ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Δεῦτε ἀγαλλιασώμεθα τῷ Κυρίῳ, τὸ παρὸν μυστήριον ἐκδιηγούμενοι, τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ διαλέλυται,……. Ἡ γὰρ ἀπαράλλακτος εἰκὼν τοῦ Πατρός, ὁ χαρακτήρ τῆς ἀϊδιότητος αὐτοῦ, μορφὴν δούλου λαμβάνει, ἐξ ἀπειρογάμου Μητρὸς προελθών, οὐ τροπὴν ὑπομείνας· ….. ἄνθρωπος γενόμενος διὰ φιλανθρωπίαν· αὐτῷ βοήσωμεν· ὁ τεχθεὶς ἐκ Παρθένου Θεός, ἐλέησον ἡμᾶς.
Ὁ ὕμνος αὐτός πού βρίσκεται στόν Ἑσπερινό τῆς ἑορτῆς ἔρχεται νά ὑπενθυμίσει καί φέτος τό Μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Καί ἰδοῦ πάλι ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία διά μίαν εἰσέτι φοράμᾶς καλεῖ νά διηγηθοῦμε μέ ἀγαλλίαση τό Μυστήριον τῆς ἑορτῆς τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως, διά τοῦ ὁποίου, ἡ νοητή μεσοτοιχία τοῦ φραγμοῦἔχει διαρραγεῖ, μέ ἄλλα λόγια ἡ διαρραγή τοῦ ἀκτίστου ἀπό τό κτιστό διά τοῦ ἀκτίστου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ. Διότι ἡ ἀπαράλλακτη εἰκόνα τοῦ Θεοῦ Πατρός, ὁ χαρακτῆρας τῆς αἰωνιότητός Του, ἔλαβε ἀνθρώπινη φύση ἀπό φιλανθρωπία γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Σ’ αὐτόν πού γεννήθηκε ἀπό παρθένον νά βοήσουμε νά μᾶς ἐλεήσει. Γιά τό λόγο αὐτό καί ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος ἀναφέρει ὅτι μέ πολλές ἐνέργειες καίμέ πολλούς τρόπους ὁ Θεός παλαιότερα ἐλάλησεστούς πατέρες μέ τούς προφῆτες καί τίς τελευταῖες ἡμέρες μᾶς εἶπε διά τοῦ Υἱοῦ Του πού ἔθεσε κληρονόμο τῶν πάντων καί διά τοῦ ὁποίου ἐποίησε τούς αἰῶνες. Ἔκτοτε, ἀγαπητοί μου, ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπότητα δέχθηκε τό μήνυμα τῆς σωτηρίας ὡς πανανθρώπινη προσδοκία ὅλων τῶν λαῶν τῆς γῆς γιά τή σωτηρία. Στήν ὀρθόδοξη Παράδοση τόσο στήν πατερική ὅσο καί στήν λαογραφική γίνεται μιά σύνδεση εὐλογημένη. Μιά κοινή πορεία καί μαρτυρία πού ἀλληλοπεριχωρεῖται καί ἡ μία συμπληρώνει τήν ἄλλη. Ἔχουν, ὅμως, κοινό γνώρισμα, κοινή ἀφετηρία καί κοινό προορισμό.
