Έρευνα ΜΑΙΧ: Μετατόπιση πτήσεων προς Ηράκλειο – Υποβαθμίζονται τα Χανιά ως πύλη εισόδου

Η έρευνα και ανάλυση υλοποιήθηκε από το Παρατηρητήριο Τουρισμού Δυτικής Κρήτης και συντονίστηκε από το τμήμα Οικονομίας και Διοίκησης του ΜΑΙΧ, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης και την Ένωση Ξενοδόχων Χανίων. Στο Παρατηρητήριο Τουρισμού Δυτικής Κρήτης, το οποίο λειτουργεί εδώ και μια δεκαετία, συμμετέχει επίσης το Οικονομικό Επιμελητήριο Δυτ. Κρήτης, το Επιμελητήριο Χανίων και ο Δήμος Χανίων.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο αεροδρόμιο Χανίων (Ι. Δασκαλογιάννης) μέχρι και το τέλος Ιουλίου, συγκεντρώνοντας 2160 έγκυρα ερωτηματολόγια μεταφρασμένα σε 7 γλώσσες, από ερευνητές του ΜΑΙΧ και Πολυτεχνείου Κρήτης και συγχρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Κρήτης και την Ένωση Ξενοδόχων Χανίων. Για την ομαλή διεξαγωγή της έρευνας υπάρχει συνεχής υποστήριξη από τη Fraport-Greece και το Προσωπικό του Αερολιμένα Χανίων.

Αναφορά γίνεται στις πιο πρόσφατες αφίξεις αλλοδαπών τουριστών που έχουν δημοσιευθεί από την Fraport-Greece για το αεροδρόμιο Χανίων, καθώς και από το Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων για το πρώτο εξάμηνο, με σκοπό να αξιολογήσει την έως τώρα φετινή τουριστική κίνηση στην Κρήτη και να τη συγκρίνει με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Σχετικά με τις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών στο αεροδρόμιο Χανίων και με βάση τα πρόσφατα στοιχεία της Fraport-Greece για την περίοδο Ιανουάριος-Ιούλιος 2018, σημειώνονται 681 χιλιάδες αφίξεις, καταγράφοντας μία σημαντική αύξηση της τάξεως του 8% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Η αύξηση αυτή παρατηρείται από όλες τις κύριες εθνικότητες που επισκέπτονται τη Δυτική Κρήτη, εκτός των Κυπρίων, οι οποίοι μειώνουν τις αφίξεις τους σε σημαντικό ποσοστό κατά 20% καθώς και των Σουηδών και Ιταλών, οι οποίοι παρουσιάζουν πολύ μικρή μείωση της τάξεως του 1%. Η μείωση των Κυπρίων οφείλεται στο γεγονός ότι η αεροπορική εταιρία χαμηλού κόστους Ryanair, διέκοψε τα δρομολόγια κατά τη χειμερινή περίοδο και έτσι Κύπριοι που προτιμούσαν τη συγκεκριμένη εταιρία για να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο Χανίων, το πρώτο τρίμηνο του έτους, δυστυχώς δεν κατέφτασαν.

Αντίθετα, τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζουν οι Φινλανδοί και Πολωνοί με 30% και 29%, αντίστοιχα και ακολουθούν οι Γερμανοί με 17%. Δανοί, Βέλγοι, Νορβηγοί και Βρετανοί σημειώνουν μονοψήφιο αριθμό αύξησης. Την πρώτη θέση επί των συνολικών αφίξεων κατακτούν οι Νορβηγοί, εκτοπίζοντας τους Σουηδούς από την κορυφή και αφήνοντας τους στη δεύτερη θέση, ενώ οι Δανοί πλασάρονται στην τρίτη θέση, ξεπερνώντας τους Βρετανούς, οι οποίοι υποχωρούν στην τέταρτη θέση. Επίσης, οι μισοί αλλοδαποί τουρίστες που καταφτάνουν στο αεροδρόμιο Χανίων, προέρχονται από μη Σκανδιναβικές Χώρες, επιβεβαιώνοντας και φέτος τη συνεχή αύξηση αυτών των εθνικοτήτων, οι οποίοι καταφτάνουν στην πλειοψηφία τους με πτήσεις χαμηλού κόστους και κυρίως με την αεροπορική εταιρία Ryanair.

Επιπλέον, ένα ανησυχητικό φαινόμενο που καταγράφεται την φετινή περίοδο, είναι μετατόπιση πτήσεων από συγκεκριμένα κράτη στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, γεγονός που υποβαθμίζει τα Χανιά σαν πύλη εισόδου.

Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων από τη Fraport Greece, Αύγουστος, 2018

Γενικότερα, για το πρώτο εξάμηνο του 2018, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), αν αναλογιστούμε ότι η αύξηση στο αεροδρόμιο Χανίων έφτασε το 11,3% και συνυπολογίσουμε και την αύξηση που σημείωσε το αεροδρόμιο Ηρακλείου κατά 13%, η Κρήτη σημείωσε μια αύξηση αφίξεων αλλοδαπών τουριστών που καταφτάνουν στην περιφέρεια με charter κατά 12,5%, η οποία είναι όμως είναι μικρότερη σε σχέση με το μέσο όρο αύξησης σε πανελλαδικό επίπεδο, όπου αυξήθηκε στο 18%. Ποσοστό που πολύ πιθανό να μειωθεί ακόμα περισσότερο αφού οι αφίξεις στο αεροδρόμιο Χανίων τον Ιούλιο αυξήθηκαν μόλις κατά 2,1%, μειώνοντας το συνολικό ποσοστό αύξησης του επταμήνου στο 8%.

Ενθαρρυντικές είναι οι αυξήσεις που παρατηρούνται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 και κυρίως στα νησιά Λέσβου, Σάμου και Κω κατά 51%, 38% και 22%, αντίστοιχα, τα οποία είχαν πληγεί σημαντικά τα προηγούμενα χρόνια από τη μεταναστευτική/προσφυγική κρίση επηρεάζοντας αρνητικά τις αφίξεις αλλοδαπών τουριστών.

Σχετικά με τις πτήσεις εσωτερικού, κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου, αφού μεγάλο φαίνεται να είναι το πλήγμα από την αποχώρηση της αεροπορικής εταιρίας χαμηλού κόστους Ryanair μέσω της μη πραγματοποίησης δρομολογίων εσωτερικού μιας και το πρώτο επτάμηνο του 2018 η κίνηση ημεδαπών επιβατών και συνεπακόλουθα οι πτήσεις εσωτερικού προς το αεροδρόμιο Χανίων μειώθηκαν κατά ένα τέταρτο.

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ

Σ’ ότι αφορά την έρευνα που διεξάγετε στο αεροδρόμιο Χανίων, οι τουρίστες που προτιμάνε το αεροδρόμιο Χανίων ως τελικό προορισμό για τις διακοπές τους, είναι ηλικίας κυρίως μεταξύ 25-64 ετών, υψηλού μορφωτικού αλλά και εισοδηματικού επιπέδου μιας και ο μέσος όρος των εισοδημάτων πλησιάζει τα 60.000 ευρώ. Έξι στους δέκα τουρίστες έχουν ξανα-επισκεπτεί τη Δυτική Κρήτη, ενώ εννέα στους δέκα αλλοδαπούς τουρίστες δηλώνουν όχι μόνο ότι θα ξανα-επισκεπτούν τον τόπο μας, αλλά θα τον προτείνει ανεπιφύλακτα σε συγγενείς και φίλους.
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία διαμένουν στις γύρω περιοχές του Πλατανιά, Αγίας Μαρίνας και των Χανίων κατά μέσο όρο 9 διανυκτερεύσεις, ανάλογα με την εθνικότητα, ενώ φαίνεται να υπάρχει μία προτίμηση προς ξενοδοχειακά καταλύματα μικρότερης κατηγορίας, γεγονός που ενδέχεται να διαφοροποιηθεί στη συνέχεια, καθώς τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο καταφτάνουν αλλοδαποί τουρίστες με υψηλότερο εισοδηματικό προφίλ.
Σχετικά με τη συνοδεία που καταφτάνουν οι αλλοδαποί τουρίστες, επιβεβαιώνεται ο χαρακτηρισμός της Δυτικής Κρήτης ως οικογενειακός προορισμός, αφού δύο στους τρεις προτιμούν να κάνουν διακοπές με την οικογένεια τους με ή χωρίς παιδιά. Οι οικογένειες χωρίς παιδιά διαφοροποιούνται όσον αφορά την διαμονή τους, αφού ένα μεγάλο ποσοστό προτιμά ενοικιαζόμενα δωμάτια/studios και ξοδεύουν περισσότερα από το μέσο όρο, κατ’ άτομο.

Αντίθετα, οι οικογένειες κρατών ανατολικής Ευρώπης, με χαμηλά εισοδήματα, προτιμούν το ξενοδοχείο και το all inclusive με αποτέλεσμα να δαπανούν σαφώς λιγότερα στην τοπική αγορά. Πρέπει βέβαια να αναφέρουμε ότι το εν λόγο πακέτο καταγράφει ελαφρά κάμψη τα τελευταία έτη.

Σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι το 10% των αλλοδαπών τουριστών, χρησιμοποίησε την υπηρεσία AirBnB για να κάνει κράτηση του ξενοδοχειακού του καταλύματος, ποσοστό ψηλότερο σε σχέση με την περυσινή περίοδο, ενώ περίπου οι μισοί από αυτούς που επιλέγουν αυτήν την υπηρεσία για να κάνουν κράτηση των καταλυμάτων τους ενδιαφέρονται για καταλύματα που βρίσκονται στο Δήμο Χανίων, ενώ σημαντικά είναι και τα ποσοστά αυτών που προτιμούν καταλύματα στις περιοχές Πλατανιά, Κισσάμου, Αγίας Μαρίνας και Αποκόρωνα.

