«Οι Αγανακτισμένοι» που δεν ουρλιάζουν… 2η μέρα αγανάκτησης και ενώ πολλοί ήταν αυτοί που περίμεναν πως θα ξεφουσκώσει – ακόμα και από τους χθεσινούς διαδηλωτές – κάτι τέτοιο δε συνέβη. Ίσως να ήταν η περιέργεια των ανθρώπων να δουν αν θα βρουν πάλι κόσμο στη Δημοτική Αγορά. Θα μπορούσε να είναι μια εσωτερική ανάγκη να μην προδώσουν αυτό που ξεκίνησαν χθες. Να μην είναι οι πρώτοι που θα προδώσουν. Γιατί υπήρχε μια δυσπιστία πως δύσκολα θα επαναληφθεί το χθεσινό. Μια στρεβλή πίστη, πως «έτσι είναι ο Έλληνας».
Τελικά, η πλειοψηφία αυτών των πολιτών βρέθηκαν εκεί, έστω για να αποδείξουν πως δεν είναι αυτοί οι Έλληνες που «έτσι είναι». Και το χθεσινό επαναλήφθηκε. Διάψευση λοιπόν των αρνητικών πιστεύω μας. Και σα κάτι αλήθεια να συμβαίνει εδώ. Δε γνωρίζω αν οι άνθρωποι εκεί ήταν αγανακτισμένοι που παραπέμπει σε θυμό και οργή. Ήταν το αντίθετο από την εικόνα που υπάρχει του σύγχρονου Έλληνα. Πολιτισμένοι άνθρωποι, ήρεμοι, συζητήσιμοι, δίχως φωνασκίες αντάλασσαν απόψεις για του τι πρέπει να συμβεί.
Είναι βέβαια αγανακτισμένοι γι’ αυτό που συμβαίνει, αλλά για πες τε μου, ποια είναι η εικόνα σας ενός αγανακτισμένου; Η δικιά μου είναι πολύ συγκεκριμένη: κάποιος να ουρλιάζει δίχως ειρμό σκέψης, σε απόγνωση για ότι του συμβαίνει, σε αναζήτηση κάποιου εχθρού για να ξεσπάσει πάνω του για τη δική του καταστροφή. Λοιπόν, αυτή η αγανάκτηση που είδα είναι δημιουργική. Είναι ήρεμη. Δεν επιζητεί τη βία.
Φαίνεται, οι άνθρωποι την έχουν χορτάσει στην καθημερινότητά τους. Εκεί, σε αυτές τις πορείες βρίσκονται για να συζητήσουν δίχως τη βία στην καθημερινότητά τους και να βρουν λύσεις. Πολύς κόσμος λοιπόν και σήμερα στα Χανιά. Υπολογίζω πως ήταν πάνω από 600 ενώ συνεχώς έβλεπα το πλήθος να εμπλουτίζεται με νέα πρόσωπα. Είδα ένα παιδί πάνω στο άγαλμα του Σοφοκλή Βενιζέλου να κοκορεύεται. Και ένα γέρο όμορφα ντυμένο, με κουστούμι, καπέλο και γραβάτα, ανάμεσα σε δύο νεαρούς με χαίτες. Έπαιζε με το κουδούνι του ποδηλάτου του ενός και δοκίμαζε τις αντοχές του πιέζοντάς το τιμόνι προς τα κάτω. Όλα φάνταζαν απόλυτα φυσιολογικά. Τόσο που σε κάνει να σκέφτεσαι: Ήταν πράγματι τόσο δύσκολο να συμβεί;
Ετερόκλητο πλήθος που συνυπάρχει: ζωντανη κοινωνία. Ναι, η κοινωνία είναι ζωντανή, τη στιγμή που η οικονομία διαλύει τον κοινωνικό ιστό. Σα το όλο Δεος που συμβαίνει να λειτούργησε ως ένα απελευθερωτικό σοκ για τις κοινωνικές δυνάμεις που βρισκόντουσαν πολύ καιρό εγκλωβισμένες μέσα σε συντεχνίες, σε παρέες, σε κόμματα, σε φατριές. Ο κύκλος άνοιξε και χωρά πολλούς παραπάνω. Αυτή είναι τουλάχιστον η εντύπωση. Ας μη μείνουμε όμως εκεί..
