To «παράθυρο ευκαιρίας» μπορεί να διευρύνθηκε μετά την χθεσινή συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ στο Νταβός, όμως, πέραν της καθαρής θετικής πρόθεσης αμφοτέρων, στην διαπραγμάτευση για λύση του Μακεδονικού δεν χωρούν ακόμη ούτε δεδομένα ούτε βεβαιότητες.
Ο ‘Ελληνας πρωθυπουργός κατέστησε σαφές ότι η πρώτη προϋπόθεση για να υπάρξει όντως προοπτική λύσης είναι η άρση όλων των στοιχείων αλυτρωτισμού από την γείτονα επισημαίνοντας, όπως επιβεβαιώνουν κυβερνητικές πηγές, ότι τούτο περιλαμβάνει και την αναθεώρηση του συντάγματος της πΓΔΜ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Ζόραν Ζάεφ είπε ότι η υπόθεση του συντάγματος είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα, αναγνωρίζοντας ουσιαστικά πως αυτό θα είναι και το πιο σκληρό και σύνθετο πεδίο της διαπραγμάτευσης.
Το erga omnes
Στο ονοματολογικό ο δρόμος φαίνεται, εν πρώτοις, πιο βατός καθώς αμφότεροι φέρονται να συμφώνησαν στην σύνθετη ονομασία erga omnes. Η αναφορά του Ζόραν Ζάεφ στην ονομασία «Μακεδονία – Σκόπια» την οποία, όπως είπε, είχαν δεχθεί προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις, εκλαμβάνεται από την Αθήνα περισσότερο ως αναγνωριστική «βολή», η οποία ούτως ή άλλως απερρίφθη καθαρά από τον Αλέξη Τσίπρα. Ως εκ τούτου μια ονομασία κοντά στο πλαίσιο του Novamakedonija είναι η πιθανότερη εκδοχή, όμως συνδέεται και αυτή άμεσα με το μεγάλο «αγκάθι» του συντάγματος. Και τούτο, διότι για να έχει πραγματικό αντίκρυσμα το erga omnes (έναντι όλων), δεν μπορεί να υπάρχει άλλη ονομασία στο εξωτερικό και άλλη στο εσωτερικό – όπερ, απαιτείται αλλαγή και της συνταγματικής ονομασίας. «Το έναντι όλων είναι έναντι όλων» φέρεται να ήταν η χαρακτηριστική δήλωση Τσίπρα στην συνάντηση του Νταβός, που έδειξε καθαρά και την «κόκκινη γραμμή» της ελληνικής πλευράς.
Τα επίμαχα άρθρα
Τα στοιχεία αλυτρωτισμού, όμως, στο σύνταγμα της πΓΔΜ δεν περιορίζονται στην συνταγματική ονομασία, αλλά εκτείνονται σε καίρια εθνοτικά και συνοριακά ζητήματα, καθώς και σε ζητήματα ταυτότητας.
Το ίδιο το προοίμιο του συντάγματος, παρ’ ότι έχει τροποποιηθεί, αναφέρεται σε «Μακεδονικό λαό» και παραπέμπει στην Δημοκρατία του Κρουσόβου και στην Αντιφασιστική Συνέλευση της Λαϊκής Απελευθέρωσης της Μακεδονίας που αποτελούν τις καταβολές του «Μακεδονισμού».
Στα επίμαχα σημεία βρίσκονται επίσης τα άρθρα 4 και 7 για την ιθαγένεια και την γλώσσα. Το άρθρο 4 αναφέρει ότι «οι πολίτες της Δημοκρατίας της Μακεδονίας έχουν την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και το άρθρο 7 ότι «η Μακεδονική γλώσσα στην γραπτή μορφή χρησιμοποιεί το Κυριλλικό αλφάβητο και είναι η επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Το άρθρο 119 επίσης, ορίζει ότι «οι διεθνείς Συμφωνίες συνάπτονται στο όνομα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ενώ προβληματική θεωρείται και η τροπολογία που αναφέρεται στα σύνορα. Η τροπολογία αναφέρει μεν ότι «η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές αξιώσεις έναντι οποιουδήποτε γειτονικού κράτους», αφήνει όμως ανοιχτό παράθυρο αλλαγής των συνόρων προσθέτοντας: «Τα σύνορα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας μπορούν να αλλάξουν μόνο σε συμφωνία με το Σύνταγμα και επί της αρχής της ελεύθερης βούλησης, καθώς και σε συμφωνία με τους γενικώς αποδεκτούς διεθνείς κανόνες».
