Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου θα είναι η τελευταία ημέρα για το 2018 που το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα θα έχει ανοιχτές τις πύλες του για τον κόσμο που θέλει να ξεναγηθεί στο μαγικό κόσμο του ουρανού και των αστεριών. Στην διάρκεια των προηγούμενων τεσσάρων Κυριακών του έτους, πλήθος κόσμου συνέρρευσε στον χώρο και γνώρισε από κοντά την λειτουργία και τη σημασία του Αστεροσκοπείου. Σε μία προσπάθεια εξοικείωσης του κοινού με την επιστήμη και την τεχνολογία, το Αστεροσκοπείο Σκίνακα προσφέρει πέντε μέρες ελεύθερης επίσκεψης κοινού στους χώρους του κάθε χρόνο. Δίδεται η δυνατότητα στους επισκέπτες του να έχουν μια πρώτη γνωριμία της λειτουργίας του Αστεροσκοπείου, να πληροφορηθούν για τα τελευταία επιτεύγματα στην Αστροφυσική και να παρατηρήσουν από το τηλεσκόπιο εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν.
Την Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου το Αστεροσκοπείο είναι επισκέψιμο από τις 18:00-23:00. Οι επισκέπτες θα έχουν όπως πάντοτε τη δυνατότητα να ξεναγηθούν στις εγκαταστάσεις του Αστεροσκοπείου και να παρακολουθήσουν σχετική παρουσίαση, συνήθως έως τις 20:30. Κατόπιν, οι επισκέπτες μπορούν να παρατηρήσουν με το μάτι, μέσω του τηλεσκοπίου των 1.3 μέτρων, ένα ουράνιο αντικείμενο που θα είναι ορατό εκείνη την περίοδο.
Λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στο υψόμετρο του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, προτείνουμε να είστε κατάλληλα ενδεδυμένοι. Να ληφθεί υπόψη ότι το Αστεροσκοπείο είναι Ερευνητική – Επιστημονική εγκατάσταση. Δεν υπάρχουν χώροι υγιεινής, ικανός αριθμός καθισμάτων για μεγάλο αριθμό επισκεπτών, οι χώροι είναι περιορισμένοι και δεν προσφέρονται για μεγάλης διάρκειας παραμονή κοινού. Επισημαίνουμε ότι σε ημέρες μεγάλης προσέλευσης η αναμονή για την παρατήρηση με το μάτι μπορεί να ξεπεράσει τη μία ώρα. Για αυτό η επίσκεψη με μικρά παιδιά, όπως και για άτομα με προβλήματα κινητικά, σε ημέρες μεγάλης προσέλευσης δεν συστήνεται.
Επίσης, λόγω της στενότητας του δρόμου προς το Αστεροσκοπείο που εμπεριέχει σοβαρό κίνδυνο ατυχήματος και του περιορισμένου χώρου στάθμευσης στο Αστεροσκοπείο, η επίσκεψη με λεωφορεία τις ημέρες ελεύθερης επίσκεψης του κοινού δεν είναι δυνατή.
Ένας χάρτης οδικής πρόσβασης από το Ηράκλειο στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα μέσω του Google Maps είναι διαθέσιμος εδώ.
Η ιδέα να αποτελέσει ο Σκίνακας τόπο αστρονομικής έρευνας ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1984 και άρχισε να υλοποιείται με την διάνοιξη δρόμου προς την κορυφή του βουνού. Το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (τότε Ερευνητικό Κέντρο Κρήτης) και το Ινστιτούτο Max Planck Εξωγήινης Φυσικής της Γερμανίας συμφώνησαν να τοποθετήσουν και να λειτουργήσουν από κοινού ένα τηλεσκόπιο με έμφαση τόσο στην σύγχρονη εκπαίδευση των φοιτητών του Πανεπιστημίου στην Αστρονομία όσο και στην έρευνα εκτεταμένων ουράνιων αντικειμένων όπως οι κομήτες και τα αέρια νεφελώματα.
Η άφιξη του κομήτη του Halley, o οποίος επρόκειτο να γειτνιάσει την άνοιξη του 1986 μετά από 76 χρόνια περιπλάνηση και πάλι τη Γη, έθετε και τον χρονικό ορίζοντα εγκατάστασης του τηλεσκοπίου, του οποίου το ευρύ οπτικό πεδίο και η υπερευαίσθητη ηλεκτρονική κάμερα το έκαναν ιδιαίτερα κατάλληλο για την παρατήρηση του κομήτη. Πράγματι μετά τη διάνοιξη δρόμου μέσα από το βραχώδες βουνό και την κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες κατασκευή του πρώτου, πετρόχτιστου Αστεροσκοπείου, εκατοντάδες επώνυμοι και ανώνυμοι πολίτες από όλη την Ελλάδα συνέρρευσαν την άνοιξη του 1986 στον Σκίνακα για να συμμετάσχουν στα εγκαίνια και την παρατήρηση του κομήτη του Halley. Το 1988 ολοκληρώθηκε και η κατασκευή του επίσης πετρόχτιστου ξενώνα που χρησίμευσε αμέσως για να στεγάσει το πρώτο σχολείο παρατηρησιακής αστροφυσικής στην Ελλάδα.
Η επιτυχημένη εγκατάσταση και λειτουργία του πρώτου, πλην όμως με 0.3μ διάμετρο κατόπτρου, μικρού τηλεσκοπίου επιβεβαίωσε και τις άριστες συνθήκες που προσφέρει η κορυφή Σκίνακα για αστρονομικές παρατηρήσεις υψηλής ποιότητας στην περιοχή της Μεσογείου. Γι αυτό τα συνεργαζόμενα ιδρύματα απεφάσισαν την περαιτέρω ανάπτυξη του Αστεροσκοπείου με την εγκατάσταση μεγαλύτερου και πολύ σύγχρονου τηλεσκοπίου τύπου Ritchey Cretien με διάμετρο κατόπτρου 1,3μ. Το τηλεσκόπιο, το οποίο εγκαινιάστηκε το φθινόπωρο του 1995, τοποθετήθηκε σε μεταλλικό κτίριο ώστε να ελαχιστοποιούνται τοπικά φαινόμενα θερμικών αναταράξεων ( τύρβη). Το τηλεσκόπιο των 1,3μ αποτελεί ένα μεγάλο συλλέκτη φωτός κατασκευασμένο με υψηλές προδιαγραφές ευκρινούς και πιστής απεικόνισης ευρέως οπτικού πεδίου. Οι ιδιότητες αυτές εξασφαλίζουν την άριστη φωτογράφιση και μελέτη εκτεταμένων ουράνιων αντικειμένων όπως γαλαξιών, σμηνών άστρων και γαλαξιών και αέριων νεφελωμάτων. Για την περαιτέρω βελτίωση της παρατήρησης εκτεταμένων αντικειμένων κατασκευάσθηκε Μειωτής Εστιακής Απόστασης ο οποίος προσαρμοσμένος στο Τηλεσκόπιο σχεδόν διπλασιάζει το πεδίο παρατήρησης, προσφέροντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα φασματοσκοπίας.
Το έτος 2006, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Tuebingen, εγκαταστάθηκε στον Σκίνακα ένα τρίτο τηλεσκόπιο με το όνομα “Γανυμήδης”, με διάμετρο κατόπτρου 0.6 μέτρα, το οποίο λειτουργεί με τηλεχειρισμό μέσω διαδικτύου και διαθέτει μεγάλο οπτικό πεδίο.
Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα βρίσκεται στο όρος Ίδη (Ψηλορείτης) στην κεντρική Κρήτη σε υψόμετρο 1750 μ. (Γεωγραφικό μήκος 240 53’ 57’’ Ανατολικά, Γεωγραφικό πλάτος 350 12’ 43’’ Βόρεια). Η απόστασή του από την πόλη του Ηρακλείου είναι 25 χλμ. σε ευθεία γραμμή, ενώ οδικώς απέχει 50 χλμ. Καθοδόν, 20 χλμ. πριν φθάσει κάποιος στο Σκίνακα, συναντά τα Ανώγεια. Βορειοδυτικά από το Αστεροσκοπείο, σε ευθεία απόσταση περίπου 6 χλμ., βρίσκεται το Ιδαίον Άνδρον, το διάσημο σπήλαιο όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, ανατράφηκε ο Δίας.