Αναφορικά με τις μετακινήσεις τους, οι αλλοδαποί τουρίστες χρησιμοποιούν κυρίως τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα με μέσο όρο χρήσης 7 ημερών, ίδιο αριθμό ημερών σε σχέση με την περυσινή τουριστική περίοδο, ενώ με μεγάλη ικανοποίηση κάνουν χρήση των λεωφορείων και ταξί για τις διάφορες περιηγήσεις τους. Οι αλλοδαποί επισκέπτες από την Ανατολική Ευρώπη φαίνεται να κάνουν λιγότερο χρήση των ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων/μηχανών αλλά και ταξί, λόγω του χαμηλού εισοδήματος.

 

Χρήση μέσων μεταφοράς από τους επισκέπτες ανά περιοχή

Δημοφιλέστεροι προορισμοί για τους αλλοδαπούς τουρίστες αναδεικνύονται φέτος για πρώτη φορά μετά από αρκετά έτη, τα μοναστήρια και οι εκκλησίες, καθώς οι μισοί αλλοδαποί τα επισκέπτονται, ξεπερνώντας σε επισκεψιμότητα ακόμα και την παραλία του Ελαφονησίου, η οποία παραλία παραμένει ψηλά στη λίστα, ενώ συνεχίζει να αποτελεί πρώτη επιλογή αναφορικά με τις παραλίες που προτιμούν και ακολουθούν αυτές του Μπάλου και των Φαλασσάρνων. Ένας στους τρεις επισκέπτεται μουσεία, ένας στους πέντε περίπου διασχίζει το φαράγγι της Σαμαριάς, αλλά και επισκέπτεται αρχαιολογικούς ώρους, όπως της Κνωσού και της Φαιστού, ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό αυτών που προτιμούν την Αρχαία Απτέρα. Τέλος χαμηλά ποσοστά, που δεν ξεπερνούν το 5%, καταγράφει μέχρι στιγμής το μουσείο της Ελεύθερνας.

Ο αλλοδαπός επισκέπτης αισθάνται εξαιρετικά ικανοποιημένος από τις υπηρεσίες που του προσφέρουν τα τουριστικά καταλύματα, οι χώροι εστίασης, αλλά και η συμπεριφορά των ντόπιων. Έχει βελτιώσει σε μεγάλο βαθμό την εικόνα του για τα μεταφορικά μέσα (λεωφορεία, ταξί), συνεχίζει όμως να νιώθει ανασφαλής για την κατάσταση του οδικού δικτύου και την οδική σήμανση, απογοητευμένος από την καθαριότητα στους δρόμους του αστικού ιστού αλλά και προβληματισμένος από την έλλειψη πάρκων. Ο τελικός βαθμός δυσαρέσκειας θα αποτυπωθεί μετά το πέρας της έρευνας στο τέλος της τουριστικής περιόδου.

Αναφορικά με την αγορά τοπικών αγροτικών προϊόντων, το κρασί, ο φυσικός χυμός πορτοκαλιού, το ελαιόλαδο και τα τοπικά τυριά συνεχίζουν και φέτος να προτιμώνται περισσότερο από τους αλλοδαπούς τουρίστες. Εκτός από τα έξοδα που έχουν κάνει για τα αεροπορικά εισιτήρια και το κόστος διαμονής τους, εννέα στους δέκα τουρίστες δαπανούν μέρος του προϋπολογισμού τους στις ταβέρνες και καφετέριες και οκτώ στους δέκα σε Σουπερμάρκετ, ενώ αντίθετα πολύ μικρό είναι το ποσοστό αυτών που ενδιαφέρονται να δαπανήσουν κάποια χρήματα για τη νυχτερινή τους διασκέδαση.

Με τα μέχρι τώρα στοιχεία, η μέση δαπάνη στην τοπική αγορά καθ’ όλη την διάρκεια της παραμονής του ανέρχεται σε 680 € ανά μονάδα επισκέπτη. Την μερίδα του λέοντος στις δαπάνες καταλαμβάνουν τα χρήματα που ξοδεύονται από τους τουρίστες στα εστιατόρια και τις καφετέριες ποσά που φτάνουν και ξεπερνούν σε αρκετές περιπτώσεις και το ήμισυ των δαπανών του, στην τοπική αγορά.

Ομάδα συγγραφής και ανάλυσης:
· Δρ. Γεώργιος Μπαουράκης (Διευθυντής ΜΑΙΧ)
· Γεώργιος Αγγελάκης (Ερευνητής ΜΑΙΧ)
· Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης (Πολυτεχνείο Κρήτης – Audencia Nantes School of
Management)
· Περικλής Δράκος (Ε.Δ.Ι.Π. Πανεπιστήμιο Κρήτης)

"google ad"