Γιά τό λόγο αὐτό ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος τονίζει γιά τά Χριστούγεννα:
«Ὁ Θεός δέν ἐγκατέλειψε τό γένος τῶν ἀνθρώπων, τό δημιούργημά του ὅταν αὐτό βάδιζε στή φθορά. Ἀλλά μέ τήν προσφορά τοῦ δικοῦ του σώματος ἐξαφάνισε τόν ἐπερχόμενο θάνατο. Διόρθωσε μέ τήν διδασκαλία του τήν ἀμέλεια τῶν ἀνθρώπων καί κατάφερε μέ τή δύναμή Του νά ἐπιτελέσει ὅλα τά ἀνθρώπινα. Οἱ ἄνθρωποι νικημένοι ἀπό τίς πρόσκαιρες ἡδονές καί τίς δαιμονικές φαντασιώσεις καί πλεκτάνες, δέν παραδέχτηκαν τήν ἀλήθεια. Γέμισαν τήν ψυχή τους μέ χίλιες δύο κακίες καί ἁμαρτίες, ὥστε ἀπό τή συμπεριφορά τους νά μή θεωροῦνται πλέον λογικοί ἀλλά ἀνόητοι. Τί ἔπρεπε,λοιπόν, νά κάνει ὁ Θεός; Τί ἄλλο παρά νά ἀνανεώσει τό κατ’ εἰκόνα, ὥστε μέσω αὐτοῦ νά μπορέσουν νά τόν γνωρίσουν καί πάλι οἱ ἄνθρωποι; Καί πῶς θά γινόταν αυτό; Μόνο ἄν ἐρχόταν σέ μᾶς ὁ Σωτήρας μας Ἰησοῦς Χριστός. Διότι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶχαν πληγωθεῖ καί ἀναστατωθεῖ ψυχικά ἀπό τίς δαιμονικές ἀπάτες καί τή ματαιότητα τῶν εἰδώλων. Πῶς λοιπόν θά ἔπειθαν τήν ψυχήν καί τό νοῦ τῶν συνανθρώπων τους γιά θέματα πού οὔτε οἱ ἴδιοι μποροῦν νά δοῦν; Αὐτό πού δέν βλέπει κανείς, πῶς θά τό διδάξει καί σ’ ἄλλους; Ποιόν χρειαζόμασταν, λοιπόν; Εἰ μή τό Λόγο τοῦ Θεοῦ πού βλέπει τή ψυχή και τό νοῦ μας, πού κινεῖ ὅλη τήν κτίση καί μέσω αὐτῶν μᾶς καθιστᾶ γνωστό τόν Πατέρα; Καί τό πλέον παράδοξο εἶναι ὅτι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ δίδαξε μέ πιό φτωχές λέξεις, ἐπισκίασε τούς μεγάλους σοφιστές· κατάργησε τίς διδασκαλίες τους, ὅλους τούς τράβηξε πρός τόν ἑαυτό του καί γέμισε τίς ἐκκλησίες του. Καί τό πιό θαυμαστό ἀκόμα εἶναι, ὅτι μέ τήν κάθοδό του σάν ἄνθρωπος στόν ἅδη κατάργησε τά μεγάλα λόγια τῶν σοφῶν γιά τά εἴδωλα…», καί συνεχίζει ἀπευθυνόμενος σέ ὅλους μας, «ἀλλά γιά τήν ἔρευνα τῶν Γραφῶν καί τήν ἀληθινή γνώση τους χρειάζεται ἔντιμος βίος, καθαρή ψυχή καί χριστιανική ἀρετή».
Τελικά τί μένει στή ροή τῆς προσωπικῆς μας ἱστορίας; Δυστυχῶς βάζουμε συχνά τό Θεό σέ πειρασμό. Ἀρνούμαστε τίς σωτηριώδεις ἐνέργειές Του, τήν παρουσία Του στήν κτίση καί στήν ἱστορία, καί ἀντί ν’ ἀποδεχθοῦμε τίς δωρεές Του, Τόν πειράζουμε, Τόν παρερμηνεύουμε, Τοῦ δίνουμε προεκτάσεις θεολογικές πού δέν ἔχουν θεολογικό περιεχόμενο, πού ὑποβόσκουν ἐγωϊσμό καί πλάνη μέ τό νά θεολογοῦμε ἄνευ τῆς θεολογικῆς παραδόσεως τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἐπειδή γνωρίζουμε μιά στεῖρα θεολογία χωρίς βίωμα καί ἀγάπη θεϊκή καίδέν διδασκόμαστε ἀπό τήν παράδοση πού ἔχει μία θαυμάσια σύνδεση μέ τήν πίστη καί τό βίωμα.
