Σε μια αποκάλυψη προχώρησε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, στην εφημερίδα “ΡΕΘΕΜΝΟΣ”, ο κ. Αριστομένης Συγγελάκης* Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, αφού ανέφερε ότι υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις υπέρ χιλιάδων θυμάτων Ολοκαυτωμάτων στο νομό Ρεθύμνης που πρέπει να μεταφραστούν και να επιδοθούν επισήμως στο γερμανικό κράτος άμεσα, πριν παρέλθει η προθεσμία και τεθεί ζήτημα παραγραφής.
Ο κ. Συγγελάκης απευθύνει έκκληση στον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου, που έχει αναλάβει επισήμως από τα θύματα, πριν εικοσιπέντε χρόνια, την κατάθεση των αγωγών και την διεκπεραίωση των υποθέσεων να πράξει τα δέοντα όσο είναι ακόμη καιρός.
Η ύπαρξη τελεσίδικων αποφάσεων -για τις οποίες μιλάει ο κ. Συγγελάκης- υπέρ χιλιάδων Ρεθεμνιωτών θυμάτων Ολοκαυτωμάτων, αλλά και η μικρή χρονική προθεσμία πριν από την παραγραφή, εγείρει ερωτηματικά για την μέχρι τώρα πορεία των διαδικασιών στο θέμα των γερμανικών επανορθώσεων.
Συνέντευξη στην Αθηνά Πετρακάκη
Παρά τις γερμανικής προέλευσης διαρροές ότι, τάχα, το ζήτημα τέθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης το 2010-2011, εντούτοις η αλήθεια είναι ότι ο αγώνας διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων και άλλων οφειλών συμπληρώνει σε λίγες μέρες εβδομήντα πέντε χρόνια ζωής! Θεωρείται ότι συμβολικά τέθηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 1944 κατά τις μεγαλειώδεις διαδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, στις οποίες δέσποζε το πανώ που ανέγραφε: «ΕΑΜ Θυμάτων Κατοχής». Λίγους μήνες μετά, το 1945, η κυβέρνηση Βούλγαρη συγκροτεί «Επιτροπή Διαπιστώσεων Ωμοτήτων εν Κρήτη» αποτελούμενη από τους σπουδαίους διανοούμενους Νίκο Καζαντζάκη, Ιωάννη Καλλιτσουνάκη και Ιωάννη Κακριδή, οι οποίοι με την υποστήριξη του φωτογράφου Κώστα Κουτουλάκη προχωρούν στην έκδοση σχετικού πορίσματος μεγάλης ιστορικής αξίας. Το πόρισμα της επιτροπής μαζί με άλλες σημαντικές επεξεργασίες (π.χ. η μελέτη της ομάδας του Κωνσταντίνου Δοξιάδη «Αι θυσίαι της Ελλάδος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) αξιοποιήθηκαν από το ελληνικό κράτος για την τεκμηρίωση των ελληνικών αξιώσεων κατά τη Διασυμμαχική Διάσκεψη των Παρισίων (Νοέμβριος 1945 – Ιανουάριος 1946) όπου τέθηκε για πρώτη φορά επισήμως το ζήτημα των γερμανικών επανορθώσεων. Έκτοτε το θέμα έχει τεθεί επισήμως πάνω από είκοσι φορές, με πλέον πρόσφατη την επίδοση της ρηματικής διακοίνωσης προς τη γερμανική κυβέρνηση στις 4 Ιουνίου 2019.
Οι οργανώσεις των ομήρων και των οικογενειών των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας σε συνεργασία με τις Αντιστασιακές Οργανώσεις αγωνίστηκαν επί δεκαετίες για τη δικαίωση της θυσίας του ελληνικού λαού αντιμετωπίζοντας όμως την αδιαφορία ή και την εχθρότητα (!) των ελληνικών κυβερνήσεων, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως π.χ. τη ρηματική διακοίνωση του Νοεμβρίου 1966, που είχε ως θετικό αποτέλεσμα την απάντηση – παραδοχή της Ο.Δ. της Γερμανίας (31.3.1967) ότι η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί των αξιώσεών της!
Το 1995 αποτελεί έτος – σταθμό στην διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών: στις 14.11.1995 η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου προχωρά στην επίδοση ρηματικής διακοίνωσης στην κυβέρνηση της ΟΔΓ, μία κίνηση με ιδιαίτερο συμβολικό, πολιτικό και νομικό βάρος, δεδομένου ότι έχει προηγηθεί, το 1990, η επανένωση της Γερμανίας και η σύναψη της Συνθήκης 2+4 (Συνθήκη της Μόσχας). Αμέσως μετά τη ρηματική διακοίνωση, ο αείμνηστος Γιάννης Σταμούλης, νομικός εκπρόσωπος των συγγενών των θυμάτων του Διστόμου, προχωρά στην κατάθεση αγωγής ενάντια στο γερμανικό Δημόσιο διεκδικώντας αποζημιώσεις (27.11.1995).
