Ανέλαβε την (αυτονόητη) πολιτική ευθύνη. Και λοιπόν;

Της Βασιλικής Σιούτη

Από την πρώτη μέρα που ξέσπασε η καταστροφική πυρκαγιά, η κυβέρνηση έδειξε να κάνει κυρίως επικοινωνιακή διαχείριση παρά διαχείριση κρίσης και αντιμετώπιση της καταστροφής. Και αυτό ακριβώς ήταν που προκάλεσε την οργή και την κατακραυγή. Τόσες μέρες μετά κι ακόμα δυσκολεύονται να το καταλάβουν.

Τα ΜΜΕ που ανέδειξαν εγκαίρως την κρισιμότητα της κατάστασης στοχοποιήθηκαν από τα κυβερνητικά στελέχη, που τα κατηγόρησαν ότι ψεύδονται και τρομοκρατούν τον κόσμο για να πλήξουν την κυβέρνηση.

Αυτό ήταν αρκετά ενδεικτικό για το πόσο  πολύ είχαν υποτιμήσει τον κίνδυνο.

Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Πυροσβεστική λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Δευτέρας και ο τρόπος που μιλούσε  για το θέμα με τον αρμόδιο υπουργό καταδεικνύει ότι δεν είχαν καταλάβει το μέγεθος της καταστροφής. Δεκάδες παραθεριστές εκείνη την ώρα είχαν καεί και είχαν πνιγεί, ενώ κάποιοι εξακολουθούσαν να βρίσκονται στη θάλασσα αβοήθητοι για τέσσερις και πέντε ώρες.

Στην πολιτική, και ειδικά μετά από τόσους νεκρούς, η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης δημόσια έχει νόημα μόνο αν συνοδεύεται από παραίτηση. Διαφορετικά, δεν έχει κανένα νόημα. Γιατί η πολιτική ευθύνη του πρωθυπουργού είναι αυτονόητη και εκ των πραγμάτων δεδομένη.

Στη σύσκεψη αυτή δεν έγινε η παραμικρή αναφορά στον κόσμο που καιγόταν και πνιγόταν και δεν υπήρχε κανείς που να δίνει στον πρωθυπουργό την πραγματική εικόνα.

Την ήξεραν και είχαν αποφασίσει να την κρύψουν για επικοινωνιακούς λόγους, καθυστερώντας την αποκάλυψη της τραγωδίας; Ή η άγνοια που επιδείχθηκε ήταν πραγματική; Και τα δύο είναι εξίσου επικίνδυνα.

Τις επόμενες μέρες που αποκαλύπτονταν η έκταση του δράματος με συγκλονιστικές λεπτομέρειες αλλά και η μοιραία ανεπάρκεια της κυβέρνησης, ο πρωθυπουργός, οι αρμόδιοι υπουργοί και όλοι οι υπεύθυνοι δεν θέλησαν να αναλάβουν καμία ευθύνη. Αντιθέτως, στη συνέντευξη που δόθηκε την Πέμπτη ισχυρίστηκαν ότι τα έκαναν όλα καλά και δεν βρίσκουν κάποιο λάθος.

Το αν διοικούν καλά ή όχι, όμως, κρίνεται εκ του αποτελέσματος και όχι από τις δικαιολογίες που ψελλίζουν όταν τους καλούν να λογοδοτήσουν.

Την κατακραυγή που ξεσήκωσαν οι υπουργοί της κυβέρνησης Τσίπρα με τη συνέντευξή τους για την πυρκαγιά επιχείρησε να αντιμετωπίσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός την Παρασκευή στο υπουργικό συμβούλιο, «αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη». Στην πολιτική, όμως, και ειδικά μετά από τόσους νεκρούς, η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης δημόσια έχει νόημα μόνο αν συνοδεύεται από παραίτηση.

