Σε αδιέξοδο βρίσκεται η Τουρκία σχετικά με το ρωσικό αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα S-400 που αγόρασε πρόσφατα και το οποίο της έχει κοστίσει μέχρι στιγμής αποβολή από το πρόγραμμα των F-35 και κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
Σε μια προσπάθεια να λυθεί το αδιέξοδο, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, πρότεινε πρόσφατα λύση «μοντέλου Κρήτης» για τους S-400, αν και ο στενός συνεργάτης του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, έσπευσε να δηλώσει ότι ο Ακάρ παρερμηνεύτηκε.
Το «μοντέλο Κρήτης»
Όπως και νά’χει, το «μοντέλο Κρήτης» αναφέρεται στην αγορά από την Κύπρο, στα τέλη της δεκαετίας του 1990 του «προγόνου» των S-400, του αντιαεροπορικού συστήματος S-300 ως φόβητρο για τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη.
Η Τουρκία δήλωσε ότι αν το σύστημα εγκατασταθεί, θα πραγματοποιήσει επίθεση για να το καταστρέψει, απειλώντας με μείζονα κρίση στην περιοχή. Τελικά, η Ελλάδα δέχθηκε να αποθηκεύσει τους S-300 στην Κρήτη και η κρίση αποτράπηκε.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το σύστημα S-300 ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2013 στη διάρκεια άσκησης. Φαίνεται ότι και ο Ακάρ κάτι τέτοιο είχε στο μυαλό του, καθώς δήλωσε ότι «δεν είναι ότι θα τους χρησιμοποιούμε διαρκώς. Τα συστήματα θα χρησιμοποιούνται βάσει των απειλών», προσθέτοντας ότι και οι S-300 στην Ελλάδα δεν είναι πάντα ενεργοί.
Οι εναλλακτικές λύσεις και οι ΗΠΑ
Ωστόσο, το σχέδιο του Ακάρ, για να ικανοποιήσει τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία για τους S-400, θα πρέπει να περιλαμβάνει μετακίνηση του συστήματος εκτός της χώρας, κάτι που η Άγκυρα δεν επιθυμεί.
Δύο εναλλακτικές που έχουν «πέσει στο τραπέζι» αφορούν στη μεταφορά των S-400 είτε στα Κατεχόμενα της Κύπρου είτε στη Λιβύη, όπου η Τουρκία έχει ισχυρή στρατιωτική παρουσία τα τελευταία χρόνια. Όμως, αναλυτές που μίλησαν στο Ahval εκφράζουν έντονο σκεπτικισμό για τις εναλλακτικές αυτές.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά στα Κατεχόμενα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ θα απορρίψουν την πρόταση αφού δεν αναγνωρίζουν την «ΤΔΒΚ», ενώ σημειώνουν ότι μια τέτοια κίνηση θα προκαλέσει αντιδράσεις από Κύπρο, Ελλάδα και Ε.Ε.
Μάλιστα, υπογραμμίζουν ότι Αθήνα και Λευκωσία θα αντιμετωπίσουν μια τέτοια κίνηση ως σαφή εχθρική κίνηση και ως προετοιμασία της Άγκυρας για θερμό επεισόδιο στην Ανατολική Μεσόγειο και θα αντιδράσουν ανάλογα.
Όσον αφορά στη Λιβύη, πέραν του ότι θα παραβιάσει το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί, είναι μια πρόταση που δεν ενθουσιάζει καθόλου την Ουάσινγκτον, καθώς θα αυξήσει την παρουσία ρωσικών οπλικών συστημάτων στη Μεσόγειο.
Το αδιέξοδο του Ερντογάν
Όλοι οι αναλυτές, ωστόσο, συμφωνούν ότι η Άγκυρα βρίσκεται πλέον σε αδιέξοδο, όσον αφορά στους S-400 και το ρόλο που παίζει η αγορά του οπλικού συστήματος στις σχέσεις της με ΗΠΑ και ΝΑΤΟ. Τονίζουν ότι μια υποχώρηση του Ερντογάν για τους S-400 θα αποτελέσει προσωπική ήττα για τον Τούρκο πρόεδρο.
"google ad"
Παράλληλα, θα σημαίνει ότι η Τουρκία «πέταξε» 2,5 δισ. δολάρια για την αγορά ενός εξαιρετικά εξελιγμένου οπλικού συστήματος και ότι η στρατηγική σχέση της με την Ρωσία τίθεται υπό αμφισβήτηση, ενώ τίποτα δεν εγγυάται ότι ακόμα κι αν οι S-400 «μπουν στη ναφθαλίνη», η Ουάσινγκτον θα σπεύσει να άρει τις κυρώσεις.