Ἡ ἐμφανισθεῖσα πανδημία ἔφερε τούς ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας ἀντιμέτωπους μέ τή θεολογία. Βλέπετε, εἴχαμε ἀναπαυθεῖ σέ θεολογίες καί βιώματα, πού ἄντεξαν στό χρόνο ἐπειδή οἱ ἄνθρωποι βίωναν περισσότερο χριστιανικά τά Χριστούγεννα. Διαπιστώνεται βιωματική πτωχεία, μέ ἀποτέλεσμα νά δίνει τό δικαίωμα σέ ἀδαεῖς ἀνθρώπους νά θεολογοῦν κατά τό δοκοῦν καί νά παρασύρουν πλῆθος ἀνθρώπων στό θάνατο μέ ὅσα ἀκατέργαστα ἰδεολογήματα γράφουν καί διδάσκουν ἀκόμα καί κάποιοι κληρικοί καί γέροντες τά ὁποῖαπόρω ἀπέχουν τῆς πραγματικότητος. Νά, λοιπόν, πού ἦρθε ἡ στιγμή νά ἐπιστρέψουμε στό φυσικό χῶροτῆς Ἐκκλησίας.
Ἀνέφερα ὅτι ὁ Θεός τῆς Ἐκκλησίας βρίσκεται σέ πειρασμό. Καί δέν ἐννοῶ τούς πειρασμούς τοῦ Χριστοῦ στό Σαραντάριο ὄρος, ἀλλά τούς πειρασμούς ἐδῶ στή γῆ, τῆς καθημερινότητας, παντοῦ, τῆς φθορᾶς, τῶν ἀνθρώπων πού φοβοῦνται νά μή καταρρεύσει το ὑποκριτικό ἐνίοτε ἰδεολόγημά τους. Ἐξάλλου, τί νά τό κάνεις τό βίωμα ὅταν προτάσσεται ἕνας ίδεολογικός Θεός σύμφωνα μέ τάμέτρα τοῦ καθενός μας; Αὐτήν τήν εἰδωλολατρία δέν κατεπάτησε ὁ Θεός μέ τήν ἐνανθρώπησή Του;
Καί δυστυχῶς ἐξακολουθοῦμε νά βάζουμε τόν Θεό σέ πειρασμό. Ὁ Θεός θά μᾶς σώσει μέσα στόν ναό ἐπειδή ἀρνούμαστε τή μάσκα, ὁ Θεός θά μᾶς φυλάξει ἀπό τόν ἰό, πίνουμε ἁγιασμό καί θά μᾶς προστατεύσει ὁ Θεός, ἀρνούμαστε τήν ἐπιστήμη ὡς ἐφεύρημα σατανικό καί λησμονοῦμε τή Σοφία Σειράχ τό βιβλίου τοῦ κανόνος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, «Τίμα ἰατρὸν πρὸς τὰς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος. Παρὰ γὰρ Ὑψίστου ἐστὶν ἴασις, καὶ παρὰ βασιλέως λήψεται δόμα. Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς φάρμακα, καὶ ἀνὴρ φρόνιμος οὐ προσοχθιεῖ αὐτοῖς. Ἀπό τόν Ὕψιστον Θεόν προέρχεται ἡ θεραπεία, πού δίδει ὁ ἰατρός, ὁ ὁποῖος καί ἀπό τούς βασιλεῖς ἀκόμη θά λάβη δῶρα διά τήν ἰατρικήν του ἐπιστήμην. Ὁ Κύριος ὅρισε νά φυτρώνουν φαρμακευτικά βότανα ἀπό τήν γῆν, ὁ δέ φρόνιμος ἄνθρωπος δέν τά ἀποστρέφεται. Καί παρόλ’ αὐτά ἐμμένουμε στήν ὑστερία μας ἀπορρίπτοντας τό θαυμαστό δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο τή θεραπεία διά τοῦ ἰατροῦ καί λέμε καί παρασύρουμε ἀνθρώπους πού δέν γνωρίζουν, ὑπονοώντας ὅτι οἱ ἐμβολιασμένοι θά φύγουν σέ λίγα χρόνια ἀπό τή ζωή καί ἄλλα πολλά παρανοϊκά φληναφήματα. Ἄλλοι πάλι βλέπουν τή μάσκα ὡς βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐνῶ τήν ἴδια στιγμή πού ὀμολογοῦν κάτι τέτοιο, ἀγνοοῦν πώς βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ ἀμετανοησία, νά προφυλάξουν δηλαδή τόν ἑαυτό τους καί τόν συνάνθρωπό τους πού εἶναι ἀχειροποίητοι ναοί τοῦ Θεοῦ. Ἄραγε, σκέφτηκαν ποτέ πώς παλαιότερα ἀκόμα καί σήμερα ἄνθρωποιἀνοσοκατασταλμένοι φοροῦσαν καί φοροῦν μάσκες; Τότε γιατί δέν ἀντιδροῦσαν;
Πόσοι ἱερεῖς ἔφυγαν ἀπό τή ζωή; Πόσοι γέροντες; Πόσες γερόντισσες; Πόσοι νέοι ἄνθρωποι; Θά πεῖ κάποιος πώς ἔτσι ἤθελε ὁ Θεός. Τονίζουμε,ὅμως, ὅτι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἀνακόλουθο τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας. Ὁ Χριστός εἶναι ζωή δέν εἶναι θάνατος.
