Σε πλήρη αποδόμηση της κυβερνητικής πολιτικής σε όλα τα πεδία, αλλά με έμφαση σε ζητήματα ιδεολογίας, οικονομίας, Ευρώπης, αλλά και στα εθνικά θέματα προχώρησαν με τις διαδοχικές ομιλίες τους στην παρουσίαση του βιβλίου του Μανώλη Κοττάκη «Οι μυστικοί φάκελοι Καραμανλή», οι πρώην πρωθυπουργοί Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής.
Σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους οι δύο πολιτικοί κατηγόρησαν την Ευρώπη και την κυβέρνηση ότι αρνούνται να κατανοήσουν τα μηνύματα των ευρωεκλογών, με τον Α. Σαμαρά επί της ουσίας να καταθέτει «μανιφέστο» και να καλεί τον πρωθυπουργό να υιοθετήσει τις προτάσεις του και τον Κ. Καραμανλή να αναφέρεται με κριτική διάθεση – μάλλον για πρώτη φορά – ανοιχτά σε ζητήματα δικαιωματισμού και μετανάστευσης, αλλά και να ασκεί δριμεία κριτική στους χειρισμούς της ευρωπαϊκής ελίτ μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και την καθίζηση παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων.
Σαμαράς: Έλλειμμα ηγεσίας στην Ευρώπη
Κατά την ομιλία του, ο Α. Σαμαράς χαρακτήρισε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ως «ανταρσία του πληρώματος» της ΕΕ και αποδοκιμασία της «καταστροφικής ατζέντας της πολιτικής ορθότητας και του άκρατου δικαιωματισμού», αλλά και της «woke Ευρώπης, της ακατανόητης ενεργειακής πολιτικής και του εξισλαμισμού», ενώ έκανε λόγο για πρωτοφανές έλλειμμα ηγεσίας στην ΕΕ, μιλώντας για «διορισμένο διευθυντήριο» και υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη θα πρέπει να ανασχεδιάσει συνολικά την πολιτική της ή να περιμένει το μοιραίο.
Αν όμως η κριτική του πρώην προέδρου της ΝΔ στην Ευρώπη ήταν αυστηρή, για την κυβέρνηση επιφύλαξε πραγματικά πολύ σκληρά λόγια. Αναφερόμενος στο νόμο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, διερωτήθηκε ποιους ακούει ο Κ. Μητσοτάκης και κάνει το λάθος να επιμένει στο λάθος, υποστήριξε ότι κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή «οργανώθηκαν κενά έδρανα» και στηλίτευσε τα «πανηγύρια» υπουργών με ΛΟΑΤΚΙ στα θεωρεία της Βουλής τη στιγμή που, όπως είπε, το ένα τρίτο της ΝΔ δεν είχε ψηφίσει το νομοσχέδιο, μιλώντας για συμπτώματα «αλαζονείας».
Σκληρή κριτική εφ’ όλης της ύλης
Κατά τον Α. Σαμαρά, η στάση αυτή της κυβέρνησης έφερε όχι μόνο το 60% της αποχής στις ευρωεκλογές (μίλησε για «λευκή απεργία» των πολιτών), αλλά και αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού (28% κεντροδεξιά, 28% κεντροαριστερά και 20% ακραία δεξιά), μιλώντας για διάλυση του «αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου», ξεκαθαρίζοντας ότι «άλλο διεύρυνση και άλλο μετάλλαξη» και διερωτώμενος (απαντώντας ευθέως στην ομιλία Μητσοτάκη στην Κ.Ο. της ΝΔ) «μήπως το δέκτρο αποκόπηκε από τις ρίζες του».
Επιπλέον, μίλησε για «επιτελικό κράτος με 63 υπουργούς», για «αλάνθαστους εξωκοινοβουλευτικούς», είπε χαρακτηριστικά ότι «ο λαός ζήτησε να τον κυβερνήσει η κεντροδεξιά, όχι οι πολιτικοί Γιατροί χωρίς Σύνορα», αναφέρθηκε σε εκτεταμένα καρτέλ στην αγορά και για ακρίβεια παντού και ζήτησε μέτρα ουσίας (απορρίπτοντας τα διάφορα «pass» και «επιδόματα») και υπογράμμισε ότι εν μέσω μνημονίων ο ίδιος είχε μειώσει τον ΦΠΑ και κατάφερε να έχει αυξημένα έσοδα.
