Αποκατάσταση ονόματος αεροδρομίου Χανίων από “Ιωάννης Δασκαλογιάννης” σε “Δασκαλογιάννης”

Κατατέθηκε σήμερα στην Περιφέρεια Κρήτης με αρ. πρωτ. 20/4/15 48369 εγγράφως αίτημα για την αποκατάστασης της ονομασίας του αεροδρομίου Χανίων βάσει των ιστορικών δεδομένων. Το αίτημα συντάχθηκε από τον συνεργάτη μας, ιστορικό αναλυτή, Μιχάλη Κελαϊδή. Το κείμενο υπογράφουν οι Μιχάλης Κελαϊδής, Ιωάννης Φατσέας, Μανόλης Μανούσακας, Χρήστος Μαχαιρίδης, Κώστας Φουρναράκης, Μαρία Αγάθου, Κανάκης Γερωνυμάκης.

Σύμφωνα με το κείμενο του αιτήματος, η ονομασία Ιωάννης Δασκαλογιάννης είναι λάθος αφού το όνομα του ήταν Ιωάννης και τον έλεγαν Δάσκαλο λόγω σεβασμού. Το όνομα λοιπόν ήταν Ιωάννης Δάσκαλος, το οποίο μαζί διαβάζεται ως Δασκαλογιάννης. Όμως το όνομα ποτέ δεν ήταν Ιωάννης Δασκαλογιάννης.

Πιο αναλυτικά αναφέρονται τα εξής:

Με την κατάκτηση της Κρήτης πολλοί Σφακιανοί και άλλοι Κρήτες προτίμησαν να μεταναστεύσουν. Κάποιοι πήγαν στα νησιά του Αιγαίου, κάποιοι άλλοι στα Επτάνησα, άλλοι στην Μολδοβλαχία κ.α. Όταν αργότερα πείστηκαν οτι τα Σφακιά ήταν απάτητα από τους Οθωμανούς και δόθηκε στην επαρχία μια αυτονομία, άρχισαν να επιστρέφουν πολλοί Σφακιανοί στο τόπο τους.

Αυτοί που επέστρεφαν ανάλογα τον τόπο προέλευσης, τους έδιναν ένα προσωνύμιο. Ο εκ Ζακύνθου λεγόταν Ζακυνθηνάκης, ο εκ Κάσου, Κασιωτάκης, ο εκ Μυτιλήνης, Μυτιληνάκης, ο εκ Βλαχίας (Μονδοβλαχίας), Βλάχος κλπ. Απόγονος ενός από τους Βλάχους ήταν και ο Γιάννης Α. Βλάχος. Ήταν εμποροπλοίαρχος με τέσσερα τρικάταρτα καράβια. Ήταν γραμματιζούμενος αφού σπούδασε στην Ιταλία και γνώριζε πολλές ξένες γλώσσες. Αν και κυκλοφορούσε με ευρωπαϊκά ρούχα (ψαλιδόκολες τους έλεγαν οι Κρητικοί), όλοι τον σεβόταν και τον αποκαλούσαν Δάσκαλο λόγω  της μόρφωσής του, από σεβασμό.

Ο Ιωάννης γεννήθηκε στην Ανώπολη Σφακίων το 1722 ή το πιθανότερο το 1730. Ο πατέρας του λεγόταν Ανδρέας. Κατά τη βυζαντινή περίοδο η Ανώπολη ήταν φέουδο των Σκορδίλων. Βγαίνει λοιπόν το συμπέρασμα οτι μεγάλη πιθανότητα είναι να καταγόταν από την οικογένεια των Σκορδίλων. Πολλοί ιστορικοί τον αναφέρουν ως Βλάχο, με το προσωνύμιο όπως συνηθίζεται τότε. Ο γιος του όμως Ιωάννης καταγράφηκε από τον Παπαδοπετράκη και Ψυλλάκη ως Δασκαλογιάννης.

Αυτό προήλθε από Ιωάννης – Γιάννης και Δάσκαλος λόγω σεβασμού. Λόγω συντομίας όμως το όνομα με το προσωνύμιο έγινε ένα και έγινε Δασκαλογιάννης. Έτσι καθιερώθηκε και στην ιστορία ως τις μέρες μας. Με το όνομα Ιώαννης Δάσκαλος αναφέρεται σε Οθωμανικό έγγραφο του 1770 «Bente Daskalo Vani Vazici Kasteli Mezbur” δηλαδή «ο δούλος Δάσκαλος Γιάννης γραμματικός του Καστελίου». Σε άλλο έγγραφο τον αποκαλούν «Ιωάννη υιόν Ανδρέου».

Το 1786 ένας πολεμιστής του Δασκαλογιάννη, ο εκ Μουρίου Μπατζελιός (Παντελής) συνέθεσε τραγούδι 1032 στίχων που αναφέρεται στον Δασκαλογιάννη και τον αναφέρει σαν Δάσκαλο Γιάννη ή σκέτο Δάσκαλο.

Στα 240 χρόνια από την επανάστασή του το 1770, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου το 2010, μαζί με τον Δήμο Σφακίων, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το ΤΕΙ Κρήτης διοργάνωσαν Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «ο Δασκαλογιάννης και η Επανάσταση του 1770. Μύθοι και πραγματικότητες. Ηράκλειο – Σφακιά». Εκτός από τους ιστορικούς της εποχής του, όλοι οι σοβαροί μετέπειτα, τον αναφέρουν σαν Δασκαλογιάννη.

Η μόνη παράδοξη αυθαιρεσία στο όνομα του ήρωα είναι αυτή που έδωσαν στο Αεροδρόμιο Χανίων.

Δηλαδή αντί για σκέτο Δασκαλογιάννης πρόσθεσαν το όνομα Ιωάννης, άγνωστο γιατί, αφού το ίδιο το προσωνύμιο εμπεριέχει το όνομα Ιωάννης (λαϊκιστή Γιάννης) Εβαλαν δηλαδή όνομα στο προσωνύμιο (παρατσούκλι) Καθόλου σοφό. Ας αναφέρουμε ένα παράδειγμα. Αν μετά το θάνατο του αγαπητού μας λυράρη Ψαραντώνη, αποφασίσουν να του αφιερώσουν οδό, να τον γράψουν Αντώνης Ψαραντώνης; Ενώ το όνομά του είναι Αντώνιος Ξυλούρης. Λόγω του προσωνύμιου Ψαρός και με το όνομα Αντώνης=Ψαραντώνης.

Οι υπογράφοντες ζητάμε, για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας, να αφαιρεθεί το όνομα Ιωάννης και να παραμείνει το όνομα του αεροδρομίου μόνο ως «ΔΑΣΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ».

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΕΣ