16.8 C
Chania
Thursday, March 28, 2024

Πνευματικό Ημερολόγιο (Σημειώσεις για τον 21ο αιώνα): ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

Ημερομηνία:

Επιμέλεια – Κείμενα: Στρατής Παπαμανουσάκης

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ – DEMOCRITUS
(Άβδηρα, Θράκη περ. 470/460 π.Χ. – 370 π.Χ.)

Προσωκρατικός φυσικός, υλιστής φιλόσοφος, μαθητής του Λευκίππου και του Αναξαγόρα, από τους θεμελιωτές της ατομικής θεωρίας. Ταξίδεψε στην Αίγυπτο, Περσία, Αιθιοπία και Ινδία και γνώρισε από κοντά τους ανατολικούς πολιτισμούς. Το έργο του κατανέμεται σε θέματα φυσικά, μαθηματικά, μουσικά και τεχνικά. Διατύπωσε την άποψη ότι η φύση συγκροτείται από άτομα άπειρα, αναλλοίωτα και άτμητα, διακρινόμενα κατά σχήμα, μέγεθος και θέση, που κινούνται στο άπειρο κενό. Η ηθική του διαπνέεται από αρετή, μετριοπάθεια και ηρεμία, διακρίνεται δε για τις δημοκρατικές του αντιλήψεις. Αντιμετωπίζοντας τη ζωή με αισιοδοξία και γαλήνη, χωρίς να απασχολείται με τα συνηθισμένα προβλήματα των ανθρώπων και εφαρμόζοντας τα διδάγματα της γνώσης σε πρακτικούς σκοπούς, απέδειξε την αξία της φιλοσοφίας για όλους. Η επίδραση του Δημοκρίτου υπήρξε σημαντική στην εξέλιξη της επιστήμης και της φιλοσοφίας των ιδεών.

Έργα: Ηθικά, Φυσικά, Ασύντακτα, Μαθηματικά, Μουσικά, Τεχνικά, Μικρός διάκοσμος;

Βιβλιογραφία: [Έκδ. H. Diels – W. Kranz, (2007), B’], Πλάτων, Αντερασταί, Διογένης Λαέρτιος, Σιμπλίκιος, Σουίδας, Αιλιανός, Έρμιππος, Θράσυλλος, Hart, Zur seelen-und erkenntnisslehre des Demokritos, 1886, Natorp, Die Ethika des Demokritos, 1893, Dyroff, Demokritstudien, 1899, C. Baily, The Greek atomists and Epicurus 1928, Thomas Cole, Democritus and the source of greek anthropology, 1967, Paul Cartledge, Democritus, 1997, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια (άρθρ. Α.Π. Σακελλαρίου), Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου (άρθρ. Ευαγγ. Σταμάτη), Stanford Encyclopedia of Philosophy.

ΚΕΙΜΕΝΑ: ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ (D.K. Β’)

* * *

Αιτιότητα ή σκοπιμότητα διέπει την δημιουργία του κόσμου; Και εδώ οι αρχαίοι έλληνες, Δημόκριτος, Επίκουρος, όπως και ο Λουκρήτιος, προηγούνται των δυτικών, Καρτεσίου, Σπινόζα, Γαλλιλαίου, και των νεότερων Λαμετρί, Χιούμ, Χόλμπαχ, Ντάρβιν, Μπύχνερ, Χαίκελ, οπαδών της αιτιοκρατίας.
Αλλά και την τελολογική θεωρία, Αναξαγόρας, Σωκράτης, Πλάτων, Αριστοτέλης, Χρύσιππος, Πλωτίνος, αναπτύσσουν αρχικά, ακολουθούμενοι από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Οι νεότεροι, Λάϊμπνιτς, Βολφ, Κάντιος, Φίχτε, Έγελος, Σέλλινγκ, Βουντ, Βίντελμπαν, Μπέρξον, ολοκληρώνουν την πορεία της τελολογίας.

Ακολουθήστε το agonaskritis.gr στο Google News, στο facebook και στο twitter και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Αγώνας της Κρήτηςhttp://bit.ly/agonaskritis
Ο “Αγώνας της Κρήτης” εκδόθηκε στις 8 Ιουλίου του 1981. Είναι η έκφραση μιας πολύχρονης αγωνιστικότητας. Έμεινε όλα αυτά τα χρόνια σταθερός στη διακήρυξή του για έγκυρη – έγκαιρη ενημέρωση χωρίς παρωπίδες. Υπηρετεί και προβάλλει, με ευρύτητα αντίληψης, αξίες και οράματα για μία καλύτερη κοινωνία. Η βασική αρχή είναι η κριτική στην εξουσία όποια κι αν είναι αυτή, ιδιαίτερα στα σημεία που παρεκτρέπεται από τα υποσχημένα, που μπερδεύεται με τη διαφθορά, που διαφθείρεται και διαφθείρει. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που η εφημερίδα έμεινε μακριά από συσχετισμούς και διαπλοκές, μακριά από μεθοδεύσεις και ίντριγκες.

Τελευταία Νέα

Περισσότερα σαν αυτό
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Πλήρωσε μεγαλοεπιχειρηματίας την εγγύηση αξιωματούχου του ΟΣΕ;

του Μανώλη Κοττάκη Με τον καπετάνιο του πλοίου, ο οποίος...

Απέραντη θλίψη στα Ανώγεια την 49χρονη μητέρα που “έσβησε” ξαφνικά

Βαθύτατη θλίψη σκόρπισε σήμερα στα Ανώγεια η είδηση του πρόωρου και...

Βοήθεια από την Κρήτη για τους γύπες της ηπειρωτικής Ελλάδας

Τρεις νεαροί γύπες με προέλευση από την Κρήτη απελευθερώθηκαν...