Διαφορετικά, δεν έχει κανένα νόημα. Γιατί η πολιτική ευθύνη του πρωθυπουργού είναι αυτονόητη και εκ των πραγμάτων δεδομένη. Η 23η Ιουλίου ήταν η πρώτη μέρα, για φέτος, υψηλού κινδύνου για πυρκαγιά λόγω καιρικών συνθηκών. Όφειλαν να γνωρίζουν δηλαδή. Ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του ήταν υποχρεωμένοι να ελέγξουν αν υπήρχε η σχετική ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού.

Οι μαρτυρίες των διασωθέντων αλλά και οι απόψεις που κατέθεσαν στον δημόσιο διάλογο καθηγητές που ειδικεύονται στο θέμα των φυσικών καταστροφών καταδεικνύουν ότι η πυρκαγιά πράγματι υποεκτιμήθηκε από τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, η οποία δεν αντιλήφθηκε την αίσθηση του κατεπείγοντος και δεν έδρασε αναλόγως. Ειδικοί ισχυρίστηκαν ότι θα αρκούσε ακόμα κι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός εκκένωσης για να σωθούν οι ζωές των αδικοχαμένων ανθρώπων, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει δώσει ακόμα καμία συγκεκριμένη απάντηση στο γιατί δεν δόθηκε τελικά η σχετική εντολή, όπως και σε πολλά άλλα.

Ειδήμονες επί του θέματος της αντιμετώπισης των καταστροφών εξήγησαν αναλυτικά τις παραλείψεις και τα λάθη του κρατικού μηχανισμού. Αλλά και οι μαρτυρίες των διασωθέντων υπήρξαν πολύ αποκαλυπτικές, φωτίζοντας τα γεγονότα.

Η  πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης είναι δεδομένη. Αυτή κρίνεται για την επάρκεια της Πολιτικής Προστασίας, για την πρόληψη και την ετοιμότητα του κράτους να αντιμετωπίσει μια τέτοια πυρκαγιά χωρίς να υπάρξουν θύματα. Ο πρωθυπουργός έχει την ευθύνη να τοποθετεί αξιοκρατικά τους ικανότερους και τους καταλληλότερους σε κάθε υπεύθυνη θέση. Ειδικά όταν τους αναθέτει την ασφάλεια των πολιτών της χώρας.

Η κυβέρνηση προσπάθησε να τα ρίξει στην αυθαίρετη δόμηση της περιοχής, αλλά και γι’ αυτήν το κράτος έχει την ευθύνη. Και δεν είναι μόνο οι προηγούμενες κυβερνήσεις, στις οποίες η κυβέρνηση Τσίπρα προσπαθεί να τα ρίξει όλα, γιατί την ίδια ακριβώς πολιτική νομιμοποίησης αυθαιρέτων ακολούθησε κι αυτή. Καμία από τις δικαιολογίες που ψελλίζουν, λοιπόν, τα κυβερνητικά στελέχη αυτές τις μέρες δεν μπορεί να σταθεί. Αντιθέτως, κάθε νέα δικαιολογία του πρωθυπουργού τον εκθέτει ακόμα περισσότερο.

«Οι τραγωδίες γίνονται συχνά αφορμή για να έρθουν στην επιφάνεια προβλήματα, καταστάσεις και ολιγωρίες που σε ομαλές συνθήκες κρύβονται από τον δημόσιο διάλογο. Σήμερα, κατανοούμε όλοι με οδυνηρό τρόπο ότι κυβερνάμε μια χώρα όπου επί χρόνια κυριάρχησαν οι στρεβλώσεις» είπε στο υπουργικό συμβούλιο μπροστά στις κάμερες, παραδεχόμενος ότι μαθαίνει με τον οδυνηρό τρόπο και αφού πρώτα συντελεστεί η καταστροφή.

Το άλλο που προσπάθησε να κάνει ήταν να απαντήσει λες και η οργή του κόσμου κατευθυνόταν στους πυροσβέστες και όχι σε αυτόν, προσπαθώντας να ταυτιστεί μαζί τους, για προφανείς λόγους:. «Ας μην πυροβολούν οι πολέμαρχοι του καναπέ εκείνους που έσωσαν χιλιάδες. Τους πυροσβέστες που έσπευσαν ηρωικά στον υπέρ πάντων αγώνα» είπε, ενώ οι κατηγορίες στρέφονται στην πολιτική ηγεσία, της οποίας η αδυναμία στην αντιμετώπιση των καταστροφών και η έλλειψη κάθε πρόληψης ήταν προφανείς.

Ενδεικτική της ανεπάρκειας όμως ήταν και η δήλωσή του στο υπουργικό συμβούλιο ότι τώρα θα προχωρήσουν στην κατάρτιση εθνικού σχεδίου που θα αντιμετωπίζει τις οικιστικές στρεβλώσεις, λες και δεν ήταν κυβέρνηση τρεισήμισι χρόνια ή λες κι έπρεπε να συμβεί μια τέτοια τραγωδία για να γίνουν πράγματα αυτονόητα (που κατά πάσα πιθανότητα πάλι δεν θα γίνουν).

Και συνέχισε περιγράφοντας τι πρέπει να γίνει για πράγματα που ήταν υποχρεωμένος να έχουν γίνει: «Πρέπει να είμαστε όλο το καλοκαίρι σε εγρήγορση και ετοιμότητα. Να οργανώσουμε την άμυνα της πολιτείας, και της κοινωνίας. Να εγγυηθούμε την προστασία του κάθε πολίτη…».

Ακόμα και αυτό το «Οφείλουμε να σταθούμε κοντά στους ανθρώπους που πλήρωσαν βαρύ φόρο, ζωής και περιουσίας στη φωτιά, ώστε κανένας να μη μείνει αβοήθητος  και τίποτε να μην ξεχαστεί» οργή προκαλεί, όταν έρχεται μετά την καταστροφή. Γιατί δεν έπρεπε να μείνουν αβοήθητοι οι άνθρωποι που καίγονταν και πνίγονταν  επί 4-5 ώρες, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των περισσοτέρων, χωρίς να βλέπουν πουθενά αυτούς που έπρεπε να τους διασώσουν.

Κανείς δεν ξεχνάει ότι κυβερνητικά στελέχη τις πρώτες ώρες υποτιμούσαν προκλητικά την πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει και μιλούσαν για προπαγάνδα των ΜΜΕ που την αναδείκνυαν. Ούτε ότι, αντί να απολογηθούν, είπαν ότι τα έκαναν όλα καλά και όταν ο κόσμος, οργισμένος απαιτούσε έστω μία συγγνώμη, βγήκε ο πρωθυπουργός και ανέλαβε την πολιτική ευθύνη, χωρίς να δώσει κανένα περιεχόμενο στη δήλωση αυτή.

Αν, πάντως, η κυβέρνηση, που αυτές τις μέρες ενστερνίζεται τη λογική του «Μαζί τα φάγαμε», προωθώντας το «Μαζί τα κάψαμε» και ρίχνοντας ευθύνες στα θύματα, σκοπεύει να εξαιρεί από την Πολιτική Προστασία όσους έχουν αυθαίρετα, ας τους πει να λαμβάνουν μόνοι τους τα μέτρα πρόληψης και καταστολής σε περίπτωση πυρκαγιάς. Και, κυρίως, να μην περιμένουν τίποτα από την κυβέρνηση.

Μιλώντας σοβαρά, όμως, ο πρωθυπουργός οφείλει να θυμηθεί ότι εκείνος ζήτησε την ψήφο των πολιτών για να του ανατεθεί η διακυβέρνηση της χώρας. Τη δουλειά αυτή την κάνεις αν μπορείς. Αν δεν μπορείς, την αφήνεις σε άλλους. Ας το αποφασίσει τουλάχιστον τώρα, που έμαθε με τον οδυνηρό τρόπο, όπως ομολόγησε, ότι η εξουσία, εκτός από προνόμια, έχει και υποχρεώσεις.

lifo.gr

"google ad"