Έμαθα σήμερα πως έχει δημιουργηθεί επιτροπή επισφαλών και άνεργων. Ένα κορίτσι και ένας άντρας μοίραζαν φυλλάδια. Οι άνεργοι, γράφει το φυλλάδιο, διεκδικούμε το δικαίωμα στην εργασία, διαφορετικά, την συνεχή επιδότησή μας από τον ΟΑΕΔ. Ναι, υπάρχει στα Χανιά. Ένα από τα τηλ. Επικοινωνίας είναι 6976023952. Και το email: anergoi.chania@gmail.com. Τα λέω όλα τόσο ανά-κατά, μα έτσι συνέβησαν και εκεί.
Υπήρχε διάχυτη μια ανησυχία από αρκετούς για την αποτελεσματικότητα των δράσεων. Τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να είναι πιο αποτελεσματική η παρουσία. Σε κάποιους δεν τους άρεσε που ήδη υπάρχουσες ομάδες πήραν πρωτοβουλίες δίχως να ρωτήσουν τους υπόλοιπους. Πρώτη φορά βρέθηκα σε πορεία να μιλώ με τέτοια ευκολία σε άγνωστους ανθρώπους. Συνέβη φυσικά, δίχως κόπο. Κάποιους γνωστός ήταν εκεί. Ο γνωστός είχε κάποιον άλλο γνωστό κι οπότε βρέθηκα να μιλώ με κάποιον άλλο ο οποίος είχε ένα φίλο που μπήκε μέσα στη κουβέντα και τα άτομα συνεχώς εναλάσσονταν.
Βεβαίως, ο καθένας ήθελα να ακουστεί και να συζητήσει, και οι συζητήσεις ήταν πολλές. Παντού πηγαδάκια είχαν στηθεί, δίχως ένταση κουβέντες, ανοιχτές. Και πολλές φορές μέσα στις πιο ακραίες αρχικές δηλώσεις ξετυλισσόντουσαν τα πιο λογικά κουβάρια. Ο κόσμος λυνότανε.
Όπως από κάποιον που γνώρισα που δήλωνε ακροδεξιός μα που δεν ήταν ή ήταν όπως πιστεύει αυτός πως είναι οι ακροδεξιοί. Και που έλεγε πως οι ακροδεξιοί δεν είναι ακροδεξιοί και πως ένας πραγματικός ακροδεξιός βάζει πρώτα την ιδιότητα του πολίτη και απορρίπτει ιδεολογίες και μαγαζιά.
Πιστεύει αυτός πως έξω από τη Βουλή υπάρχουν αναρχικοί που δεν είναι αναρχικοί και μέσα στη Βουλή όλοι τους είναι αναρχικοί που δεν είναι αναρχικοί. Είναι ένα είδος αναρχικού που κυριαρχεί αλλά σήμερα ζούμε σε καθεστώς πραγματικής αναρχίας. Οπότε, αν και ακροδεξιός, σήμερα είναι αναρχικός. Όχι όμως απ’ αυτούς που δεν είναι, αλλά πραγματικός.
Είπε και άλλα περίεργα και άλλες φορές ωραία – αναλόγως του πως τα αντιλαμβάνεσαι – όπως ότι ο νόμος του κλέφτη είναι ο νόμος που διέπει τη σύγχρονη πολιτεία και μεταξύ κλεφτών οι νόμοι είναι διαφορετικοί, όπως, λ.χ. ότι ένας κλέφτης λέει στον άλλο κλέφτη πως αν κατορθώσεις και δε σε πιάσουν μέσα σε 5 χρόνια, τότε σου δίνω το δικαίωμα να μη σε ξανακυνηγήσουν.
Με πολύ ήρεμο τόνο και με σιγουριά μου είπε πως όλο το πολιτικό σύστημα πρέπει να γκρεμιστεί. Αλλά σε αυτό το γκρέμισμα πρέπει να συμμετάσχουν οι πολίτες για να κατακτήσουν έτσι την ιδιότητα και την ευθύνη έτσι του πολίτη. Ειδάλλως, πάλι τα ίδια θα έχουμε. Άβουλα όντα που θα περιμένουν σωτήρες.
