Της Αντριάνας Βασιλά
Αρχές Μαΐου σχεδιάζει η κυβέρνηση να ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις 120 δόσεις στα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία θα είναι ανοιχτή έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, οπότε λήγει και η προθεσμία υπαγωγής για τους ενδιαφερόμενους. Η ρύθμιση θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή σε πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας.
Την ίδια ώρα η ρύθμιση προς την εφορία θα τραβήξει λίγο παραπάνω, αφού οι οικονομικοί επιτελείς συζητούν ακόμη τις λεπτομέρειες με τους θεσμούς.
«Η νέα ρύθμιση των ασφαλιστικών ταμείων θα δώσει μια πολύ μεγάλη ανάσα σε περίπου 1 εκατ. οφειλέτες» επισημαίνει η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου. Την ίδια ώρα, πάντως, ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος δηλώνει ότι η ρύθμιση φέρνει μαζί της «απαλλαγή από κατασχέσεις και λοιπά αναγκαστικά μέτρα σε όσους ενταχθούν. Δημιουργούμε, στην πράξη, τον ακατάσχετο λογαριασμό για τους ελεύθερους επαγγελματίες».
«Η καινοτομία της είναι το γεγονός ότι για πρώτη φορά θα υπάρχει ‘‘κούρεμα’’ κεφαλαίου, ‘‘κούρεμα’’ δηλαδή βασικής οφειλής» τονίζει η Έφη Αχτσιόγλου και συνεχίζει λέγοντας ότι «μαζί με το ‘‘κούρεμα’’ των προσαυξήσεων οδηγεί σε μια μείωση της οφειλής μεσοσταθμικά στο 65% – 70%».
Τα χρέη που εντάσσονται είναι όλα όσα έχουν συσσωρευτεί μέχρι το τέλος του 2018, ενώ το κεφάλαιο «κουρεύεται» για τα χρέη που υπάρχουν από το 2002 μέχρι το 2016. «‘‘Κούρεμα’’ κεφαλαίου και προσαυξήσεων θα γίνεται σε κάθε περίπτωση» ξεκαθάρισε η υπουργός Εργασίας.
Συγκεκριμένα, πρώτα θα γίνεται «κούρεμα» κεφαλαίου, στη συνέχεια «κούρεμα» προσαυξήσεων κατά 85%, με τη νέα μειωμένη οφειλή να αποπληρώνεται σε έως 120 δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ.
Στους αγρότες, σύμφωνα με την υπουργό, θα γίνει «κούρεμα» προσαυξήσεων 100% και 120 δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης τα 30 ευρώ.
Για πρώτη φορά εντάσσονται και οι εργοδοτικές εισφορές. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση θα υπάρχουν 120 δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ. Αν γίνει πλήρης εφάπαξ εξόφληση, θα υπάρξει 100% «κούρεμα» προσαυξήσεων, ενώ αν προτιμήσει κάποιος τις δόσεις, θα έχει 50%.
«Είναι ένα ευνοϊκό σχήμα, μπορούν να τακτοποιήσουν τα χρέη και τις οφειλές τους και να μπουν σε μια κανονική τροχιά» τονίζει η υπουργός Εργασίας και προσθέτει ότι προϋπόθεση παραμονής των ενδιαφερομένων στη ρύθμιση είναι να είναι συνεπείς στις εισφορές τους το 2019 και να μην παραλείψουν την πληρωμή δύο σερί δόσεων.
Και για εργοδότες
Ωστόσο σε σημαντικές αποκαλύψεις για το περίγραμμα της νέας ρύθμισης των οφειλών σε έως 120 δόσεις προχώρησε και ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος.
Συγκεκριμένα τόνισε ότι παρέχεται και στους εργοδότες έκπτωση 100% στις προσαυξήσεις και στα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί, εφόσον καταβάλουν εφάπαξ την οφειλή και έκπτωση 50% αν επιλέξουν την τμηματική καταβολή σε έως 120 δόσεις. Έδωσε επίσης και κάποια παραδείγματα: Συνολική οφειλή ελεύθερου επαγγελματία, ύψους 24.000 ευρώ, θα μειωθεί στα 8.000 ευρώ (-66,6%) και οφειλή των 68.000 ευρώ θα πέσει στα 21.000 ευρώ (-69%).
Παράλληλα, ο Πετρόπουλος σημείωσε ότι η νέα ρύθμιση θα απεγκλωβίσει περίπου 80.000 οφειλέτες που σήμερα αδυνατούν να συνταξιοδοτηθούν, λόγω υψηλών οφειλών. «Ρυθμίζοντας τις οφειλές τους θα μπορούν να λάβουν σύνταξη, από την οποία θα παρακρατείται το υπόλοιπο της οφειλής σε έως 120 δόσεις».
Δικαίωμα για αίτηση υπαγωγής θα έχουν ασφαλισμένοι ακόμη κι αν εκκρεμεί διαδικασία υπαγωγής οφειλών προς τα ταμεία στον νόμο του εξωδικαστικού ή των υπερχρεωμένων, τότε ο οφειλέτης μπορεί να ενταχθεί στη νέα, ευνοϊκότερη ρύθμιση εφόσον παραιτηθεί. Από το νέο σχήμα εξαιρούνται μόνο όσοι έχουν τελεσίδικα ενταχθεί στον εξωδικαστικό και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (Νόμος Κατσέλη – Ν. 3869/2010).
