Του Σπύρου Δαράκη *
Οι βρετανικές βάσεις στο νησί χρησιμοποιούνται ως ορμητήριο για τον βομβαρδισμό της Υεμένης και όχι μόνο
Στις 12 Γενάρη, στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας ξεκίνησαν τον πρώτο γύρο πυραυλικών επιθέσεων στην Υεμένη, κλιμακώνοντας την ήδη επικίνδυνη κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή.
Το βρετανικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι χρησιμοποίησε δύο ζεύγη μαχητικών Typhoon FGR4 της RAF, υποστηριζόμενα από ένα δεξαμενόπλοιο εναέριου ανεφοδιασμού Voyager. Τα αεροσκάφη πέταξαν από τη βρετανική βάση στο Ακρωτήρι της Κύπρου, περίπου στις 7.30 μ.μ. ώρα Ηνωμένου Βασιλείου και βομβάρδισαν στόχους στην Υεμένη περίπου στις 11.30 μ.μ. Επέστρεψαν στην Κύπρο στις 3 τα ξημερώματα.
Στη βάση του Ακρωτηρίου σταθμεύουν συνολικά επτά Typhoon Fgr Mk 4. Πρόκειται για μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων που μπορούν να διεξάγουν τόσο επίθεσης ακριβείας, όσο και επιχειρήσεις αναχαίτισης εχθρικών αεροσκαφών.
Το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» ή αλλιώς «βρετανικό Γκουαντάναμο της Μεσογείου» (για το καθεστώς που απολαμβάνουν οι βρετανικές βάσεις), η Κύπρος, αποτελεί ένα κρίσιμο «περιουσιακό στοιχείο» για τους στρατιωτικούς σχεδιασμούς των Βρετανών και συνολικά του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Με επίκεντρο τις «Περιοχές Κυρίαρχων Βάσεων Ακρωτηρίου και Δεκέλειας», όπως αποκαλούνται επίσημα οι βρετανικές βάσεις με τις συμφωνίες του Λονδίνου το 1959, η εμπλοκή της Κύπρου στους επικίνδυνους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, αλλά και άλλων ΝΑΤΟικών δυνάμεων, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, μεγαλώνει.
Μεγάλη προϊστορία στρατιωτικής εμπλοκής
Από τη στρατιωτική βάση στο Ακρωτήρι, οι βρετανικές δυνάμεις έχουν σπείρει τον όλεθρο σε διάφορα σημεία της περιοχής. Από εκεί απογειώνονταν βομβαρδιστικά με κατεύθυνση τη Συρία και το Ιράκ. Κρίσιμος ήταν ο ρόλος της κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών στη Λιβύη το 2011, όπου η βάση χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο για βομβαρδιστικές επιδρομές των βρετανικών Typhoon, αλλά και για τα αεροσκάφη παρακολούθησης R1 που υποστήριζαν το μακελειό.
Μάλιστα, όπως αποκάλυψε στο παρελθόν ιταλική εφημερίδα, η βρετανική και η αμερικανική επιτήρηση του διαδικτύου στη Μέση Ανατολή και τις γύρω περιοχές γίνεται από την Κύπρο. Στους στόχους του κατασκοπευτικού σταθμού που λειτουργούν από κοινού η βρετανική GCHQ και η αμερικανική NSA, περιλαμβάνονται κυβερνητικά στελέχη και ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι σε όλες τις γύρω χώρες, επιχειρηματικοί και στρατιωτικοί ηγέτες.
Η παρακολούθηση επεκτείνεται και σε άλλες υπηρεσίες, εμπορικές οργανώσεις, ιδιωτικές εταιρείες και πολιτικές ομάδες, που παίζουν ρόλο για τα αμερικανικά και βρετανικά συμφέροντα στην περιοχή. Ακόμα, στις αποκαλύψεις των Wikileaks περιλαμβάνονται μια σειρά απόρρητων εγγράφων που καταγράφουν μεταξύ 2008 και 2013 τη στάθμευση κατασκοπευτικών αεροπλάνων και drones παρακολούθησης των ΗΠΑ στην Κύπρο, με άγνωστες έως σήμερα αποστολές.
Με τέτοια προϊστορία, λοιπόν, δεν προκάλεσε καμία έκπληξη η «περίοπτη» θέση της Κύπρου στους σχεδιασμούς των ΝΑΤΟικών ενάντια στον Παλαιστινιακό και τους άλλους λαούς της περιοχής. Από τη βάση του Ακρωτηρίου, αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροπλάνο «U-2 Dragon Lady» έχει πραγματοποιήσει αποστολές επιτήρησης πάνω από τη Γάζα, προκειμένου να παρέχει στον ισραηλινό στρατό δεδομένα, συμβάλλοντας έτσι στη δολοφονία χιλιάδων Παλαιστινίων.
