Του Γιάννη Αγγελάκη | Τα λάθη είναι πολλά και οι παραλείψεις σημαντικές.
Σύμφωνα με έγγραφο που ήρθε στη δημοσιότητα, ανεξήγητη βύθιση αεροπλάνου δίχως να υπάρξει ατύχημα είχε ξανασυμβεί, σχετικά πρόσφατα, τον Δεκέμβρη του 2014, δίχως η εταιρεία να λάβει τα μέτρα που έπρεπε. [Διαβάστε περισσότερα κι ΕΔΩ]
Ο ακραίος ανταγωνισμός με τις εταιρείες χαμηλού κόστους έχει οδηγήσει σε μία χαλάρωση των μέτρων ασφαλείας. Οι εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερες ώρες, με χαμηλότερους μισθούς και με περισσότερη πίεση για αποτελεσματικότητα.
Ειδικά στη γερμανική Lufthansa από τον περασμένο Απρίλη οι πιλότοι της έχουν πραγματοποιήσει 13 απεργιακές κινητοποιήσεις. Ναι, 13!
Η πιο πρόσφατη απεργία ήταν λίγες ημέρες πριν το ατύχημα, στις 18 Μαρτίου του 2015.
Γιατί απεργούσαν; Τι ζητούσαν οι εργαζόμενοι; Προσλήψεις και καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Σύμφωνα με τους εργαζόμενους, η εταιρεία, σε μία προσπάθεια να μειωθούν τα κόστη προωθούσε περισσότερο την Germanwings, τη low cost θυγατρική της Lufthansa.
Στη Germanwings οι πιλότοι αναγκάζονται να υπογράφουν ορισμένου χρόνου συμβάσεις εργασίας, πολλές φορές και 6μηνες. Οι προσλήψεις γινόταν με το κριτήριο της οικονομίας. Άραγε, ποιος σοβαρός, έμπειρος πιλότος θα δεχόταν να πετάει με τέτοιους όρους;
Οι συνθήκες εργασίας για αυτούς που αποδέχονται τους όρους και δουλεύουν, πέρα από το μισθολογικό και την εργασιακή ανασφάλεια, είναι πολύ χειρότερες.. Η πίεση πολύ μεγαλύτερη. Οι ώρες εργασίας περισσότερες.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του συνδικάτου πιλότων, οι συνεχείς περικοπές στα κόστη έχουν χειροτερεύσει πολύ τις συνθήκες εργασίας στην εταιρεία. Για τους νεότερους πιλότους τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα.
Απεργία είχαν και στη Germanwings. Από τις 11 έως τις 14 Φεβρουαρίου. Οι πιλότοι της, αν και σε εργασιακή ομηρία, απήργησαν με τα ίδια αιτήματα όπως και οι συνάδελφοί της στη Lufthansa.
Η εταιρεία είχε εκφράσει την ανησυχία της για τον αντίκτυπο που θα έχουν στο κύρος της εταιρείας οι διαρκείς απεργίες των εργαζομένων. Λες και τα αιτήματα που προέβαλλαν ήταν ασήμαντα ή ανούσια.
“Ο μόνος που κερδίζει από τις απεργίες σας είναι οι ανταγωνιστές της Lufthansa”, υπενθύμιζαν “ανεξάρτητοι” αναλυτές όπως ο John Strickland ζητώντας την άμεση προώθηση των μεταρρυθμίσεων “για να μπορέσει η εταιρεία να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό”.
Ο ανταγωνισμός, που δημιουργούσε ασφυκτικές πιέσεις:
"google ad"
«Μιλούσαμε πολύ για τη δουλειά και τότε γινόταν κάποιος άλλος, εκνευριζόταν για τις συνθήκες εργασίας”, λέει η Μαρία Β, πρώην κοπέλα του συγκεβερνήτη του μοιραίου αεροπλάνου. “Τα χρήματα δεν ήταν αρκετά, φοβόταν για τη σύμβαση του, υπήρχε υπερβολική πίεση».
Άραγε, γιατί να είναι απίθανο το σενάριο ενός απρόβλεπτου προβλήματος στο αεροπλάνο όπου ο άπειρος και υπερβολικά πιεσμένος συγκυβερνήτης (και όχι πλέον ο ψυχολογικά ασταθής) – ενός προβλήματος όπως αυτό που αποκαλύπτεται σήμερα με τη βύθιση του αεροπλάνου – δεν αντιδρά σωστά για να καταλήξουμε στο ατύχημα;
Ο κυβερνήτης του αεροπλάνου είχε μόλις 6.000 ώρες πτήσεων ενώ ο συγκυβερνήτης 630. Για να καταλάβουμε πόσο ασήμαντα νούμερα είναι αυτά να πούμε ότι στην κακή Ολυμπιακή δε νοείτο να γίνει κάποιος κυβερνήτης με λιγότερες από 10.000 ώρες εμπειρίας.