Οι δυνατότητες που θα έχουν οι ασφαλισμένοι για ρύθμιση των οφειλών τους είναι δύο και θα είναι στη διακριτική ευχέρεια του ασφαλισμένου ποια θα επιλέξει με κάποιες εξαιρέσεις. Ειδικότερα:
● Η πρώτη θα είναι να επιλέξει τον επανυπολογισμό, με βάση την ελάχιστη εισφορά του νόμου Κατρούγκαλου, όπως διαμορφώνεται με τον προηγούμενο κατώτατο μισθό των 586,08 ευρώ. Για παράδειγμα, εάν ένας ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει συνολικά 22.361 ευρώ (οφειλή 58 μηνών) με τον επανυπολογισμό, η νέα οφειλή του θα ανέρχεται σε 9.475 ευρώ (-57,6%) και η δόση του θα ανέρχεται σε 78 ευρώ μηνιαίως.
● Η δεύτερη θα είναι ο οφειλέτης να ρυθμίσει την υφιστάμενη οφειλή του δίχως επανυπολογισμό, έχοντας όφελος μόνο από τη διαγραφή προσαυξήσεων και προστίμων. Με τον μηχανισμό αυτό, περίπου 600.000 οφειλέτες στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ, που χρωστούν συνολικά 14,5 δισ. ευρώ, θα μπορέσουν να καρπωθούν πολύ σημαντικό «κούρεμα» βασικής οφειλής.
Οι περίπου 300.000 αγρότες που έχουν οφειλές προς τον ΟΓΑ συνολικού ύψους 1,5 δισ. θα επωφελούνται από τις 120 δόσεις με ελάχιστη δόση τα 30 ευρώ και το «κούρεμα» των προσαυξήσεων κατά 100%, αλλά δεν θα εντάσσονται στον επανυπολογισμό
Για τους εργοδότες με οφειλές προς το πρώην ΙΚΑ, όπου οι οφειλές αγγίζουν τα 18 δισ. ευρώ, προβλέπεται η αποπληρωμή σε 120 δόσεις με 50% έκπτωση στα πρόστιμα. Αν η εξόφληση της βασικής οφειλής γίνει εφάπαξ, τότε η έκπτωση στα πρόστιμα θα είναι στο 100%.
Στη νέα ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν και 78.000 μη μισθωτοί, ηλικίας άνω των 62 ετών, που δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν, εξαιτίας των οφειλών τους προς τον ΕΦΚΑ.
Μόνο εισοδηματικά κριτήρια
Αλλάζει όμως εκ βάθρων και η ρύθμιση για τις 120 δόσεις στην εφορία, με την κυβέρνηση να προχωρεί στη θεσμοθέτησή της γύρω στο Πάσχα.
Η νέα ρύθμιση δεν θα προβλέπει περιουσιακά κριτήρια, παρά μόνο εισοδηματικά, δεν θα υπάρχουν «κόφτες» αντίστοιχοι με αυτούς που προβλέπει το πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας και σε γενικές γραμμές πρόκειται για μια ιδιαίτερα γενναιόδωρη ρύθμιση για τους οφειλέτες του Δημοσίου.
Οι οφειλέτες της εφορίας με εισοδήματα έως 10.000 ευρώ, ανεξαρτήτως ύψους χρέους, θα μπορούν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους σε έως και 120 δόσεις. Από τα 10.000 ευρώ και άνω θα ενεργοποιούνται τα εισοδηματικά κριτήρια. Το οικονομικό επιτελείο έχει δημιουργήσει έναν αλγόριθμο με βάση τον οποίο θα προκύπτουν οι μηνιαίες δόσεις. Συγκεκριμένα, θα λαμβάνεται υπόψη η ετήσια ικανότητα αποπληρωμής διά το χρέος που έχει ο οφειλέτης.
Για παράδειγμα, για οφειλέτη με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι η ετήσια ικανότητα αποπληρωμής ανέρχεται στο 5% του ετήσιου εισοδήματος. Δηλαδή ότι μπορεί να δίνει 500 ευρώ τον χρόνο (41,6 ευρώ τον μήνα). Αν υποθέσουμε ότι ο ανωτέρω χρωστάει στην εφορία 3.000 ευρώ (3.000 : 41,6), θα αποπληρώσει την οφειλή του σε 72 δόσεις. Στην περίπτωση που ο ίδιος φορολογούμενος έχει οφειλές ύψους 5.000 ευρώ, θα έχει δικαίωμα αποπληρωμής του χρέους σε 120 δόσεις.
Όσο αυξάνεται το εισόδημα τόσο θα αυξάνεται και η ετήσια ικανότητα αποπληρωμής. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που φορολογούμενος έχει εισόδημα 15.000 ευρώ υπολογίζεται από το οικονομικό επιτελείο ότι η ικανότητα αποπληρωμής ανέρχεται στο 7% επί του εισοδήματος. Εφόσον χρωστάει 5.000 ευρώ στην εφορία θα μπορέσει να αποπληρώσει το χρέος του σε 58 δόσεις.
Η ετήσια ικανότητα αποπληρωμής θα προσαυξάνεται ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας. Δηλαδή ο άγαμος για εισοδήματα 10.000 ευρώ θα έχει ικανότητα αποπληρωμής 5%. Ενώ ένα νοικοκυριό με ένα παιδί και το ίδιο εισόδημα 3%.