Παράλληλα, η βρετανική κυβέρνηση έχει παραδεχτεί ότι μόνο τις πρώτες έξι βδομάδες μετά τις 7 Οκτώβρη έχουν πραγματοποιηθεί 32 πτήσεις στρατιωτικών αεροπλάνων από την Κύπρο προς το Ισραήλ, μιας πτήσης που διαρκεί 40 μόλις λεπτά. Αδιευκρίνιστος παραμένει και ο αριθμός των αμερικανικών αεροσκαφών που έκαναν το ίδιο δρομολόγιο για λογαριασμό του στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας των ΗΠΑ.
Επίσης, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών έχει ανακοινώσει από την πρώτη στιγμή του πολέμου ότι χρησιμοποιεί τα αεροδρόμια της Κύπρου ως ενδιάμεσο σταθμό για τη μεταφορά πολιτών από το Ισραήλ προς άλλα κράτη, όχι μόνο Βρετανών, αλλά και υπηκόων άλλων χωρών. Το Ισραήλ έχει προτείνει δύο φορές από τον περασμένο Νοέμβρη την αξιοποίηση του «Κυπριακού διαδρόμου» για «ανθρωπιστικούς λόγους», στο φόντο των εγκληματικών σχεδιασμών του για εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα.
Παράλληλα, από τις 31 Οκτώβρη έχουν μεταφερθεί σε Κύπρο και Ιορδανία περίπου 1.000 στρατιώτες των γερμανικών ειδικών δυνάμεων, με την αποστολή τους να περιγράφεται επίσημα ως «συνδρομή στην εκκένωση Γερμανών πολιτών που ζουν στη Μέση Ανατολή». Οι γερμανικές μονάδες των ειδικών δυνάμεων του Ναυτικού (KSM) παραμένουν στην Κύπρο και των ειδικών δυνάμεων του Στρατού (KSK) στην Ιορδανία, ενώ επίσης στην Κύπρο μετασταθμεύουν μεταγωγικά αεροσκάφη A400M και C-130H της γερμανικής Αεροπορίας, έτοιμα να επιχειρήσουν στη Μέση Ανατολή.
Από την πλευρά της, η Γαλλία, ύστερα από αίτημα της κυβέρνησης του κράτους του Ισραήλ, απέστειλε στις αρχές του περασμένου Νοέμβρη το Tonnerre, πλοίο του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια αποστολή «για την υποστήριξη των νοσοκομείων της Γάζας», το οποίο παρέμεινε στα ύδατα της Κύπρου.
Η Κύπρος είχε αξιοποιηθεί ξανά μέσα στο 2023 από τον γαλλικό στρατό, όταν σε συνεργασία με τους Βρετανούς πραγματοποιήθηκε μέσω του νησιού επιχείρηση απομάκρυνσης Γάλλων πολιτών από το Σουδάν τον Απρίλιο.
Αμερικανικές Συμφωνίες που μυρίζουν μπαρούτι
Η «καμπύλη» της πολεμικής εμπλοκής της Κύπρου πήρε απότομα την ανιούσα κυρίως την τελευταία δεκαετία. Ήδη από το 2014 οι ΗΠΑ είχαν εκφράσει την επιθυμία για αναβάθμιση της συνεργασίας τους με την Κυπριακή Δημοκρατία σε ζητήματα «ασφαλείας», με τη διεξαγωγή σειράς στρατιωτικών ασκήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και η όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή ενέτεινε τις επαφές προς αυτήν την κατεύθυνση. Τότε ήταν που δρομολογήθηκαν και τα σχήματα «συνεργασίας» υπό αμερικανική ομπρέλα μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου.
Το επόμενο σημείο καμπής είναι το 2019, η υπερψήφιση από τη Γερουσία των ΗΠΑ το 2019 του νόμου «East Med Act», «για την Εταιρική Σχέση Ενέργειας και Ασφάλειας της Ανατολικής Μεσογείου».
Με αυτόν τον νόμο, οι ΗΠΑ αναβάθμισαν την «επένδυσή» τους στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ για την αναχαίτιση των «κακόβουλων επιρροών στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή», από τη Ρωσία και την Κίνα. Για πρώτη φορά ξεκίνησε και η εκπαίδευση Κύπριων στρατιωτών από Αμερικανούς.