Όσον αφορά στα εθνικά, ο Α. Σαμαράς μίλησε για διαδοχικές ταπεινώσεις της χώρας, είτε αφορούν τη Βόρεια Μακεδονία, είτε την Αλβανία είτε τα ελληνοτουρκικά, είπε ότι «ξεχάσαμε να θυμίσουμε τα 50 χρόνια από την τραγωδία της Κύπρου», μίλησε για «λάθος ψήφισμα για το Κόσσοβο», είπε ότι το σύμφωνο φιλίας με την Τουρκία δεν έχει καμία λογική, χαρακτήρισε ως «εθνική αδυναμία» την υπόθεση Μπελέρη, και ζήτησε απεμπλοκή από τη Συμφωνία των Πρεσπών, κάνοντας λόγο, μάλιστα, για «πετρωμένη» εξωτερική πολιτική.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Α. Σαμαράς κάλεσε τον πρωθυπουργό να αλλάξει στάση, λέγοντας ότι ανησυχεί βαθιά για τις εξελίξεις και τονίζοντας ότι πρέπει να διορθωθεί η κατάσταση, ενώ ξεκαθάρισε ότι «δεν διαπραγματεύομαι τις θέσεις μου για κανένα μεγάλο αξίωμα» και ότι «ήμουν είμαι και θα είμαι παρών».
Καραμανλής: Η Ευρώπη διολισθαίνει σε κρίση
Από την πλευρά του, ο Κ. Καραμανλής σε μια υψηλών τόνων ομιλία, εκτίμησε ότι η Ευρώπη διολισθαίνει σε βαθιά κρίση, ασκώντας δριμεία κριτική στη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, την τιμωρητική αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης, την αύξηση των ανισοτήτων, την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, την άκριτη υιοθέτηση επιλογών που θίγουν ταυτοτικά δικαιώματα, την επιθετική στάση της ΕΕ όσον αφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία (αντί να επιδιώκει την ειρήνευση), αλλά και στην έξαρση των εθνικισμών στα δυτικά Βαλκάνια (λέγοντας ότι οι συμφωνίες του Dayton είναι «νεκρό γράμμα»).
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και τη μεγάλη αποχή, ο πρώην πρωθυπουργός έκανε λόγο για γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα, μιλώντας για κίνδυνο γενικευμένης απορρύθμισης και για απονομιμοποίησή του, αποδίδοντας τα όσα συμβαίνουν στην επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου των Ευρωπαίων σε μια «στρεβλή παγκοσμιοποίηση» και σε μια «ασαφή πολυπολιτισμικότητα», λέγοντας ότι οι πολίτες απορρίπτουν το μοντέλο αυτό που έρχεται άνωθεν.
Σε αυτό το σημείο και σε πολύ σκληρό ύφος, ο Κ. Καραμανλής κατηγόρησε τις ευρωπαϊκές ηγεσίες ότι, όχι μόνο δεν δείχνουν να καταλαβαίνουν, αλλά ότι δεν έχουν κανέναν προβληματισμό και ότι η μοναδική τους αγωνία είναι να μπορούν να επιβάλλουν προκαθορισμένες αποφάσεις και επιλογές τους, αλλά και πρόσωπα που διογκώνουν το πρόβλημα, αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς στην πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η θητεία της οποίας μάλλον θα ανανεωθεί, χάρη στις ψήφους των μεγάλων κομμάτων στο ευρωκοινοβούλιο.
Η κριτική του πρώην πρωθυπουργού από το σημείο αυτό και μετά έγινε εξαιρετικά αυστηρη, με τον Κ. Καραμανλή να μιλά για περιφρόνηση προς τους διαμαρτυρόμενους πολίτες, για υπεροψία, δογματισμό και για νοσηρή νοοτροπία δαιμονοποίησης της άλλης άποψης («ξαφνικά γέμισε η Ευρώπη λαϊκιστές ακροδεξιούς;», αναρωτήθηκε) και σημείωσε ότι «αν δεν καταλαβαίνεις γιατί δυσανασχετούν και διαμαρτύρονται οι πολλοί, αν επιμένεις, κόντρα σε όλες τις ενδείξεις, ότι εσύ έχεις δίκιο και οι πολλοί άδικο, αν πιστεύεις ότι ξέρεις πάντα καλύτερα από αυτούς και η μόνη παραδοχή που κάνεις είναι ότι θα έπρεπε απλώς να το επικοινωνήσεις καλύτερα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι εκείνοι έχουν δίκιο κι εσύ άδικο. Αν ούτε αυτό καταλαβαίνεις, τα πράγματα είναι απείρως χειρότερα».
Όσον αφορά στα εθνικά ζητήματα, ο Κ. Καραμανλής ζήτησε να σταλεί αυστηρό μήνυμα σε Τίρανα και Σκόπια, ενώ αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά, είπε ότι η Τουρκία έχει ηγεμονικές βλέψεις και αναθεωρητικό σχέδιο που περιλαμβάνει την Ελλάδα και την Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτήρισε ως «αδιανόητη» τη σύναψη συνυποσχετικού για τη Χάγη, που θα εκχωρεί στο διεθνές δικαστήριο το δικαίωμα να αποφανθεί για τα εθνικά ύδατα και την κυριαρχία των νησιών, και προειδοποίησε για κίνδυνο δημιουργίας προηγούμενου διά της διολίσθησης ζητώντας διαρκή εγρήγορση και καθαρές απαντήσεις.