Του Νικόλα Δημητριάδη
Η από πριν διαφημιζόμενη «ιστορική αναγγελία» του Ερντογάν για το κοίτασμα φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας φαίνεται πως δεν ήταν, τελικώς, και τόσο ιστορική. Οι πηχυαίοι τίτλοι των ελεγχόμενων από το καθεστώς εφημερίδων και τα διαρκή πλάνα του γαμπρού του Αλμπαϋράκ πάνω στο ερευνητικό σκάφος δεν έπεισαν ούτε τη διεθνή κοινότητα, ούτε πολλούς από τους Τούρκους που σκέπτονται ελεύθερα (και δεν είναι ακόμη στη φυλακή). Ίσως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι αυτή η αναγγελία προστίθεται σε μία μακρά λίστα αντίστοιχων αναγγελιών για μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες μοιράζονταν δύο βασικά κοινά χαρακτηριστικά: Πρώτον, όλες τους λάμβαναν χώρα στις παραμονές κρίσιμων εκλογών. Δεύτερον, όλες τους, λίγο καιρό μετά, αποδεικνύονταν λανθασμένες.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος Murat Yetkin, σε άρθρο του στην ιστοσελίδα yetkinreport.com, απαριθμεί όλες τις περιπτώσεις που ο Ερντογάν ανακοίνωσε την ανακάλυψη τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου: Πριν τις εκλογές του 2007, πριν το συνταγματικό δημοψήφισμα του 2010, πριν τις εκλογές του 2014 (όταν υποτίθεται ότι ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα φυσικού αερίου που κάλυπταν τις ανάγκες της Τουρκίας για 40 χρόνια!), πριν τις εκλογές του 2015, πριν τις εκλογές του 2018 και, τέλος, πριν τις δημοτικές εκλογές του 2019. Ο δημοσιογράφος εκτιμά πως, ακόμα κι αν αληθεύει η είδηση, το κοίτασμα αυτό δεν είναι αρκετά μεγάλο για να έχει τόσο μεγάλη επίδραση στην τουρκική οικονομία και πολιτική, όσο θα το επιθυμούσε ο Ερντογάν. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνει, τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ήδη συστήσει στα στελέχη τους να ετοιμάζονται για πιθανές πρόωρες εκλογές…
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο δημοσιογράφος Aydın Selcen, σε άρθρο του στο duvarenglish.com, μιλάει για φάρσα, λέγοντας πως η είδηση αντιμετωπίστηκε στην Τουρκία στην καλύτερη περίπτωση με σκεπτικισμό και στη χειρότερη με σαρκασμό. Δεν είναι μόνο το ιστορικό αντίστοιχων ανακοινώσεων. Είναι και το γεγονός πως η ανακοίνωση ήρθε σε χρόνο ρεκόρ, μόλις μετά από τρεις εβδομάδες ερευνών. Επίσης το γεγονός πως δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για το ακριβές μέγεθος του κοιτάσματος έχοντας κάνει μόλις μία γεώτρηση. Τέλος, ακόμη κι αν αληθεύει η ανακοίνωση, θα χρειαστούν πολλά χρόνια, ίσως επτά, για να ξεκινήσει η εκμετάλλευση, η οποία δεν μπορεί παρά να προσφέρει μικρές ποσότητες σε σταθερή βάση. Όλα αυτά, για τον αρθρογράφο, δεν δικαιολογούν σε καμία περίπτωση τις κυβερνητικές φανφάρες και όλη την δημοσιογραφική αστειότητα που τις συνόδευσε, όπως αυτή της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Posta: Αναφερόμενη στους ξένους τεχνικούς που χειρίζονται το γεωτρύπανο Φατίχ (Πορθητής) για λογαριασμό του τουρκικού κράτους, σχολίασε το γεγονός πως τους δόθηκε η τουρκική υπηκοότητα και τους συνέκρινε με τον Ούγγρο Ουρβανό, ο οποίος κατασκεύασε για λογαριασμό του Μωάμεθ του Πορθητή το μεγάλο κανόνι, με το οποίο έριξε τα τείχη της Κωνσταντινουπόλεως…
Με τέτοιες γραφικότητες ήταν λογικό να γίνουν δεκτά τα νέα με περίσκεψη στη διεθνή κοινότητα. Συνέβαλε και το γεγονός πως η «διαρροή» στο Reuters, την προηγουμένη, έκανε λόγο για 800 δισ. κυβικά μέτρα, ενώ η επίσημη ανακοίνωση έκανε λόγο για μόλις 320. Από την άλλη, το καθεστώς Ερντογάν ψάχνει απεγνωσμένα για στήριξη. Έτσι, το Καταριανό πρακτορείο middleeastmonitor.com, που στηρίζει την τουρκική πολιτική, έσπευσε να πανηγυρίσει, με τον εντυπωσιακό τίτλο: «Η Τουρκία, με την ανακάλυψη φυσικού αερίου, δέχεται διεθνή συγχαρητήρια». Το ίδιο το άρθρο, βέβαια, είναι λιγότερο εντυπωσιακό: Τα συγχαρητήρια προέρχονται, τελικά, μόνον από το Αζερμπαϊτζάν, την Ουκρανία και την Παλαιστίνη…
Όλα δείχνουν ότι έχουμε μία ακόμη επικοινωνιακή παράσταση από τον Σουλτάνο και το καθεστώς του. Μία ακόμη ψηφίδα στο μωσαϊκό παραπληροφόρησης και προπαγάνδας που (όπως κάθε δικτατορικό καθεστώς που κλυδωνίζεται) έχει επιστρατεύσει ο Ερντογάν για να ισχυροποιηθεί στο εσωτερικό και να εκφοβίσει στο εξωτερικό. Η ανακοίνωση, λοιπόν, αξίζει όσο αξίζουν και οι υπόλοιπες δηλώσεις που κάνει το τελευταίο διάστημα: Δεν πείθουν κανέναν και δεν φοβίζουν κανέναν.
Πρώτη δημοσίευση στο Αρδην