποίησης ξεκινούν να δημιουργούνται στο σπίτι.
1 στα 5 παιδιά έχει πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης. (Aπό αυτά βεβαία που καταγγέλλονται ή φτάνουν να γίνουν γνωστά. Υπάρχουν και άλλα που γίνονται εξομολόγηση στην ψυχολόγο στα 50 …..) Σοκαριστήκατε; Έχει χειρότερα: Τα 9/10 των θυτών ανήκουν στο συγγενικό περιβάλλον. Πρόσωπα δηλαδή οικεία στα παιδιά, που γνωρίζουν και εμπιστεύονται. Θα αναρωτηθείτε φυσικά, πώς μέσα σε ένα έμπιστο και ελεγχόμενο σχετικά περιβάλλον γίνονται τέτοιες θηριωδίες; Απλά: διότι δεν υπάρχουν κανόνες σεβασμού. Αυτό που υπάρχει σε πολλές περιπτώσεις, είναι ένας θεωρητικός μονόδρομος προς την ανισότητα μικρών μεγάλων και την αξιωματική υπεροχή των ενηλίκων. Οι μεγάλοι έχουν πάντα δίκιο. Και μην μου πείτε ότι δεν έχετε πει ή ακούσει τις φράσεις «να σέβεσαι τους μεγαλύτερους» «να ακούς τους μεγαλύτερους»; Ε λοιπόν αυτές οι φράσεις, κάνουν το παιδί να νιώθει ΥΠΟΧΡΕΟ να κάνει ότι του λένε. Ότι δεν ξέρει εκείνο το καλό του. Οι κανόνες του σεβασμού, όσο και να μη σας αρέσει, πρέπει να ισχύουν για όλους. Και η άκριτη υπακοή και η αυστηρή πειθαρχία γεννούν υποκριτική συμμόρφωση και όχι σεβασμό.
Τι πρέπει να κάνετε; Ας ξεκινήσουμε από το τι πρέπει να μην κάνετε. Σταματήστε να πλένετε τα γεννητικά όργανα του παιδιού σας μετά τα 4-5, μάθετε το ότι αυτές οι περιοχές είναι προσωπικές και δεν τις αγγίζει κανείς. Όταν κάνετε εξαιρέσεις στον κανόνα το παιδί μπερδεύεται, και οι απαγορευμένες ζώνες γίνονται γκρίζες.
Αυτό που χρειάζεται να μάθετε τα παιδιά σας, είναι ο σεβασμός στην προσωπικότητα και το σώμα τους, και η συναίνεση. Ζούμε σε ένα σεξουαλικοποιημένο περιβάλλον, όπου οι κανόνες για τη συναίνεση δεν είναι ξεκάθαροι. Όπου η σεξουαλική βία και η ανάρμοστη συμπεριφορά είναι καθημερινό μενού, δηλαδή αποδεκτή και κανονικοποιημένη, στα μμε και στις ταινίες. Όπου στα social media αναπαράγεται η άποψη ότι το όχι της γυναίκας δεν είναι πάντα όχι. Είναι ίσως και καμιά φορά και ναι. (Σε έρευνα με εφήβους για την σχέση τους με την online πορνογραφία, διαπιστώθηκε ότι αποτελούσε για εκείνους εκπαίδευση στη συμπεριφορά τους απέναντι σε μια γυναίκα, και ανέφεραν ότι ένιωθαν ότι μόνο η επιθετική και μάτσο συμπεριφορά ελκύει μια γυναίκα. Ότι να είσαι μαλακός και τρυφερός τις ξενερώνει.)
Συναίνεση είναι ο κανόνας συμπεριφοράς που δεν μας επιτρέπει να αγγίξουμε κάποιον χωρίς την άδειά του. Ισχύει παντού και πάντοτε και σε οποιοδήποτε πρόσωπο. Μάθετε δηλαδή στο παιδί σας ότι αγάπη δεν σημαίνει ότι μπορώ να αγνοώ την διάθεση του άλλου και να ορμάω για φιλιά και αγκαλιές όποτε μου έρθει. Χρειάζεται να κατανοήσει το παιδί σας ότι «μπορώ να αγαπάω κάποιον και ταυτόχρονα να μην έχω διάθεση για σωματική επαφή και τρυφερότητα».
Με απλά λόγια: ΜΗΝ πιέζετε το παιδί σας να φιλήσει τη θεία του ή τον παππού του ως ένδειξη αγάπης. Ρωτήστε το πρώτα. Δώστε του επιλογές: Μπορεί να κάνει χειραψία, να αγκαλιάσει ή να φιλήσει κάποιον ή τίποτα απ όλα αυτά. Μπορεί απλά να πει καληνύχτα ή αντίο.
ΕΧΩ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΠΩ ΟΧΙ. Μια φράση που χρειάζεται να επαναλαμβάνει ωσάν προσευχή. Πολλές φορές μπορεί το παιδί να ξεκινήσει να νιώθει περίεργα στη μέση μιας κατάστασης, και πρέπει να γνωρίζει ότι είναι δικαίωμά του οποιαδήποτε στιγμή νιώθει άβολα ή ότι κάποιο όρια ξεπεράστηκαν, να τη σταματήσει.
Όταν μέσα στην οικογένεια οι κανόνες είναι ξεκάθαροι, όλα τα μέλη είναι σεβαστά και όλες ο απόψεις εισακούγονται, το παιδί νιώθει ότι αναγνωρίζεται, συνειδητοποιεί ότι έχει δικαιώματα και έτσι θα μάθει ότι απαραίτητη προϋπόθεση της ειρηνικής και λειτουργικής κοινωνικής συνύπαρξης είναι να σέβεται και συνεπώς να απαιτεί και από τους άλλους το σεβασμό. H συμπεριφορά και οι αντιλήψεις των παιδιών σας διαμορφώνονται ερήμην σας στην ψηφιακή εποχή που ζούμε, μην κλείνετε τα μάτια. Κάντε την παρέμβαση σας και συν-διαμορφώστε με διάλογο και σεβασμό το αξιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο θέλετε να ζήσει το παιδί σας.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ:
1. https://www.youtube.com/watch?v=h3nhM9UlJjc