Οἱ ἱερεῖς πού παροτρύνουν κάθε ἡλικίας ἀνθρώπους νά βγάλουν τή μάσκα μέσα στόν ναό,ἁμαρτάνουν οἰκτρά. Ἄλλοι κηρύττουν πώς δέν κολλᾶς μέσα στόν ναό. Ἀπό πότε τό ζήτημα τῆς μάσκας μέσα στόν ναό ἀπέκτησε μεταφυσικές διαστάσεις; Ἄλλο εἶναι τό πρόσωπο καί ἄλλο τό προσωπεῖο. Ὑπάρχει μία βαθύτερη θεολογία περί τοῦ προσώπου, ἡ ὁποία ἑστιάζεται στήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ ὡς εἰκόνα καί εἶναι βαθύτερης ὀντολογικῆς σημασίας ἀπ’ ὅτι μία ἐπιφανειακή μάσκα. Ἀκόμα καί τό ἐμβόλιο ἔχει καταστῆ ζήτημα θεολογικό. Ἐνῶ τό ἐμβόλιο ἀποτελεῖ κατεξοχήν ζήτημα ἰατρικό καί ὁ πιστός πρέπει μέ τόν ἰατρό του νά συζητήσει, ἔχει μετατραπῆ σέ μεῖζον θεολογικό ζήτημα μέπνευματικές προεκτάσεις, λές καί ὁ Θεός εἶναι πιόνι τοῦ καθενός μας γιά νά ἐνεργήσει ὅποτε τόν προστάξουμε ἀπορρίπτοντας τό ἁπλό καίπαραδοσιακό, «ὅ,τι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά κάνει, δέν χρειάζεται ὁ Θεός νά ἐπέμβει», ἐκτός κι ἄν ὁ Θεός στέλνει στόν Καιάδα τούς ἰατρούς καί συνεπῶς τόἔργο τους εἶναι καταστρεπτικό κατά τό ἰδεολόγημά τους.
Ὅλοι αὐτοί πού ἔχουν ἰδεολογικοποιήσει τόν Θεό, ἔχουν τραυματίσει τό θαῦμα τῆς σωτηρίας καί τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας. Τό τραῦμα νά εἶσαι θεολογικά ἀνέραστος εἶναι ἐξίσου ἐπικίνδυνο μέ τήν ἀνευθυνότητα νά ποδηγετεῖς τίς ζωές τῶν ἄλλων. Στό διαδίκτυο ὑπάρχει μία θαυμάσια ὁμιλία ἑνός σοβαροῦ θεολόγου καί σπουδαίου καθηγητοῦ θεολογίας τοῦ π. Νικολάου Λουδοβίκου μέ τίτλο «Ἡ μεταφυσικοποίηση τοῦ ἐμβολίου εἶναι μιά μορφή κοινωνικῆς παράνοιας».
Μέ τόν χρόνο νά μετράει ἀντίστροφα γιά τά Χριστούγεννα, πολλές χῶρες τῆς Εὐρώπης θά ὑποχρεωθοῦν νά περάσουν τίς ἡμέρες αὐτές χωρίςἑορταστική ἀτμόσφαιρα.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά τήν ἐμφάνιση τῆς πανδημίας, πού ἔχει στοιχίσει τή ζωή παγκοσμίως σέ πάνω ἀπό 5,1 ἑκατομμύρια ἀνθρώπους καί παρά τά lockdowns (Λοκντάουνς) πού σέ ὁρισμένες χῶρες ὑπῆρξαν παρατεταμένα καί αὐστηρά, τά νέα κρούσματα τοῦ κορονοϊοῦ γνωρίζουν διαρκῆ ἄνοδο.