Η ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (22.1.1996) από τον Μανώλη Γλέζο, με τη συμμετοχή πανελλήνιων Αντιστασιακών οργανώσεων και σημαντικών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του αντιδικτατορικού αγώνα, δίνει ώθηση στο ζήτημα.
Η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς (υπ’ αριθμ. 137/1997), όπως αυτή επικυρώθηκε και κατέστη αμετάκλητη από την ιστορική απόφαση της Ολομελείας του Αρείου Πάγου (υπ. αριθμ. 11/2000), αποτελεί μία δικαστική νίκη – σταθμό στον αγώνα των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας στην Ελλάδα. Όμως η απόφαση αυτή δεν κατέστη δυνατόν να εκτελεστεί έως σήμερα λόγω της άρνησης του Έλληνα Υπουργού Δικαιοσύνης το 2001 (και όσων τον διαδέχθηκαν) να χορηγήσει άδεια για την εκτέλεση της απόφασης αυτής επί ελληνικού εδάφους, με αποτέλεσμα η υπόθεση να μεταφερθεί στην Ιταλία, όπου υπάρχουν πολύ θετικές εξελίξεις.
Το πόρισμα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Διεκδίκησης (υπό την προεδρία του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη) αλλά κυρίως το ιστορικό και με συντριπτική πλειοψηφία ψήφισμα της Ολομέλειας της Βουλής των Ελλήνων (17.4.2019) καρπός σε μεγάλο βαθμό της επίμονης, σθεναρής και ενωτικής στάσης του Εθνικού Συμβουλίου, και η ρηματική διακοίνωση που ακολούθησε, συνιστούν ουσιαστικά βήματα προόδου στην εθνική υπόθεση των γερμανικών οφειλών. Ωστόσο, πρέπει να υπάρξει και η ανάλογη συνέχεια αλλιώς γρήγορα θα εξανεμιστούν τα θετικά αποτελέσματα αυτών των κινήσεων!
Α. Το κατοχικό (αναγκαστικό) δάνειο, που οι δύο κατοχικές δυνάμεις (Γερμανία και Ιταλία) υποχρέωσαν τη χώρα μας να παράσχει σ’ αυτές, πέραν των εξόδων συντήρησης των κατοχικών στρατευμάτων. Με τη συμφωνία του 1945 η Ιταλία ρύθμισε τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Ελλάδα αλλά η Γερμανία, ο κύριος υπεύθυνος για την ανθρωπιστική καταστροφή της Ελλάδας, ακόμη ποιεί την νήσσαν! Έως εδώ!
Β. Οι επανορθώσεις για την καταστροφή των δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών και την αρπαγή του εθνικού πλούτου.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Διασυμμαχικής Διάσκεψης των Παρισίων η Ελλάδα δικαιούται 7,183 δις δολάρια αγοραστικής αξίας 1938, τα οποία σύμφωνα με εκτίμηση της Τραπέζης της Ελλάδος (κατόπιν αιτήματος του ταμία, τότε, του Εθνικού Συμβουλίου αείμνηστου Στέλιου Ζαμάνου), το 2010 ανέρχονταν σε 108,43 δις ευρώ χωρίς τους τόκους.
Γ. Οι κλαπέντες και λεηλατηθέντες αρχαιολογικοί και πολιτισμικοί θησαυροί.
Υπό το μανδύα του «ενδιαφέροντος διά την ελληνικήν αρχαιότητα» οι Γερμανοί λεηλάτησαν πολλαπλώς τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς, κλέβοντας ό,τι μπορούσαν από τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, ακόμα και διενεργώντας παράνομες ανασκαφές! Έως και σήμερα οι Γερμανοί εκθέτουν σε κρατικά μουσεία και ιδιωτικές συλλογές τους κλαπέντες και λεηλατηθέντες ελληνικούς πολιτιστικούς θησαυρούς ανεκτίμητης αξίας αποκομίζοντας τεράστια οφέλη και αρνούνται προκλητικά να τα επιστρέψουν στον φυσικό και νόμιμο ιδιοκτήτη τους! Συνεπώς, η Ο.Δ. της Γερμανίας όχι μόνο δεν επανορθώνει αλλά συνεχίζει τη διάπραξη ενός μείζονος εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, που ξεκίνησε η ναζιστική Γερμανία!
Δ. Οι αποζημιώσεις για τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας.