Ακόμα είπε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται. Γαλλική Επανάσταση, Οκτωβριανή Επανάσταση, τώρα η ιστορία κύκλους πάλι κάνει και είμαστε εδώ. Ο άνθρωπος αυτός δήλωνε ακροδεξιός και μάλιστα επέμενε σε αυτό. Για τους μετανάστες πάλι έλεγε πως το λάθος συνέβη στην αρχή, αλλά τώρα δε γίνεται να φύγουνε γιατί είναι μέρος της ζωής εδώ.
Όμως όπως και ο Έλληνας όταν είναι άνεργος είναι σε μια δύσκολη κατάσταση, και ο μετανάστης το ίδιο. Οπότε η πρότασή του ήταν να καταγραφούν οι θέσεις εργασίας που υπάρχουν και να γνωστοποιηθεί σε Έλληνες και μετανάστες που και ποιες θέσεις υπάρχουν, να καταγραφούν και αυτοί και οι γνώσεις, τα επαγγέλματα που μπορούν να κάνουν, και να φτιάξουμε αντίστοιχα δουλειές, και να καλύψουμε κενά εκεί που υπάρχουν.
Είχε σκεφθεί πολλά πράγματα και πολλές ήταν οι προτάσεις που είχε. Ναι λοιπόν, τα πράγματα είναι περισσότερο σύνθετα απ’ ότι φαίνονται. Δεν αρκούνε οι ταμπέλες. Αυτές κάνουν περίπλοκη την επαφή. Πολλοί ήταν και αυτοί που είχαν ανυπομονησία για την αυριανή ημέρα, με τη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Π.τ.Δ. Θα μαζευθούμε ξανά τόσοι πολλοί; Πρέπει να είμαστε ακόμα περισσότεροι. Στο Σύνταγμα πρέπει να γίνεται χαμός. Πρέπει να είναι δεκαπλάσιοι για να πάρουν το μήνυμα, πως είμαστε εδώ. Πως τους περιμένουμε απ’ έξω και πως δε θα δεχθούμε ενδεχόμενη συναίνεσή τους.
Να σημειώσω εδώ πως όλα αυτά που σας λέω ήταν από ανθρώπους που δε βλέπεις συνήθως σε πορείες. Και μάλιστα, αυτά λεγόντουσαν απολύτως φυσικά. Ως λογική συνέπεια της καθόδους τους στο δρόμο. Ειδάλλως, τι διάολο κάνουμε; Μου είπε ένας. Υπήρχαν και άλλοι, που έλεγαν πως το όνομα για το κίνημα (Οι Αγανακτισμένοι) δεν είναι επιτυχημένο γιατί στην πραγματικότητα είμαστε Σιφυλιασμένοι. Και ξέσπασε με ένα δυνατό γέλιο.
Όλοι οι άνθρωποι συζητήσιμοι, καινούργιοι άνθρωποι, με νέες ιδεές. Που θέλουν να συμμετάσχουν. Η πραγματικότητα εμπλουτίζεται με φαντασία και ιδέες που ξεφεύγουν από υπαρκτά όρια. Πλέον, δεν είναι τόσο μονόχνωτα. Δεν είναι πλέον μαύρο ή άσπρο. Αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι, αναρχικοί, όλοι συμμετέχουν ως πολίτες, ως «Αγανακτισμένοι». Πλούτος.
Όλα αυτά μέχρι τις 8 κατά την οποία ώρα έπρεπε να φύγω. Απ’ ότι έμαθα όμως, ακολούθησε συνέλευση ενώ αρκετοί είναι οι αποφασισμένοι για την πρώτη μέρα διανυκτέρευσης με σκηνές έξω από την πλατεία Δημοτικής Αγοράς. Και μερικά συνθήματα που γράφτηκαν σε δυο μεγάλες επιφάνειες που απλώθηκαν στο έδαφος: «Η δικαιοσύνη είναι σαν το φίδι, δαγκώνει μόνο τους ξυπόλητους». Αλλά και «Δε θέλουμε ηγέτες, τα τρώμε και μόνοι μας». Και ένα απλό: «Είμαστε ένα. ΟΜΟΝΟΙΑ».
«Οι Αγανακτισμένοι» είναι εδώ.