Είναι «αδικαιολόγητο» το συμπέρασμα ότι το ζιζανιοκτόνο γλυφοσάτη προκαλεί καρκίνο, δήλωσε επιτροπή εμπειρογνωμόνων εντός του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA), προκαλώντας την αντίδραση ακτιβιστών.
«Με βάση μια ευρεία ανασκόπηση των επιστημονικών στοιχείων, η επιτροπή καταλήγει και πάλι στο συμπέρασμα ότι η ταξινόμηση της γλυφοσάτης ως καρκινογόνου δεν δικαιολογείται», έγραψε ο ECHA σε γνωμοδότηση της Επιτροπής Αξιολόγησης Κινδύνου (RAC) του οργανισμού τη Δευτέρα (30 Μαΐου).
Η δήλωση έρχεται στο πλαίσιο της τρέχουσας διαδικασίας εκτίμησης κινδύνου της ΕΕ για τη γλυφοσάτη, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο ευρέως χρησιμοποιούμενων ζιζανιοκτόνων στην ΕΕ, αλλά είναι επίσης πολύ αμφιλεγόμενη.
Η εν λόγω διαδικασία αξιολόγησης πρόκειται να ενημερώσει την ένωση για την απόφαση σχετικά με το αν θα ανανεωθεί η έγκριση του αμφιλεγόμενου ζιζανιοκτόνου μετά τη λήξη της τρέχουσας έγκρισης στο τέλος του 2022.
Το κατά πόσον η γλυφοσάτη μπορεί να χαρακτηριστεί ως καρκινογόνος ουσία, δηλαδή κατά πόσον αποτελεί παράγοντα πρόκλησης καρκίνου στον άνθρωπο, είναι ένα από τα ζητήματα γύρω από το ζιζανιοκτόνο που αμφισβητούνται όχι μόνο μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών αλλά και στην επιστημονική κοινότητα και μεταξύ διαφορετικών δημόσιων υπηρεσιών.
Από την πλευρά του, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει αξιολογήσει στο παρελθόν την ουσία ως «πιθανώς καρκινογόνος», ενώ ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι «απίθανο να αποτελεί κίνδυνο πρόκλησης καρκίνου» για τον άνθρωπο όταν καταναλώνεται μέσω της διατροφής του.
Με την πιο πρόσφατη αξιολόγησή της, η Επιτροπή Αξιολόγησης Κινδύνου του ECHA επιβεβαιώνει την προηγούμενη ετυμηγορία της, με την οποία η γλυφοσάτη κατατάσσεται ως μη καρκινογόνος. Ωστόσο, επιβεβαίωσε εκ νέου ότι μπορεί να προκαλέσει «σοβαρή οφθαλμική βλάβη» και ότι είναι επίσης «τοξικό για την υδρόβια ζωή με μακροχρόνιες επιπτώσεις».
Σε δήλωσή της, η Ομάδα Ανανέωσης της Γλυφοσάτης (GRG) – η ομάδα αγροχημικών εταιρειών που από κοινού υποβάλλουν αίτηση για την ανανέωση της έγκρισης της ουσίας – χαιρέτισε τη γνώμη της RAC και δήλωσε ότι «παραμένει δεσμευμένη να συμμορφωθεί με όλες τις πτυχές της τρέχουσας ρυθμιστικής διαδικασίας της ΕΕ».
Ωστόσο, οι υποστηρικτές της υγείας και του περιβάλλοντος ήταν λιγότερο ευχαριστημένοι με την αξιολόγηση, λέγοντας ότι ο οργανισμός δεν είχε λάβει υπόψη του όλα τα σχετικά στοιχεία.
Η Αγγελική Λυσσιμάχου, υπεύθυνη επιστημονικής πολιτικής στην HEAL, την ομπρέλα των περιβαλλοντικών και υγειονομικών οργανώσεων της ΕΕ, δήλωσε ότι ο ECHA απέρριψε τα επιστημονικά επιχειρήματα σχετικά με τη σχέση της γλυφοσάτης με τον καρκίνο που προέβαλαν «ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες».
«Η μη αναγνώριση της καρκινογόνου δράσης της γλυφοσάτης είναι λάθος και θα πρέπει να θεωρηθεί ως ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω στον αγώνα κατά του καρκίνου», πρόσθεσε.
Εν τω μεταξύ, η Ban Glyphosate, ένας συνασπισμός ΜΚΟ, απέρριψε επίσης έντονα το συμπέρασμα του ECHA.
«Για μια ακόμη φορά, ο ECHA βασίστηκε μονομερώς στις μελέτες και τα επιχειρήματα της βιομηχανίας», ανέφερε σε δήλωσή του ο Πίτερ Κλόσινγκ της οργάνωσης, προσθέτοντας ότι ο οργανισμός απέρριψε «ένα μεγάλο όγκο υποστηρικτικών στοιχείων».
Ωστόσο, ο ECHA τόνισε ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης Κινδύνου «εξέτασε έναν εκτεταμένο όγκο επιστημονικών δεδομένων και πολλές εκατοντάδες σχόλια που έλαβε κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων».
Με τη γνωμοδότηση της επιτροπής του ECHA να έχει ολοκληρωθεί, εναπόκειται πλέον στην Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων της ΕΕ (EFSA) να δώσει την εκτίμησή της για τον κίνδυνο.
Ωστόσο, παρόλο που η τρέχουσα έγκριση της γλυφοσάτης λήγει στο τέλος του έτους, αυτή αναμένεται να έρθει μόλις το καλοκαίρι του 2023, αφού ο οργανισμός ανακοίνωσε πρόσφατα την καθυστέρηση της διαδικασίας αξιολόγησης λόγω πολλών αναφορών από τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Σε σύγκριση με την αξιολόγηση του ECHA, η έκθεση της EFSA αναμένεται να είναι ευρύτερη σε πεδίο εφαρμογής, καλύπτοντας όχι μόνο την ταξινόμηση των κινδύνων της γλυφοσάτης, αλλά και ευρύτερα ζητήματα κινδύνων για την υγεία και το περιβάλλον.
Φωτογραφία: depositphotos.com