Σύμφωνα μέ τόν Παγκόσμιο Ὀργανισμό Ὑγείας, ὁ ἀριθμός τῶν θανάτων ἀπό κορονοϊό στήν Εὐρώπη αὐξήθηκε τίς τελευταῖες ἡμέρες κατά 10%, γεγονός πού ὑποδηλώνει ὅτι ἡ Γηραιά Ἤπειρος βρίσκεταικαί πάλι στό ἐπίκεντρο τῆς πανδημίας.
Ἀγαπητά μου παιδιά. Ἄν δέν χτυπήσουν οἱ καμπάνες… ὅπως προφητικά μᾶς παραθέτει στότραγούδι του ὁ Μίκης Θεοδωράκης, τῆς ἐλευθερίαςμας, ἡ πανδημία, τρέχει παντοῦ, τρέχει καί στή χῶρα μας. Εἶναι καιρός, νομίζω, νά σκεφτοῦμε· Τί δέν πῆγε καλά; Γιατί κατ’ οὐσίαν ἀπέτυχαν τά μέτρα; Ποιός φταίει; Γιατί ὁ κορωνοϊός ἐξαπλώνεται;
Ἡ λυπηρή αὐτή πραγματικότητα μᾶς ἀναγκάζει, πλέον, ἀγαπητοί Χριστιανοί, νά δοῦμε, ὅσο μᾶς εἶναι δυνατόν, μία ἄλλη διάσταση τῆς πανδημίας, καί νά βροῦμε ἀπάντηση στό ἐρώτημα: Ἔχει ἡ παγκόσμιος αὐτή λοιμώδης νόσος σχέση μέ τή ζωή μας, ὅπως τήζοῦμε, ὡς ἄνθρωποι καί εἰκόνες Θεοῦ; Ἔχει, δηλαδή,πνευματική ἀναφορά στόν Θεό, σχέση ὑπακοῆς καί συντάξεως μέ τίς προτροπές τῶν ἰατρῶν, μέ τήνπνευματικο-εκκλησιαστική καί τήν θεοπρεπῆ στάση μας; Πῶς πορευόμαστε ὡς άνθρωποι καί ὀρθόδοξοι Χριστιανοί; Δυστυχῶς, ἡ ἀποστασία τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό εἶναι ἀναμφίβολη καί δεδομένη. Τείνει νά γίνει κοινωνική ἰδεολογία! Αὐτό εἶναι φανερό καί αὐταπόδεικτο. Τό βλέπουμε ὅλοι καί τό αἰσθανόμαστε στήν καθημερινή ζωή μας. Δέν χρειάζονται ἄλλες ἀποδείξεις. Ἡ ἄρνηση τοῦ Θεοῦ εἶναι πλεόν φανερή, δημόσια· τρέχει στούς δρόμους. Τό φαινόμενο εἶναι παγκόσμιο.
Ὁ ὀρθόδοξος καί συνειδητός χριστιανός στήν πατρίδα μας, στοιχούμενος στήν προγονική του πίστη, στόν πνευματικό πατερικό καί παραδοσιακόχριστιανικό πολιτισμό, στίς παραδόσεις του, τά ἤθη, στήν εὐσέβειά του, τόν φόβο καί τόν σεβασμό του στό Θεό λέγει: Ἄπειρος ἡ δικαιοσύνη του Θεοῦ, ἄπειρο καί τό ἔλεός Του.
Τά φετινά Χριστούγεννα ἄς γίνουν ἀφετηρία καί προσδοκία γιά μετάνοια, ἁγιασμό καί ὑπακοή. Ἐπιστροφή στά ὅριά μας, καθένας στή σκοπιά του καί τό ἔργο του. Κανείς δέν περισεύει. Κανείς δέν πρέπει νά χαθεῖ. Καί ὅταν θά ξανακτυπήσουν οἱ καμπάνες, νά κτυπήσουν χαρμόσυνα. Νά κτυπήσουν γιά τή χαρά τῆς ἐλευθερίας καί τῆς εἰρήνης, νόημα καί περιεχόμενο τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων.
Εὐλογημένο τό νέο ἔτος 2022
Μέ πατρικές εὐχές
Ὁ Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου
Δαμασκηνός