Πρόκειται για την πιο σημαντική ηθικά και φορτισμένη σημειολογικά οφειλή, η οποία, κυρίως, κινητοποιεί τους πολίτες στους μαρτυρικούς τόπους της Ελλάδας αλλά και συνεγείρει τους Γερμανούς δημοκράτες, που συμμετέχουν στον κοινό μας αγώνα για «Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση!». Αφορά πολλές εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους, όχι μόνο στα εκατόν δέκα και πλέον αναγνωρισμένα μαρτυρικά χωριά και πόλεις αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα, που θρήνησε μυριάδες θύματα κατά την Κατοχή.
Το σύνολο των γερμανικών οφειλών, υπερβαίνει με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς τα 400 δις ευρώ, ενώ υπάρχουν και εκτιμήσεις άνω του 1 τρις ευρώ! Όμως το βασικό δεν είναι να συζητάμε επί χρηματικών ποσών αλλά να διεκδικούμε το μείζον: την αναγνώριση, ανάληψη της ευθύνης και έμπρακτη μεταμέλεια της Ο.Δ. της Γερμανίας για τα φοβερά εγκλήματα που διέπραξε το Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα. Έμπρακτη μεταμέλεια, που προϋποθέτει την απόδοση Δικαιοσύνης κι Αποζημίωσης στην Ελλάδα!
Να μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι ο συνολικός απολογισμός των νεκρών στην Ελλάδα την περίοδο της Κατοχής υπερβαίνει τις 700.000 πολίτες, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες ήταν οι τραυματίες και οι ανάπηροι. Μία στις δύο οικογένειες θρήνησαν θύματα κατά τη διάρκεια του πολέμου και της Κατοχής, ένας στους δέκα Έλληνες υπέστη αναπηρία, ενώ το 75% των παιδιών υπέφερε από ασθένειες, ακόμα και μετά τη λήξη του πολέμου. Και οι πλέον έγκριτοι ιστορικοί και οικονομολόγοι παραδέχονται ότι η πρωτοφανής καταστροφή και λεηλασία της χώρας μας κατά τη διάρκεια της Κατοχής υπονόμευσε και την αναπτυξιακή της προοπτική οδηγώντας την σε δεινή θέση από την οποία δεν μπόρεσε ποτέ να ανακάμψει. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί άλλοθι ή ελαφρυντικό για τις μεταπολεμικές ελληνικές κυβερνήσεις, οι οποίες έχουν σοβαρές ευθύνες για τη σημερινή δεινή κατάσταση της χώρας μας. Αντιθέτως υπογραμμίζει την επιπρόσθετη ευθύνη τους για τη μη σθεναρή και μεθοδική διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.
Μετά από την άρνηση των ελληνικών κυβερνήσεων να επιτρέψουν την εκτέλεση της αμετάκλητης απόφασης για το Δίστομο στην Ελλάδα η υπόθεση μεταφέρθηκε στην Ιταλία, όπου χάρη στους επιτυχημένους νομικούς χειρισμούς του Δρ. Γιόακιμ Λάου, υπήρξε σειρά αποφάσεων της Ιταλικής Δικαιοσύνης, στο ανώτατο μάλιστα επίπεδο, υπέρ των θυμάτων του Διστόμου. Η πρόσφατη απόφαση (δημοσιεύθηκε στις 3.9.2019) του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου της Ιταλίας απορρίπτει, για άλλη μία φορά, την εφαρμογή της αρχής της ετεροδικίας, όταν πρόκειται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και δεν δέχεται τα προσκόμματα που επικαλείται η γερμανική πλευρά, ανοίγοντας πλέον διάπλατα το δρόμο για τη δικαίωση των Διστομιτών στην Ιταλία!
Η Γερμανία με νομικές ακροβασίες και τερτίπια προσπαθεί να αποφύγει την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της, παραβιάζοντας ακόμη και την υπογραφή της σε Διεθνείς Συνθήκες. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά στις αγωγές των θυμάτων, οχυρώνεται πίσω από την απόλυτη εφαρμογή της αρχής της ετεροδικίας, μη αποδεχόμενη ούτε ότι η αρχή αυτή κάμπτεται όταν πρόκειται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Με την επίκληση αυτής της αρχής πρακτικά η ΟΔΓ θεωρεί τα ελληνικά δικαστήρια αναρμόδια για την εκδίκαση του ζητήματος. Όμως, όπως ευφυώς είχε σημειώσει πριν είκοσι περίπου χρόνια ο αείμνηστος Καθηγητής Νομικής Γεώργιος Αλέξανδρος Μαγκάκης, με την προσφυγή της εναντίον της απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς για τα θύματα του Διστόμου, η ΟΔΓ ουσιαστικά αναγνώρισε την αρμοδιότητα των ελληνικών δικαστηρίων.
