Μια πολύ λίγο γνωστή σελίδα της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας καταγράφεται με γλαφυρότητα και ντοκουμέντα στο βιβλίο «Η Οχυρά Θέσις Κρήτης» του Σταύρου Γ. Βλοντάκη.
Το φθινόπωρο του 1944 μια σημαντική δύναμη του γερμανικού στρατού εγκλωβίστηκε στην Κρήτη γιατί δεν πρόλαβε να αποχωρήσει από την Ελλάδα, μετά τη ραγδαία προέλαση του Κόκκινου Στρατού στα Βαλκάνια. Αυτά τα στρατεύματα, με άφθονο βαρύ οπλισμό, περιχαρακώθηκαν σε ένα κομμάτι του βόρειου τμήματος του νομού Χανίων, που το ονόμασαν «Οχυρά Θέσις Κρήτης». Έτσι, η γερμανική κατοχή επεκτάθηκε κατά εφτά επί πλέον μήνες -ενώ το υπόλοιπο τμήμα της Κρήτης είχε ελευθερωθεί- για να αναπτυχθεί εκεί μια ιδιότυπη αγγλογερμανική συνεργασία, από τον Μάη ως τον Ιούλη του 1945. Το γεγονός αυτό δημιούργησε εξαιρετικά ιδιόμορφες καταστάσεις, ενδιαφέρουσες όχι μόνο για τον ιστορικό αλλά και για κάθε έναν που ασχολείται με την ιστορία του τόπου του.
Την περίοδο αυτή ζωντανεύει το βιβλίο του Σταύρου Γ. Βλοντάκη, μετά από εμπεριστατωμένη ιστορική έρευνα, διανθισμένο και με την αφήγηση πολλών περιστατικών που βίωσε ο ίδιος ο συγγραφέας, στέλεχος της ΕΠΟΝ Χανίων εκείνη την εποχή.
Εντυπωσιασμένη η συγγραφέας Μάρω Δούκα από την πρώτη έκδοση του βιβλίου αυτού και από το γεγονός ότι Βρετανοί και Γερμανοί συγκυβερνούσαν στην πρωτεύουσα και στην ενδοχώρα του Νομού Χανίων, έγραψε το δικό της εξαιρετικό λογοτέχνημα. Και αναφέρει στον πρόλογο της τωρινής βελτιωμένης επανέκδοσης από τις εκδόσεις «Αντιγόνη»:
«Η συγγραφή του βιβλίου κράτησε περίπου έξι χρόνια. Και πάντα, όταν έχανα το κουράγιο μου, διάβαζα πάλι και ξεφύλλιζα με εμπιστοσύνη το Χρονικό του Βλοντάκη, απλό, καθαρό, ευθυτενές, ειλικρινές, με άποψη, ακριβοδίκαιο, γλαφυρό, ακόμη και με χιούμορ όπου το ήθελε η στιγμή, λαϊκός και λόγιος ταυτοχρόνως, με ιστορική συνείδηση και ευθύνη, του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Ξενοφώντα καλός γνώστης και αναγνώστης, ανάμεσα στην αδιαμφισβήτητη φήμη και το αδιάσειστο γεγονός με τις αφορμές και τις αιτίες ευδιάκριτες στις γραμμές του. Φθινόπωρο του 2010 εκδόθηκε «Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ – στις γραμμές του μύθου και της Ιστορίας», όπου πρωταγωνιστούσε συχνά και ο ίδιος ως αυτόπτης μάρτυρας και μαχητής».
Με ανανεωμένο το γενικότερο ενδιαφέρον για εκείνη την περίοδο, τέτοιες εργασίες, που προσεγγίζουν το θέμα τους με κριτικό-επιστημονικό τρόπο, με ψυχραιμία και νηφαλιότητα, αποκαλύπτοντας άγνωστα εν πολλοίς γεγονότα, αναδεικνύουν νέες πτυχές τις ιστορίας μας και θέτουν σημαντικά ζητήματα για όλους μας.
