Του Δημήτρη Μηλάκα
Είναι ενδιαφέρουσα και ενίοτε διασκεδαστική (για τον εκάστοτε) η θέση του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα, ειδικά σε περιόδους καταφανούς εγχώριας κατάπτωσης και αδυναμίας όπως αυτήν που ζούμε. Δεν είναι λίγο, σε τέτοιες καταστάσεις, για έναν απλό υπάλληλο της αμερικανικής κυβέρνησης, για έναν διπλωμάτη, να απολαμβάνει απτή τη δύναμη της επιρροής του στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό. Αλλωστε από τα χρόνια του εμφυλίου έχει διαμορφωθεί μια παράδοση η οποία παρά το πέρασμα των χρόνων συντηρείται και διατηρείται επί της ουσίας ατόφια: ο (Αμερικανός) πρέσβης «λύνει και δένει» στην Αθήνα, κάποιες φορές μάλιστα (στο παρελθόν) δίνει και κανένα χαστούκι σε κάποιο «άτακτο» υπουργό έτσι για υπενθύμιση του ποιος κάνει κουμάντο.
Η ισχύς του (εκάστοτε) Αμερικανού πρεσβευτή περιβάλλεται πράγματι από μια σχετική μυθολογία η οποία «κυκλοφορεί» και πολλαπλασιάζει τις δυνατότητες παρέμβασής του, όπως για παράδειγμα «οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις της πρεσβείας» οι οποίες «διαρρέονται» στο δημοσιογραφικά γραφεία, ή οι φήμες πως κάποιες κυβερνητικές θέσεις (υπουργεία και άλλες) δεν καταλαμβάνονται σε καμία περίπτωση από ανθρώπους που δεν έχουν «πράσινη κάρτα» από την (αμερικανική) πρεσβεία.
Η (αδιαμφισβήτητη) δύναμη του κύριου πρέσβη τις περισσότερες φορές επιβεβαιώνεται στο παρασκήνιο και η επιρροή του αποτυπώνεται σε αποφάσεις που λαμβάνουν (ή δεν λαμβάνουν) οι εκλεγμένες ελληνικές κυβερνήσεις ακολουθώντας τις οδηγίες του. Κατά κανόνα όσοι έχουν το «προνόμιο» να «συναλλάσσονται» με τον εκάστοτε (Αμερικανό) πρεσβευτή (κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση κατά κύριο λόγο) κρατούν στο ημίφως την «καλή σχέση» που διαμορφώνουν διασκεδάζοντας την εντύπωση πως πρόκειται για μια σχέση εξάρτησης του εγχώριου πολιτικού προσωπικού από τον κύριο πρέσβη- φορέα της ισχύος της υπερδύναμης.
Κάποιες, ωστόσο, φορές η δύναμη του πρέσβη αποκαλύπτεται από τον ίδιο με δημόσιες δηλώσεις και τοποθετήσεις οι οποίες καλλιεργούν την εντύπωση ότι εδώ είναι αμερικανικό οικόπεδο και προετοιμάζουν το έδαφος για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων μεταξύ της ελληνικής και της αμερικανικής κυβέρνησης. Αυτήν την περίοδο, πράγματι, έχουμε μάθει πολλά από τις δημόσιες τοποθετήσεις του Αμερικανού πρεσβευτή, για τα της στρατιωτικής αναβάθμισης των ελληνοαμερικανικών σχέσεων (Σούδα Σύρος Αλεξανδρούπολη ) η οποία επισφραγίστηκε με την επίσκεψη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον το περασμένο Φθινόπωρο.
Εκτοτε η κυβέρνηση συντηρεί την ατμόσφαιρα όχι απλώς των «άριστων» ελληνοαμερικανικών σχέσεων αλλά και την «ιδέα» πως για τους Αμερικανούς η κυβέρνηση Τσίπρα είναι η καλύτερη δυνατή κυβέρνηση. Με άλλα λόγια η αριστερή κυβέρνηση κυκλοφορεί περήφανη με το αμερικανικό παράσημο στο πέτο…
Γι αυτό και η σπουδή του Κυριάκου Μητσοτάκη, του επίδοξου «πρώτου συνομιλητή» με τον Αμερικανό πρεσβευτή να δημοσιοποιήσει το διάλογο που είχε μαζί του σχετικά την έρευνα του FBI για την Novartis. Γι αυτό και ο πανικός της κυβέρνησης να διαψεύσει τον Μητσοτάκη.
…Γι αυτό και ο σημερινός Αμερικανός πρεσβευτής διασκεδάζει μάλλον βλέποντας τους δύο κορυφαίους της ελληνική πολιτικής σκηνής να προσπαθούν να καταλάβουν την καλύτερη δυνατή θέση στο… τσεπάκι του.