Ξεκίνησε επίσης η μερική άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ προς την Κύπρο και στήθηκε ακόμα ένας ευρωατλαντικός μηχανισμός στο νησί, το «Περιφερειακό Κέντρο Εκπαίδευσης σε θέματα Ασφάλειας CYCLOPS» (Cyprus Center for Land, Open Seas and Port Security) με αντικείμενο τη «διασφάλιση του θαλάσσιου κυβερνοχώρου», όπως και την «οικοδόμηση ανθεκτικότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Το εμπάργκο όπλων άρθηκε πλήρως τον Σεπτέμβρη του 2022, με απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης που ανανεώνεται κάθε χρόνο. Όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε την ανανέωση για το 2024, ανέφερε πως βασικό όρο αποτελούν «η συνέχιση της συνεργασίας ανάμεσα στην κυπριακή και την αμερικανική κυβέρνηση (…) για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες καθώς και η διατήρηση της απαγόρευσης πρόσβασης ρωσικών στρατιωτικών μονάδων στα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Ακολούθησε η συμφωνία ΗΠΑ – Κύπρου για το «Πρόγραμμα Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας» τον Σεπτέμβρη του ίδιου έτους, σε συνέχεια της συμφωνίας αλληλοϋποστήριξης σε θέματα Διοικητικής Μέριμνας, για τη διευκόλυνση της υλικοτεχνικής υποστήριξης και των ανταλλαγών, δίνοντας δυνατότητες σε αμερικανικές δυνάμεις να αξιοποιήσουν για συγκεκριμένους σκοπούς το κυπριακό έδαφος.
Το 2023 είχαν ήδη ξεκινήσει οι διευρυμένες στρατιωτικές ασκήσεις – πρόβες πολέμου στις οποίες η Κύπρος συμμετείχε με προσωπικό και όχι μόνο. Για παράδειγμα, σε κυπριακά ύδατα πραγματοποιήθηκε τετραμερής ναυτική άσκηση με την επωνυμία «NOBLE DINA 2023» μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, ΗΠΑ και Ισραήλ, με συμμετοχή Ναυτικών Δυνάμεων και της Γαλλίας, της Ιταλίας, καθώς και της Γερμανίας.
Η Γαλλία «κάνει παιχνίδι»
Παράλληλα προχώρησε και η συνεργασία της κυπριακής Εθνικής Φρουράς με τις Ένοπλες Δυνάμεις της Γαλλίας, κυρίως με κοινές ασκήσεις. Το Γαλλικό Ναυτικό χρησιμοποιεί λιμάνια και αεροδρόμια στην Κύπρο, κατ’ εφαρμογή συμφωνιών που υπάρχουν ήδη από το 2006.
Ειδικά μετά την ισχυροποίηση του γαλλικού πετρελαϊκού κολοσσού «TOTAL» στον χάρτη της Κυπριακής ΑΟΖ, καθώς έχει εξασφαλίσει δικαιώματα σε έξι από τα εννέα οικόπεδα το 2019, τα γαλλικά πολεμικά πλοία έγιναν γνώριμο θέαμα στα κυπριακά λιμάνια.
Τον Μάη του 2019 υπογράφτηκε συμφωνία για τη φιλοξενία μεγάλων πλοίων και υποβρυχίων του Γαλλικού Ναυτικού στη βάση στο Μαρί, τα οποία λειτουργούσαν υποστηρικτικά στις επιχειρήσεις του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στην Ανατολική Μεσόγειο.
Φαίνεται ότι το Μαρί αποτέλεσε ιδανική τοποθεσία για τους γαλλικούς σχεδιασμούς και έτσι τον Απρίλη του 2023 ανακοινώθηκε πως η Κύπρος, σε συνεργασία με τη Γαλλία, θα δημιουργήσουν εκεί μια μεγάλη ναυτική βάση για τις ανάγκες ελλιμενισμού πολεμικών πλοίων της Γαλλίας, αλλά και του Ισραήλ, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και φυσικά των ΗΠΑ.
Καθένα βήμα εμπλοκής της Κύπρου στους επικίνδυνους σχεδιασμούς των Ευρωατλαντικών συνοδεύεται από τις ίδιες κορόνες, περί «ασφάλειας» και «προστασίας» του νησιού από την τουρκική επιθετικότητα, αλλά και περί δίκαιης λύσης του Κυπριακού.
Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό που προχωράει είναι τα διχοτομικά σχέδια σε όλες τις εκδοχές τους και η μεγαλύτερη πρόσδεση του νησιού στα αμερικανοΝΑΤΟικά συμφέροντα και τους σχεδιασμούς, με επικίνδυνες συνέπειες για τον Κυπριακό και τους άλλους λαούς της περιοχής.
Χανιά 01/07/2024
* πρώην πρόεδρος μαρτυρικής ΜΑΛΑΘΥΡΟΥ
πρώην Δήμαρχος Μηθύμνης και μέλος του
Δ.Σ του Δικτύου Μαρτυρικών πόλεων και
χωριών της Ελλάδος περιόδου 40΄- 45΄
(ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ)