Ένα πανεπιστήμιο αποκομμένο από την κοινωνία

ΤουΓιώργου Παπακωνσταντή

Με αφορμή την υπόθεση της αναγόρευσης σε επίτιμο διδάκτορα του πανεπιστημίου Κρήτης του Γερμανού ιστορικού κου Ρίχτερ, έχοντας μια ικανή απόσταση χρόνου από τα γεγονότα και εξετάζοντάς τα όσο γίνεται περισσότερο ψύχραιμα, ένα συμπέρασμα δυστυχώς βγαίνει αβίαστα. Ότι ο Πανεπιστήμιο Κρήτης είναι αποκομμένο από την τοπική κοινωνία.
Και εξηγούμαι:
Όταν ένα πανεπιστημιακό Τμήμα αποφασίζει να τιμήσει έναν πανεπιστημιακό για το επιστημονικό του έργο το οποίο σχετίζεται με τον τόπο του πανεπιστημίου όπως π.χ. εν προκειμένω η ιστορική έρευνα και όταν μάλιστα έχουν προϋπάρξει τριβές για το συγκεκριμένο έργο στην παρουσίαση του σχετικού βιβλίου, το πανεπιστήμιο, αν είχε επαφή με την κοινωνία, θα έπρεπε να το γνωρίζει.
Όταν ο αξιότιμος κος Πρύτανης επικαλείται το γεγονός ότι ο κος Παραγιουδάκης δεν απευθύνθηκε θεσμικά στο πανεπιστήμιο, σημαίνει ότι δεν πήρε χαμπάρι o ίδιος ή οποιοσδήποτε άλλος από την πρυτανική αρχή, την κοσμητεία της Σχολής ή την προεδρία του τμήματος  την ανοικτή επιστολή του κου Παραγιουδάκη με τις τεκμηριωμένες αιτιάσεις του, την οποία απεύθυνε ευθαρσώς προς τον κο Ρίχτερ και δημοσιεύτηκε στον τύπο. Από πού και ως που όμως, ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ ήταν υποχρεωμένος να απευθυνθεί «θεσμικά» (δηλαδή τι; Να υποβάλει αίτημα; Αίτηση;) στο πανεπιστήμιο όταν το τελευταίο δεν κοινοποίησε πουθενά την πρόθεσή του να αναγορεύσει σε διδάκτορα τον εν λόγω Καθηγητή; Στο κάτω- κάτω οι πρυτανικές αρχές πρέπει να γνωρίζουν στο πλαίσιο της κοινωνικής ευθύνης τους, το δημόσιο διάλογο τουλάχιστον του τόπου που το πανεπιστήμιο  έχει την έδρα του. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα πρώην Αρχηγό ΓΕΕΘΑ γνωστό για τη δράση του και τη δημοκρατικότητά του

Προφανώς δεν είναι της αρμοδιότητάς μου ούτε αρμοδιότητα της τοπικής κοινωνίας να κρίνει την επιστημοσύνη ενός πανεπιστημιακού. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για Ιστορικό, γνωρίζοντας ότι στην πραγματικότητα ιστορία είναι η σχέση του ιστορικού με το γεγονός. Όμως η απόδοση της ύψιστης τιμής σε έναν επιστήμονα δεν έχει απλά επιστημονική βαρύτητα αλλά έχει προπάντων ηθική βαρύτητα. Αλήθεια γιατί δεν έγινε γνωστό το ακριβές αιτιολογικό για την απόδοση αυτής της ύψιστης τιμής;
Όταν μάλιστα πρόκειται για ιστορία σχετικά πρόσφατη, με ανοικτές πληγές και εκκρεμότητες, οι οποίες συζητούνται ακόμη και τώρα στο Ευρωκοινοβούλιο (βλέπε πολεμικές αποζημιώσεις-κατοχικό δάνειο), τότε ένας πανεπιστημιακός που σέβεται τον εαυτό του και τον τόπο που τον φιλοξενεί, (αν και φοβάμαι ότι οι πρωταγωνιστές της υπόθεσης δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι Κρήτης…), δεν θα μπορούσε να υποπέσει σε τέτοιο ατόπημα.

Καταδικάζω απερίφραστα την όποια μορφή βίας από όποιους και αν χρησιμοποιήθηκε, για την αποτροπή της αναγόρευσης στην κύρια τελετή, όμως ως πολίτης αυτού του τόπου, θλίβομαι γιατί το πανεπιστήμιό μου, εκείνο στο οποίο φοίτησα και για το οποίο θα έπρεπε να νιώθω περήφανος δεν σεβάστηκε τον τόπο μου. Γνωρίζω ότι πολλοί πανεπιστημιακοί διαφορετικού επιστημονικού αντικειμένου δεν γνώριζαν τις «λεπτομέρειες» του έργου του κου Ρίχτερ και πιθανόν παρασύρθηκαν με καλή πίστη από συναδέλφους τους. Γνωρίζω επίσης ότι αρκετοί δεν εκφράζουν δημόσια την αντίθεσή τους γιατί είναι ίσως ιδιαίτερα επαχθές  να πάνε κόντρα σε ένα Ρεύμα που τελευταία επικρατεί στο πανεπιστήμιο και παρασέρνει πολλά στο διάβα του. Ίσως ακόμη κάποιους αυτό το κείμενο να τους αδικεί.
Δεν δέχομαι όμως την άποψη της Πρυτανικής αρχής ότι δεν γνώριζε ή ότι δεν ήταν αρμοδιότητα της συγκλήτου, οπότε φταίει ο νόμος. Ακόμη και έτσι, ο στοιχειώδης σεβασμός στην τοπική κοινωνία θα απαιτούσε μετά τις αντιδράσεις, μια αναβολή και επανεξέταση του θέματος, το οποίο με ψυχραιμία θα μπορούσε μετά να αντιμετωπίσει με το σωστότερο τρόπο. Η κρυφή τελετή όμως, απέδειξε περίτρανα ότι το πρόβλημα είναι βαθύ.

Η ουσία κατά τη γνώμη μου δεν είναι μόνο στο αν έπρεπε ή όχι να τιμηθεί ο συγκεκριμένος καθηγητής. Μια λογική, τεκμηριωμένη και με σεβασμό διατυπωμένη αιτιολόγηση θα μπορούσε ενδεχομένως και να πείσει. Η ουσία είναι ότι το πανεπιστήμιο είναι αποκομμένο από την τοπική κοινωνία και φοβάμαι ότι εκείνοι που έχουν την ευθύνη, είτε δεν ασχολούνται είτε δεν μπορούν, είτε απλά δεν ζουν εδώ.
Τώρα, ούτε ο τιμώμενος θα νοιώθει όμορφα, ούτε εκείνοι που αποφάσισαν να τον τιμήσουν –για τους δικούς τους λόγους.
Η Πρυτανική αρχή καλείται τώρα να αναλάβει τις ευθύνες της και να αποδείξει ότι σέβεται τους πολίτες αυτού του τόπου.

neatv.gr