Του Κώστα Πουλάκη
Με δεδομένη την αδυναμία του κυβερνητικού – και ευρύτερα του μνημονιακού – μπλοκ να αμφισβητήσει πειστικά την απήχηση της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ, η επόμενη “γραμμή άμυνας” που επιστρατεύεται, τουλάχιστον όσον αφορά στην ανάγνωση και ερμηνεία των δημοσκοπήσεων, έχει να κάνει με το αν οι πολίτες θέλουν ή δεν θέλουν πρόωρες εκλογές, αν θέλουν ή δεν θέλουν να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Ο στόχος, προφανής : Να παρουσιαστεί το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση προσφυγή στις κάλπες, ως ιδιοτελής μικροπολιτικός “βιασμός” της πραγματικής βούλησης της κοινωνίας.
Είναι όμως έτσι;
Πράγματι, εκ πρώτης όψεως, τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων φαίνονται εν προκειμένω να συνηγορούν υπέρ της άποψης που λέει ότι οι πολίτες δεν θέλουν εκλογές. Ή ότι, εν πάση περιπτώσει, το εκλογικό σώμα είναι τουλάχιστον διχασμένο ως προς το θέμα αυτό.
Ωστόσο, η προσεκτικότερη ανάγνωση των δημοσκοπικών ευρημάτων και η συστηματική τους ανάλυση, τόσο μαθηματικά όσο και πολιτικά, δίνει τελείως άλλη απάντηση στο ερώτημα.
Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να τονιστεί ότι διαχρονικά υπέρ των πρόωρων εκλογών τασσόταν το πολύ ένα 10-12% του εκλογικού σώματος, ακόμα και στις δυσκολότερες για το εκάστοτε κυβερνητικό κόμμα στιγμές. Αντίθετα, σήμερα βλέπουμε πως υπέρ της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών τάσσεται ένα 40-47%, ποσοστό αξιοσημείωτο που στέλνει από μόνο του ισχυρά πολιτικά μηνύματα.
Έπειτα, και η ίδια η στάση του μισού περίπου εκλογικού σώματος κατά του ενδεχομένου διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, πρέπει να “διαβαστεί” σε συνδυασμό και με άλλα ευρήματα.
Είναι δεδομένο ότι οι εκλογές αποτελούν μία διαδικασία εξόδου από την “κανονικότητα”, από την καθημερινότητα των πολιτών. Ο μέσος λοιπόν πολίτης είναι απίθανο να επιδιώξει να διαταράξει τη ρουτίνα του, εκτός και αν αυτό παραστεί ως απόλυτη ανάγκη. Κατ’ αρχήν λοιπόν αρκετοί πολίτες τοποθετούνται αρνητικά έναντι των πρόωρων εκλογών.
Ταυτόχρονα όμως, και σε συντριπτικά ποσοστά που ξεπερνούν το 90%, οι πολίτες διατυπώνουν αρνητικές και απαισιόδοξες εκτιμήσεις για το παρόν και το μέλλον, τόσο της χώρας όσο και των ίδιων προσωπικά, ενώ θεωρούν δεδομένο σε επίσης πολύ μεγάλα ποσοστά (άνω του 70%) ότι εξακολούθηση της διακυβέρνησης από τη ΝΔ θα σημάνει τη λήψη νέων μέτρων.
Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, εφόσον τελικώς προκηρυχθούν εκλογές, είναι σαφώς μεγαλύτερο το ποσοστό των πολιτών που προτιμά να προκύψει από αυτές μία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι συντριπτικό το ποσοστό εκείνων που πιστεύουν ότι, πράγματι, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ο νικητής των εκλογών.
Όλα λοιπόν αυτά, εάν διαβαστούν “συνθετικά”, αποδεικνύουν ότι οι πολίτες όχι μόνο δεν αρνούνται, αλλά επιζητούν την αλλαγή, την ανατροπή της παρούσας ζοφερής συγκυρίας, αποδεχόμενοι επομένως, σε τελική ανάλυση, την ανάγκη των πρόωρων εκλογών.
Για να δανειστώ μια μεταφορά από την ιατρική, εάν ρωτήσουμε κάποιον αν θέλουμε να τον κόψουμε με νυστέρι, προφανώς θα απαντήσει αρνητικά. Αν όμως ρωτήσουμε τον ίδιο άνθρωπο αν θέλει να τον χειρουργήσουμε, διότι αυτός είναι ο μόνος – ή πάντως ο ενδεδειγμένος και ο προσφορότερος – τρόπος να θεραπευτεί από κάποια σοβαρή, επώδυνη και δυνητικώς θανατηφόρα πάθηση, σίγουρα η απάντηση θα είναι τελείως διαφορετική.
Το αίτημα, επομένως, για πρόωρες εκλογές παρουσιάζει πέραν πάσης αμφιβολίας σημαντικότατη και πρωτοφανή απήχηση, συγκρινόμενο με το παρελθόν. Ο λόγος δε που δεν έχει – ακόμα – αποκτήσει πάνδημη υποστήριξη, είναι γιατί οι πολίτες, το περίπου 50%, που ακόμα τάσσονται κατά της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, δεν έχουν ακόμα πειστεί ότι η διεξαγωγή εκλογών και η ανάδειξη μίας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ θα απαντήσει αποτελεσματικά στα συσσωρευμένα προβλήματα των ίδιων και της χώρας.
Αν λοιπόν έχει ένα στοίχημα μπροστά του ο ΣΥΡΙΖΑ όλες τις επόμενες μέρες είναι να επαναφέρει τη δημόσια συζήτηση στα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες. Να θέσει το αίτημα των εκλογών όχι ως ένα συνταγματικό ζήτημα, ως κάτι που θα αποφασίσει κεκλεισμένων των θυρών η Βουλή στις τρεις προεδρικές ψηφοφορίες, αλλά ως έναν κοινωνικό μονόδρομο, που προκύπτει από τα προβλήματα, τις ανάγκες και τις διεκδικήσεις των πολιτών.
Και με αυτό το πρίσμα, το αίτημα για άμεση διεξαγωγή εκλογών και ανατροπή της μνημονιακής συγκυβέρνησης θα γίνει όχι απλώς ισχυρό, αλλά πάνδημο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας.
* Ο Κώστας Πουλάκης είναι μαθηματικός, Μέλος της Π.Γ του ΣΥΡΙΖΑ – Υπεύθυνος για την Αυτοδιοίκηση και τις Δημοσκοπήσεις
