Airbnb: Πραγματικότητα και λαϊκισμός

Το πρόβλημα με την έλλειψη σπιτιών προς ενοικίαση λόγω της επιλογής των ιδιοκτητών τους να τα μισθώσουν σε πλατφόρμες όπως το Airbnb είναι μεγάλο σε περιοχές που είναι τουριστικές, όπως τα Χανιά. Σε μία τέτοια κατάσταση, είναι εύκολο να δημιουργηθούν οι συνθήκες για έναν εξαιρετικά βολικό κοινωνικό αυτοματισμό.

Κοινωνικός αυτοματισμός είναι η μέθοδος που μετατοπίζει το ενδιαφέρον από την ρίζα του προβλήματος σε αποδιοπομπαίους τράγους και φανταστικούς εχθρούς. Έτσι και σε αυτή την περίπτωση. Συλλήβδην όλοι οι ιδιοκτήτες ενοχοποιοούνται ως κερδοσκόποι ή ακραίοι εκμεταλλευτές ενώ από το κάδρο των ευθυνών απουσιάζουν πλήρως αυτοί που διαμορφώνουν το πλαίσιο για τις εξελίξεις που βιώνουμε: Οι πολιτικοί που κυβερνούν τη χώρα και οι πολιτικές που εφαρμόζουν.

Ας υπενθυμίσουμε λοιπόν κάποια στοιχεία.

Τα χρόνια της κρίσης βιώσαμε μία πρωτόγνωρη κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας. Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2007 ο αριθμός των αδειών που εκδόθηκε ήταν 79.407 για να φθάσουμε το 2016 στις 12.671. Η πορεία άρχισε να αντιστρέφεται με πολύ μικρούς ρυθμούς αφού το 2018 είχαμε μόλις 15.180 οικοδομικές άδειες ενώ για το 2019 προβλέπεται ξανά μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας.

Με άλλα λόγια αυτό σημαίνει ότι στην Ελλάδα της κρίσης δεν φτιάχνονταν καινούργια σπίτια.

Την ίδια στιγμή η Ελλάδα βίωνε την μεγαλύτερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της με τα χρέη των πολιτών να εκτοξεύονται τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς  την εφορία.

Το 2007 μόνο το 3,6% του συνόλου των στεγαστικών δανείων ήταν σε καθυστέρηση και το 2008 το 4,6%. Το 2013 το ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων απογειώνεται στο 26,1%, το 2014 στο 28,6%, το 2015 στο 35,6% για να φτάσει το 2016 πάνω από το 40%.  Τι συνέβη από το 2007 μέχρι το 2016; Προφανώς όχι κάποια εισβολή μπαταχτσήδων ή “κακοπληρωτών”, αλλά μια τεράστια οικονομική κρίση και τρία μνημόνια λιτότητας.

«Κόκκινα» στεγαστικά δάνεια είχαν περίπου 420.000 νοικοκυριά με συνολικό ύψος 26 δις. ευρώ, τα 350.000 απ’ αυτά είχαν ακάλυπτο στεγαστικό δάνειο από 10.000 έως 100.000 ευρώ.

Και τι έκαναν οι κυβερνήσεις πάνω σε αυτή την πραγματικότητα; Πώς προσπάθησαν να λύσουν το πρόβλημα; Μα επιβάλλοντας επιπλέον φόρους στα ακίνητα!

Η βαριά κτυπημένη από την οικονομική κρίση Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση πανευρωπαϊκά όσον αφορά στην υπερφορολόγηση των ακινήτων, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ.

Προηγούνται χώρες με πολύ ακριβές αγορές ακινήτων.

Η χώρα μας πιο συγκεκριμένα συγκεντρώνει 3,2% του ΑΕΠ στους φόρους ακίνητης περιουσίας. Στην πρώτη θέση είναι η Γαλλία με 4,7% του ΑΕΠ και ακολουθούν η Βρετανία με 4,3% και το Βέλγιο με 3,6%.

Δηλαδή, μετά τις πλούσιες Γαλλία, Βρετανία και Βέλγιο όπου το ύψος των ενοικίων είναι πανύψηλο βρίσκεται η πάμφτωχη Ελλάδα όπου η οικοδομική δραστηριότητα έχει πεθάνει, όπου οι ιδιοκτήτες των ακινήτων αδυνατούν να πληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια στις τράπεζες, όπου η ανεργία έχει εκτοξευθεί και όπου οι μισθοί των όσων πολιτών ακόμη εργάζονται έχουν καταρρεύσει.

Όλα αυτά σε μία χώρα όπως η Ελλάδα όπου γενικότερα η φορολόγηση είναι σε ύψη που δε δικαιολογούνται με βάση τις υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος.

Στην περίοδο της κρίσης, το φορολογικό βάρος αυξήθηκε σημαντικά, παρά την κατακόρυφη πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος, με την Ελλάδα να κατατάσσεται 4η σε φορολογική επιβάρυνση και 16η σε επίπεδο εισοδήματος μεταξύ δείγματος 21 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είναι και μέλη του ΟΟΣΑ.

Περίπου 4 εκατ. πολίτες χρωστούν στην Εφορία με 3 στους 4 οφειλέτες να αδυνατούν να ανταποκριθούν και να ρυθμίσουν τα χρέη τους.

Και μετά, εμφανίζεται το airbnb.

Για πολλούς ιδιοκτήτες, η ενοικίαση των σπιτιών τους μέσω τέτοιου τύπου πλατφόρμων δεν ήταν επιλογή αλλά μονόδρομος. Και ήταν μονόδρομος γιατί οι κυβερνήσεις μετέτρεψαν σε μονόδρομο μία τέτοια επιλογή.

Δεν έδωσαν κίνητρα στους ιδιοκτήτες ώστε να παραμείνουν στην μακροχρόνια μίσθωση, δε μείωσαν τους φόρους και κυρίως τον ΕΝΦΙΑ ώστε να υπάρξει μια αναζωπύρωση της οικοδομικής δραστηριότητας, το μόνο που κοίταξαν να κάνουν ήταν να καρπωθούν κάποιο οικονομικό όφελος από την έκρηξη των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων επιβάλλοντας νέους φόρους για να προστεθούν στα υπερ-πλεονάσματα που μετά η κυβέρνηση μοιράζει πίσω σε μορφή ελεημοσύνης ως επιδόματα.

Είναι λοιπόν πολύ βολικό να στρέφεται η μία κοινωνική ομάδα ενάντια στην άλλη, οι άνθρωποι που ψάχνουν για σπίτια για να μείνουν και δε βρίσκουν ενάντια σε αυτούς που ενοικιάζουν τα ακίνητά τους, όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Και σε αυτή την περίπτωση ένα πολύ σημαντικό μερίδιο ευθύνης έχει και αυτός που απουσιάζει συνήθως από τη συζήτηση:

Οι κυβερνήσεις και οι πολιτικές που εφαρμόζουν που δημιούργησαν τη σημερινή ασφυκτική κατάσταση.

"google ad"