Κι άραγε, ποιος καλός κυβερνήτης θα άφηνε τον άπειρο συγκυβερνήτη του με μόλις 600 ώρες προϋπηρεσία να κουμαντάρει το αεροπλάνο λίγο πριν προσγειωθούν;
Είναι απλά πολύ βολικό το σενάριο του ψυχασθενή που παίρνει μαζί του στον θάνατο 150 ανθρώπους. Και δε βολεύει κανέναν άλλο παρά μόνο τον γερμανικό κολοσσό Lufthansa.
Και είναι ακόμα πιο βολικό όταν, όπως έχει γίνει γνωστό, σε περίπτωση που τελικώς η ευθύνη για το ατύχημα αποδοθεί στον συγκυβερνήτη, οι αποζημιώσεις που θα αναγκαστεί να καταβάλλει η εταιρεία στους συγγενείς των θυμάτων θα είναι πολύ πολύ μικρότερες. Μικρότερο θα είναι και το κόστος για το στάτους της εταιρείας. Δε θα είναι μία εταιρεία που δεν τηρήθηκαν τα μέτρα ασφαλείας, αλλά μία εταιρεία που έπεσε θύμα των κακών γενικών κανόνων και ενός ψυχοπαθούς.
Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με νέα στοιχεία που ήρθαν σήμερα στο φως της δημοσιότητας, ο συγκυβερνήτης είχε και πρόβλημα όρασης. Είτε είχε πραγματικά πρόβλημα είτε δεν είχε, γιατί και αυτή η πληροφορία ήρθε μέσω της Bild, πλέον η κατάσταση είναι τραγελαφική…
Το γεγονός είναι ότι τα τελευταία χρόνια, όχι τυχαία, ήταν καταστροφικά για τις αεροπορικές εταιρείες. Προσωπικά εγώ δε θυμάμαι άλλη χρονιά με τόσα πολλά και θανατηφόρα αεροπορικά δυστυχήματα. Και δεν είναι τυχαίο.
Ο ακραίος ανταγωνισμός, η πίεση για μεγαλύτερα κέρδη με όλο και μικρότερο κόστος έχει συνέπειες στην ασφάλεια των πτήσεων.
Παντού, ο ακραίος ανταγωνισμός, οι περικοπές στα κόστη έχουν συνέπειες.
Κι ότι πληρώνεις παίρνεις.
Πρέπει να είναι ξεκάθαρο: Οι νεκροί που θρηνούμε δεν προήλθαν από κάποιο “τραγικό” ατύχημα. Εδώ υπάρχει ένα έγκλημα. Μπορεί να μη γινόταν σήμερα. Με κάποια άλλη αφορμή, εξαιτίας καποιου άλλου λάθους, με κάποιον άλλον αποδιοπομπαίο τράγο, θα γινόταν αύριο.
Ο ακραίος ανταγωνισμός έχει συνέπειες παντού. Και στον τομέα αυτό, η πίεση για κέρδος, οδηγεί στον θάνατο..
Κι άραγε, και στην Ελλάδα, οι ίδιες λογικές, τα μέτρα ακραίας λιτότητας και περικοπών που επιβλήθηκαν δεν οδηγήσαν σε μία άνευ προηγουμένου διαρκή καταστροφή; Εις το όνομα μίας ανταγωνιστικότητας που κοστολογεί χαμηλότερα την ανθρώπινη ζωή και ωθεί προς τα κάτω μισθούς, δικαιώματα, και μεγαλώνει τα ρίσκα για να αυξήσει το κέρδος, δεν έχουν οδηγηθεί πολλοί άνθρωποι στον θάνατο;
Οι περικοπές στη δημόσια υγεία, η εκτόξευση της ανεργίας, η μείωση μισθών και η υπερεκμετάλλευση, η κατάργηση δικαιωμάτων δεν οδηγεί στον θάνατο;
Γι’ αυτό λέω, δεν είναι κάποιος “ψυχοπαθής” που είναι υπεύθυνος για το “ατύχημα”, εδώ έγινε ένα έγκλημα και υπαίτιος είναι ο νεοφιλελευθερισμός.
Όμως πέρα από το γενικό πλαίσιο υπάρχουν και οι ειδικές ευθύνες. Οι παραλείψεις και τα λάθη που οδήγησαν στο συγκεκριμένο έγκλημα έχουν υπογραφή. Και είναι γερμανική.
Είναι η μερκελική νεοφιλελεύθερη Γερμανία που κουνά διαρκώς το δάκτυλο στην Ελλάδα και απαιτεί νέες περικοπές και νέα μέτρα λιτότητας αδιαφορώντας για τις συνέπειες στις ζωές των ανθρώπων που τώρα πλέον έχει να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη αεροπορική καταστροφή στην ιστορία της χώρας.
Παρεπιπτόντως, η Lufthansa είναι μέτοχος στην κρατική γερμανική Fraport που έχει κερδίσει τον διαγωνισμό για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, μεταξύ αυτών και των Χανίων, για την ιδιωτικοποίηση των οποίων πιέζει αφόρητα η γερμανική κυβέρνηση. Αλλά εδώ, χρειάζεται ένα άλλο σημείωμα.