Είναι ξεκάθαρο ότι εντός του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται μία μάχη μεταξύ τάσεων για τη στάση που θα πρέπει να τηρεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε αυτή την περίοδο που διανύουμε. Το σποτ του ΣΥΡΙΖΑ αποτύπωσε τη νίκη αυτών που επιθυμούν την πόλωση.
Η απόφαση για πόλωση και συσπείρωση σηματοδοτεί και την έναρξη μίας μακράς προεκλογικής περιόδου;
Το βέβαιο είναι ότι η αύξηση της έντασης εξελίσσεται εν μέσω μίας πρωτόγνωρης κατάστασης. Γιατί μπορεί στην Ελλάδα να έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ξεμπερδέψαμε με τον κορωνοϊό, όμως σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Και θα ξαναγίνουν δύσκολα κι εδώ.
Τώρα, υπάρχει και η βαθιά οικονομική κρίση που ναι μεν δε σταμάτησε με το “τέλος των μνημονίων”, όμως με τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού (στα οποία συμφώνησε ο ΣΥΡΙΖΑ) γιγαντώθηκε.
Σε μία προσπάθεια άμβλυνσης της όξυνσης που έχει δημιουργηθεί, κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ με τον Πάνο Σκουρλέτη και τον Αλέξανδρο Χαρίτση επισκέφτηκε την ΕΣΗΕΑ.
Εκεί, προχώρησαν σε μια κοινή δήλωση και για το επίμαχο σποτ.
Όπως αναφέρουν, θεωρούν ότι ο “οι πολίτες ξεχώρισαν τους συμβολισμούς της διαπλοκής, η οποία δεν έχει και δεν μπορεί να έχει σχέση με την πλειονότητα των δημοσιογράφων. Αντιθέτως, η καθημερινότητα της πλειοψηφίας αυτών των εργαζομένων συνδέεται με εντατικοποίηση της εργασίας, ιδιαίτερα χαμηλές αμοιβές, μεγάλες πιέσεις από την πλευρά των εργοδοτών και, φυσικά, με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης που έπληξε τον δημοσιογραφικό κλάδο με εξαιρετική σφοδρότητα”.
Όλα αυτά ακούγονται ωραία, αλλά η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική και καλό είναι να την λέμε.
Η αλήθεια είναι ότι μέχρι χθες η ΕΣΗΕΑ δεχόταν διαρκείς επιθέσεις από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και δημοσιογράφους φιλικά προσκείμενους προς το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το γεγονός ότι εξέδωσε ανακοίνωση για το σποτ κατηγορώντας την ότι σωπούσε τόσο καιρό για μια σειρά ζητήματα, μεταξύ άλλων και για τους αδιαφανείς όρους που δόθηκαν τα χρήματα της καμπάνιας “Μένουμε Σπίτι”. Βεβαίως, δεν είναι ψέμμα ότι η ΕΣΗΕΑ αργεί και δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, όπως και όλες οι δημοσιογραφικές ενώσεις και οι ενώσεις μέσων ενημέρωσης σε μια σειρά ζητημάτων που αφορούν ακόμη και την επιβίωση των δημοσιογράφων αλλά και των μέσων ενημέρωσης. Γενικά, υπολειτουργούν τα πάντα. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι επειδή μία φορά η ΕΣΗΕΑ αντέδρασε εγκαίρως, δεν έπρεπε να αντιδράσει.
Επίσης, η αλήθεια είναι ότι οι πολίτες δεν ξεχώρισαν κανένα συμβολισμό και ότι στο στόχαστρο μπήκαν όλοι οι δημοσιογράφοι.
Γιατί στο κλίμα που διαμορφώθηκε από το σποτ και από τη διακίνησή του μέσα από τους λογαριασμούς κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, όποιος δημοσιογράφος προσπαθούσε να αρθρώσει λόγο διαφωνίας έμπαινε στο στόχαστρο των “αγανακτισμένων” οπαδών. Η διαμαρτυρία για το σποτ ταυτίστηκε με την ενοχή, και οι δημοσιογράφοι που αντιδρούσαν πρέπει να τα είχαν αρπάξει. Η διαμαρτυρία περίπου απαγορεύτηκε.
Το σύνθημα “αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι” πλημμύρισε κάθε γωνιά του διαδικτύου, υπό τον εκφρασμένο “ενθουσιασμό” κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που αισθάνθηκαν “θριαμβευτές” υπό τις επευφημίες των οπαδών.
Η αλήθεια επίσης είναι ότι ο πολίτης, όταν σκέφτεται δημοσιογράφο, δεν σκέφτεται τον “Μάκη” που δουλεύει σε κάποια επαρχιακή εφημερίδα ή σε κάποια εφημερίδα ή ραδιόφωνο ή άλλο μέσο της Αθήνας αλλά συγκεκριμένους προβεβλημμένους δημοσιογράφους που συνήθως ταυτίζονται και με πολιτικούς χώρους ή επιχειρηματικά συμφέροντα έτσι ώστε, ανεξαρτήτως πολιτικού χώρου που ανήκει ο κάθε πολίτης, να μπορεί να πει “αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι”. Είναι πράγματι ενα σύνθημα που όλους τους ενώνει…
Για τον νεοδημοκράτη, απέναντί του είναι ο Βαξεβάνης, για τον Συριζαίο, απέναντί του είναι ο Πορτοσάλτε και ο Αυτιάς. Υπάρχει ο Παπαδημητρίου, υπάρχει και ο Αρβανίτης. Για κάθε “δεξιά” ιστοσελίδα υπάρχει μία αντίστοιχη “αριστερή”, στην οποία οι δημοσιογράφοι δεν πράττουν καλά τη δουλειά τους και είναι “αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι”.
