Τι είναι πιο δύσκολο για τον Αλέξη Τσίπρα; Να υπογράψει το τρίτο Μνημόνιο ή να ξεκαθαρίσει τα πράγματα με την Αριστερή Πλατφόρμα; Το άρθρο του Politico δεν τρέφει αυταπάτες: το δεύτερο έργο είναι σαφώς πιο περίπλοκο.
Η πρόσφατη ψηφοφορία στη Βουλή για τη νέα δανειακή σύμβαση κατέδειξε το αναπόδραστο του πράγματος: ο ΣΥΡΙΖΑ είναι χωρισμένος και μόνο οι εκλογές το Σεπτέμβριο μπορούν να ξεδιαλύνουν τα πράγματα. Στο μεταξύ, βέβαια, η πίεση που ασκείται στον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και στην Ελλάδα, είναι έντονη καθώς θα πρέπει να έχει υπογράψει νέα συμφωνία και στις 20 Αυγούστου να έχει χρήματα για να πληρώσει την ΕΚΤ. Στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στα κεντρικά κομματικά του όργανα έχει διαφανεί πλέον η διάσταση απόψεων που έχουν μεταξύ τους τα μέλη. Άλλοι τάσσονται υπέρ της συμφωνίας και άλλοι την απορρίπτουν με βδελυγμία.
Η 31χρονη Όλγα Κλείτσα, μέλος του ΣΥΡΙΖΑ για πολλά χρόνια, λέει: «Η πλειοψηφία των μελών του ΣΥΡΙΖΑ έχουν σοκαριστεί και απογοητευτεί. Προσωπικά, δεν το κρύβω, έκλαψα. Δεν περίμενα ότι θα καταστρέψει το κόμμα, γιατί αυτό κάνει. Καταστρέφει την Αριστερά», αναφερόμενη φυσικά στον Αλέξη Τσίπρα. Οι προεκλογικές αφίσες αρχίζουν να παλιώνουν και να χάνουν το χρώμα τους και πλέον ουδείς έρχεται να επισκεφθεί τα γραφεία των τοπικών οργανώσεων.
Το Politico υπενθυμίζει πως ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πάντα ένα εκτροφείο διαφορετικών απόψεων – κάτι σαν ένα αριστερό patchwork που περιλάμβανε οικολόγους, μαοϊστές, μαρξιστές και κεντροαριστερούς. Ωστόσο, το νέο Μνημόνιο έχει χωρίσει το κόμμα σε δύο διακριτές ομάδες. Οι μεν βρίσκονται στο πλευρό του Τσίπρα που πλέον επιδεικνύει πραγματισμό και οι δε που παραμένουν σταθεροί στη σκληρή γραμμή κατά των Μνημονίων, υπό την ηγεσία του Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Ο Τσίπρας, επί του παρόντος, αναφέρει το άρθρο, δεν έχει ασκήσει δημόσια κριτική στον Λαφαζάνη, αν και μιλάει μια σουρεαλιστικές καταστάσεις που βιώνει το κόμμα στη Βουλή. Ακόμη και αν, τελικά, περάσει από τη Βουλή η νέα δανειακή σύμβαση, τα προβλήματα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ θα παραμείνουν και ενδέχεται να λυθούν στο προσεχές συνέδριο. «Φτάνουμε στο σημείο αιχμής», αναφέρει η αναλύτρια, Ελένη Παναγιωταρέα, «είναι φανερό πως ο Τσίπρας κάτι πρέπει να κάνει με τους διαφωνούντες. Υπάρχει μια σαφής ευπάθεια στο κόμμα, αλλά το πρόβλημα είναι πιο μεγάλο με την ΚΟ».
Το άρθρο σημειώνει πως αρκετοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ προέρχονται από το χώρο του ΠΑΣΟΚ που το εγκατέλειψαν ότι είδαν πως προσχωρεί σε πολιτικές λιτότητας, ενώ άρχισε να βαρύνεται με σκάνδαλα και διαφθορά. Ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, σημειώνει: «Αν ήμουν σύμβουλος του Τσίπρα, θα του έλεγα πως για να ξεπεράσει το τρίτο πακέτο στήριξης και να εδραιώσει τη δύναμή του, θα πρέπει να μετακινηθεί στην κεντροαριστερά διότι αυτή είναι η πολιτική περιοχή που δημιουργεί τις κυβερνητικές πλειοψηφίες.
Αρκετοί πιστεύουν πλέον ότι οι πρόωρες εκλογές θα προκηρυχθούν για το φθινόπωρο, αφού πρώτα θα έχει υπογραφεί η συμφωνία με τους δανειστές. Και επειδή αυτές οι εκλογές θα διεξαχθούν με λίστα, αυτό θα δώσει το δικαίωμα στον Τσίπρα να ξεκαθαρίσει το εσωκομματικό πεδίο. «Όσο πιο σύντομα, τόσο καλύτερα», αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας, ένας βετεράνος του κόμματος που στηρίζει τον Τσίπρα. Οι ξαφνικές εκλογές θα δώσουν ελάχιστο χρόνο στους διαφωνούντες να αποχωρήσουν από τον ΣΥΡΙΖΑ και να φτιάξουν νέο πολιτικό σχηματισμό. Τα μέχρι τώρα γκάλοπ δείχνουν πως ο Τσίπρας διατηρεί ένα ασφαλές προβάδισμα, αλλά η πλειοψηφία στη νέα Βουλή δεν είναι δεδομένη. Πάντως, αναφέρει το άρθρο, η οργανωτική δομή του ΣΥΡΙΖΑ ενδέχεται να αποτελέσει εμπόδιο στην προσπάθεια του Τσίπρα να μεταρρυθμίσει το κόμμα του. Οι υποψήφιοι βουλευτές επιλέγονται από τις τοπικές οργανώσεις, επομένως ο πρωθυπουργός θα πρέπει να παραβιάσει τις κομματικές αρχές για να επιβάλλει τα δικά του πρόσωπα.
Στο τέλος του δρόμου, ο πραγματισμός είναι αυτός που θα επικρατήσει. Άλλωστε, ο ίδιος ο Τσίπρας έχει αλλάξει τη ρητοτική και τη θέση του από τον Ιανουάριο, οπότε και εκλέχθηκε με τη σημαία της αντι-λιτότητας και του οπτιμισμού. Το είχε πει σε μια επίσκεψή του στο Λονδίνο, το 2013, «δεν είμαστε ουτοπιστές. Θέλουμε τους ιδεολόγους και τους οραματιστές, αλλά χρειαζόμαστε και τους σκληρούς πραγματιστές».