Έκκληση για τη διάσωση του Νερόμυλου Αρμένων Αποκορώνου

Ο ιστορικός νερόμυλος των Αρμένων Αποκορώνου, χαρακτηρισμένος ως Νεότερο Ιστορικό Μνημείο βάσει του ΦΕΚ 1893/1999, βρίσκεται αντιμέτωπος με την εγκατάλειψη και τη φθορά. Παρόλο που λειτουργούσε έως τη δεκαετία του 1960, οι προσπάθειες για την αναστήλωσή του παραμένουν αναποτελεσματικές, με αποτέλεσμα το μνημείο να παραμένει καλυμμένο από καλαμιές και κισσούς.

Η Συνέλευση Αρμένων για τις Πηγές, σε μία κίνηση ευαισθητοποίησης, ξεκίνησε πρωτοβουλία τον Σεπτέμβριο του 2023 για τον καθαρισμό του νερόμυλου. Με τη βοήθεια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Χανίων και τη συνεργασία των ιδιοκτητών, εξασφαλίστηκε γραπτή άδεια για την έναρξη των εργασιών καθαρισμού. Οι πρώτες εργασίες χρηματοδοτήθηκαν από εισφορές της κοινότητας και των ιδιοκτητών, ενώ μέλη και φίλοι της Συνέλευσης πρόσφεραν εθελοντική εργασία.

«Κατά τον πρώτο καθαρισμό, όταν αποκαλύφθηκε το κρυμμένο κτίριο, πλημμυρίσαμε από χαρά και αισιοδοξία, αλλά και λύπη για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το μνημείο», αναφέρουν οι πρωτεργάτες της δράσης.

Παρά τη δυναμική αρχή, οι εργασίες σταμάτησαν λόγω περιορισμών και εμποδίων, με αποτέλεσμα ο νερόμυλος να παραμένει εκτεθειμένος στη φθορά. Όπως τονίζουν οι κάτοικοι, η διάσωση και αναστήλωση του μνημείου απαιτούν τη συνεργασία και τη δράση των αρμόδιων φορέων, ώστε το ιστορικό αυτό κτίριο να γίνει ξανά επισκέψιμο, διατηρώντας ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.

Το μνημείο αποτελεί μοναδικό δείγμα προβιομηχανικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα, με έντονες επιρροές από τη Βενετοκρατία. Ο σχεδιασμός του περιλαμβάνει τέσσερις ισόγειους χώρους, τρεις μυλόπετρες και χώρους αποθήκευσης, ενώ ο όροφος χρησίμευε ως κατοικία του μυλωνά.

Η Συνέλευση Αρμένων καλεί όλους τους εμπλεκόμενους, τους ιδιοκτήτες, τις τοπικές αρχές και τους θεσμούς να αναλάβουν πρωτοβουλίες, ώστε να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του νερόμυλου. «Είναι χρέος μας να διατηρήσουμε ζωντανό αυτό το μνημείο, για να μπορούν οι μεγαλύτεροι να θυμούνται και οι νεότεροι να μαθαίνουν», καταλήγει η ανακοίνωση.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο:

<<Η ζωή μου όλοι οι χωριανοί, που άλλοι ήθελαν

Χοντρό κι άλλοι ψιλό αλεύρι-χατίρι δεν

Χαλούσα. Στα χαρτιά με καμαρώνουν ως

Μνημείο μα εγώ ξέρω πως αγκαλιά με κρατεί

Μονάχα ένας κισσός ,ενώ οι συκιές μου τρώνε τα

Σωθικά >> Συνέλευση Αρμένων για τις Πηγές

Ο Νερόμυλος του χωριού μας, που λειτουργούσε μέχρι τη δεκαετία του 1960, είναι  Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο, δυστυχώς  παρέμεινε  και παραμένει  για πολλά χρόνια  ξεχασμένος μαζί με τις ιστορίες  και αναμνήσεις  του κάτω από καλαμιές και πυκνή βλάστηση. Αιτήματα για την προστασία και αναστήλωση του  έχουν γίνει από το 2018 σε ΟΑΚ και Δήμο Αποκορώνου, συνεχίστηκαν  προς το Δήμο μας το 2021-22 χωρίς αποτέλεσμα. Η Συνέλευση των Αρμένων για τις πηγές΄΄ ευαισθητοποιημένη  και σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού μας, το Σεπτέμβριο του 2023  στο πλαίσιο Ερμηνείας της Πολιτιστικής Διαδρομής Αρμένων αναλάβαμε πρωτοβουλία για τον καθαρισμό και την παρακίνηση όσων εμπλέκονται για  την ανάδειξη και διαφύλαξη αυτού του μοναδικού μνημείου. Προκειμένου  να ξεκινήσουμε τις εργασίες καθαρισμού πήραμε πληροφορίες από  την Αρχαιολογία Χανίων (αρμόδια για τα νεότερα μνημεία του νομού μας).Στη συνέχεια επικοινωνήσαμε με τους ιδιοκτήτες, ο νερόμυλος ανήκει σε ιδιώτες   οι οποίοι  πραγματικά συγκινήθηκαν με την πρωτοβουλία μας  και  έδωσαν την έγγραφη συγκατάθεση τους. Η συγκατάθεση κατατέθηκε  στην Αρχαιολογία, η οποία με τη σειρά της εξέδωσε γραπτή άδεια  για τις εργασίες καθαρισμού  με επιστασία από αρμόδιο υπάλληλο της. Οι  δυσκολίες και τα πρώτα εμπόδια ξεπεράστηκαν με  υπομονή και επιμονή στο στόχο μας. Όλες τις δαπάνες  ανέλαβε η ΄΄Συνέλευση Αρμένων για τις πηγές΄΄ με χρήματα που συγκεντρώθηκαν  από εισφορές μελών, φίλων και των ιδιοκτητών του νερόμυλου. Στους καθαρισμούς που έγιναν εκτός από   ιδιωτικό συνεργείο  σημαντική ήταν η συμμετοχή φίλων και μελών  της Συνέλευσης με την αφιλοκερδή  προσφορά της προσωπικής εργασίας τους και της χρήσης των  μηχανημάτων   τους.

Το κρυμμένο για χρόνια κτίριο του αλευρόμυλου εμφανίστηκε με τον πρώτο καθαρισμό. Τότε, στο πρώτο αντίκρισμα του κτιρίου μας πλημμύρισαν συναισθήματα χαράς  ταυτόχρονα  και  λύπης  για την κατάσταση του  καθώς και αισιοδοξίας για τη διάσωση  αυτού του μοναδικού μνημείου. Όμως οι απαιτούμενες εργασίες δεν ολοκληρώθηκαν παρά την βαθιά επιθυμία και προσπάθεια μας. Περιορισμοί και  εμπόδια έκαναν την εμφάνιση τους, προφανώς αυτοί που τα έθεσαν να γνωρίζουν τους λόγους.

Δυστυχώς ο νερόμυλος σκεπάζεται ξανά από κισσούς, καλαμιές και συκιές, ο κίνδυνος κατάρρευσης  μεγαλώνει κάθε μέρα που περνά. Βέβαια η αρχή για την αναστήλωση έχει δοθεί όμως απαιτείται χρόνος, χρήμα και πάνω από όλα ευαισθητοποίηση και ενδιαφέρον από όλους τους εμπλεκόμενους, ιδιοκτήτες, τοπικούς φορείς και θεσμούς. Η πρόθεση και το ενδιαφέρον  των ιδιοκτήτων είναι  δεδομένα. Ας αναλάβουν πρωτοβουλία  οι αρμόδιοι φορείς και οι τοπικοί θεσμοί προκειμένου να συνεχίσουν τον καθαρισμό και να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες  και μελέτες  για την αναστήλωση  και διάσωση του εξαιρετικού αυτού  Ιστορικού  μνημείου του χωριού μας,

Να γίνει επισκέψιμο  σύμφωνα με την επιθυμία όλων των κατοίκων του χωριού μας  και των ιδιοκτητών, έτσι να αναπολούν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία   και να μαθαίνουν οι νεότεροι για το ξεχωριστό αυτό μνημείο του χωριού μας. Το οποίο σύμφωνα  με το ΦΕΚ 1893/1999 χαρακτηρίζεται ως Νεότερο Ιστορικό  Μνημείο και αποτελεί <<Ο Νερόμυλος  Αρμένων τυπικό δείγμα αρχιτεκτονικής προβιομηχανικής περιόδου, τα αρχιτεκτονικά του  στοιχεία και η δομή των χώρων  του συγκροτήματος συνδέονται με τη λαϊκή παράδοση της Κρήτης  του 18ου αιώνα που έχει τις καταβολές της στην αρχιτεκτονική της όψιμης Βενετοκρατίας. Αποτελείται από τέσσερις ισόγειους χώρους και ένα στον όροφο που χρησιμοποιείται για κατοικία του μυλωνά. Στους υπόγειους χώρους υπάρχουν: προθάλαμος – χώρος αποθήκευσης σιτηρών, όπου βρίσκεται και η είσοδος του αλευρόμυλου. Ο κυρίως χώρος του αλευρόμυλου διαθέτει τρία ζεύγη μυλόπετρων με τρία πηγάδια (Βουτσιά) και τρία στόμια εξόδου νερού (ζουριά) αντίστοιχα. Η ανατολική όψη του συγκροτήματος χαρακτηρίζεται από τα πηγάδια και την είσοδο στον μύλο ενώ η δυτική χαρακτηρίζεται από τις λίθινες λαξευτές αντηρίδες, τα υπό μορφή καμάρας λαξευτά στόμια εξόδου νερού και τα αντίστοιχα παράθυρα πάνω από κάθε αντηρίδα. Το συγκρότημα στεγάζεται σε μονόρριχτες καμαροσκεπείς στέγες ενώ ο χώρος κατοικίας του μυλωνά έχει δίρριχτη κεραμοσκεπή. Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού και υπέστη ζημιές από το έργο υδροληψίας>>.

 Ευελπιστούμε στη διάσωση και αναστήλωση του σημαντικού αυτού Νεότερου Ιστορικού Μνημείου των Αρμένων.

Συνέλευση Αρμένων για τις Πηγές

"google ad"