Το σποτ στόχευσε στα χαμηλότερα των ενστίκτων των πολιτών, δημιούργησε τον αποδιοπομπαίο τράγο, και κάλεσε τους πολίτες να εκφράσουν την οργή και το μίσος τους. Το έκανε εν μέσω πανδημίας δίνοντας το μήνυμα ότι τα λεφτά των πολιτών σε μία περίοδο όπως η σημερινή πήγαν στις τσέπες των δημοσιογράφων για να φτιάχνουν ύμνους για τον Μητσοτάκη.
Στα κοινωνικά μέσα όπου οι πολίτες εκφράζουν διαρκώς την ανάγκη για κρεμάλες και για βίαιη τιμωρία των ενόχων, το συγκεκριμένο σποτ ήταν συνταγή για viral.
Το viral μπορεί να είναι και αληθινό, όμως, το ψεύτικο γίνεται πολύ πιο εύκολα viral. Kάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ – το έχουμε καταλάβει εδώ και καιρό – θεωρούν αληθινό αυτό που “αρέσει”. Αυτό που προσελκύει “like”. Για να είμαστε δίκαιοι, όχι μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ. Σχεδόν σε όλα τα κόμματα. Η πολιτική στην Ελλάδα μερικές φορές μοιάζει να κινείται ως ένας ανταγωνισμός μεταξύ κομμάτων για το ποιος θα πετύχει να κάνει τα περισσότερα viral στα social media. Άλλωστε, πρόσφατες είναι οι εικόνες με το φορτηγό της Πρωτοψάλτη και τον Μητσοτάκη.
Στην ίδια συνάντηση στην ΕΣΗΕΑ, τα κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ απαρρύθμισαν μία σειρά (ημιτελείς) πρωτοβουλίες που πήρε η προηγούμενη κυβέρνηση για τα μέσα ενημέρωσης.
Και δεν είπαν ψέμματα. Πραγματι, έγιναν κάποια βήματα. Όχι επαρκή, αλλά έγιναν. Όμως στον πυρήνα των πρακτικών που ακολούθησε η προηγούμενη κυβέρνηση ελάχιστα άλλαξαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ διαμόρφωσε σχέσεις με συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης, προσπάθησε να στηρίξει τη δημιουργία μέσων ενημέρωσης που θα αντιμετωπίζουν περισσότερο ευνοϊκά την κυβέρνηση.
Ιστορικές έχουν μείνει κάποιες συντεντεύξεις κορυφαίων στελεχών της κυβέρνησης στην κρατικη (όχι κυβερνητική) ΕΡΤ. Η αλήθεια είναι ότι η ΕΡΤ δεν έγινε περισσότερο αντικειμενική, πλουραστική, αξιόπιστη επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Το αντίθετο θα λέγαμε. Βεβαίως, δεν είναι η μόνη κυβέρνηση που προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τα κρατικά κανάλια, όμως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έκανε κάτι διαφορετικό από τους προηγούμενους.
Η αλήθεια είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έβαλε πολύ περισσότερη ενέργεια στο να δημιουργήσει δικό του πόλο στον τομέα της ενημέρωσης παρά στο να δημιουργήσει τις συνθήκες για να λειτουργούν τα μέσα ενημέρωσης ανεξάρτητα και να μπορούν οι δημοσιογράφοι να κάνουν ανεπηρεάστα το έργο τους.
Το θέμα βεβαίως τώρα είναι ότι έχει διαμορφωθεί ένα σκηνικό ακραίας πόλωσης στο πολιτικό σκηνικό ενώ υπάρχει και μία τρομερή χαλάρωση στην τήρηση των όποιων μέτρων για την προστασία από τον κορωνοϊό.
Πού μπορεί να οδηγήσει όλη αυτή η κατάσταση; Ας ελπίσουμε, ότι θα πρυτανευσει η λογική.
Το ζητούμενο σήμερα δεν είναι η ακραία πόλωση, αλλά οι πραγματικές πολιτικές προτάσεις για το τι πρέπει να γίνει σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουμε. Στη βάση αυτών των προτάσεων θα πρέπει να κληθούν να αποφασίσουν οι πολίτες. Και είναι αυτό εξαιρετικά αναγκαίο, γιατί δίχως τη συμμετοχή των πολιτών στην εφαρμογή των πολιτικών προτάσεων, η χώρα είναι καταδικασμένη.
Ας κοιτάξουνε στα κόμματα να ρίξουν τους τόνους και ας παρουσιάσουν ουσιαστικό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα. Ας παρουσιάσουν και ριζοσπαστικό πρόγραμμα, αλλά ας παρουσιάσουν προτάσεις. Αυτή τη στιγμή, η πόλωση δεν είναι αναγκαία. Χρειάζεται να ληφθούν αποφάσεις για την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η χώρα. Αποφάσεις που πρέπει να συμμετάσχουν στη λήψη τους οι πολίτες.
Με κριτήριο και τη διαφάνεια.