Όπως όμως μας δείχνει η θετική πορεία της υπόθεσης του Διστόμου στην Ιταλία, αδιέξοδα δεν υπάρχουν όταν πρόκειται για την υπεράσπιση των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων!
Η απάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σε ερώτηση γερμανού δημοσιογράφου, αμέσως μετά τη συνάντησή του με την Άνκελα Μέρκελ, ήταν θετική και σύμφωνη με την εθνική γραμμή διεκδίκησης. Ωστόσο απαιτούνται πρόσθετες, καλά σχεδιασμένες, κινήσεις για να μη χαθεί το momentum: η κυβέρνηση οφείλει να αξιοποιήσει την παρακαταθήκη του ιστορικού ψηφίσματος της Ολομέλειας της Βουλής και της ρηματικής διακοίνωσης, έστω κι αν ήρθαν με μεγάλη καθυστέρηση και να προχωρήσει ΑΜΕΣΑ στην ολοκλήρωση ενός πλήρους και συνεκτικού Εθνικού Σχεδίου Διεκδίκησης, διατηρώντας ως κόρη οφθαλμού την ενότητα του έθνους στην ιερή αυτή υπόθεση.
Ας έχει υπόψη της η κυβέρνηση ότι η αδράνεια και η υποχωρητικότητα εκλαμβάνεται ως αδυναμία. Αντίθετα η σθεναρή και μεθοδική διεκδίκηση των εθνικών δικαίων κάνει τη χώρα σεβαστή σε όλους.
Μέχρι στιγμής υπάρχουν άτυπες επαφές με την Πολωνία, που δείχνει αποφασισμένη να διεκδικήσει γερμανικές αποζημιώσεις, αν και στο παρελθόν έχει παραιτηθεί δύο φορές του δικαιώματος αυτού! Υπάρχει, επίσης, συνεργασία με φορείς και προσωπικότητες στην Ιταλία. Πρόσφατα, μάλιστα, μαζί με τον Δήμαρχο Διστόμου Γιάννη Σταθά, επισκεφθήκαμε την Ιταλία, στο πλαίσιο των τελετών μνήμης για τα θύματα της Σφαγής της Sant’Anna, όπου δολοφονήθηκαν από τα SS 560 άμαχοι, εκ των οποίων εκατό παιδιά και επτά έγκυοι. Ως αποτέλεσμα της επίσκεψής μας αυτής, υποδεχθήκαμε πριν τρεις βδομάδες στη Βιάννο τον Γενικό Στρατιωτικό Εισαγγελέα της Ιταλίας και απηνή διώκτη των Γερμανών εγκληματιών πολέμου Dr. Marco De Paolis. Και, βέβαια, είχε μεγάλη σημασία η παρουσία στη Βιάννο της Γερμανίδας Βουλευτή της Bundestag Heike Haensel, που πρωτοστατεί στην υποστήριξη του δίκαιου αγώνα μας αλλά και της σπουδαίας δικηγόρου Gabriele Heinecke και της Δρ. Tina Gericke, εκπροσώπων της ομάδας AK Distomo από το Αμβούργο, που μετέχουν επί εικοσαετία στον κοινό μας αγώνα για Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση!
Είναι σαφές ότι απαιτούνται στενότεροι δεσμοί με τις χώρες που διεκδικούν αλλά και αξιοποίηση της εμπειρίας όσων κατάφεραν να αποζημιωθούν! Και στο σημείο αυτό, η συμβολή της κυβέρνησης θα είναι εξαιρετικά σημαντική.
Το Εθνικό Συμβούλιο είναι υπερήφανο για τη διαχρονική του συμβολή στην εθνική αυτή υπόθεση από την ίδρυσή του το 1996 έως σήμερα. Συνέβαλε στην ανάδειξη και τεκμηρίωση των ελληνικών αξιώσεων, στήριξε τις οικογένειες των θυμάτων στο Γολγοθά της δικαστικής διεκδίκησης, δημιούργησε από κοινού με Γερμανούς δημοκράτες ένα διεθνές κίνημα αλληλεγγύης, κράτησε ανοικτό κι επίκαιρο το θέμα στα «πέτρινα χρόνια». Σε συνεργασία με τις Ενώσεις Θυμάτων, τους Μαρτυρικούς Δήμους και σημαντικούς Επιστημονικούς και Κοινωνικούς φορείς έφερε το θέμα στο επίκεντρο της δημόσιας σφαίρας.
Παράλληλα το Εθνικό Συμβούλιο πρωτοστάτησε στην απόκρουση της προσπάθειας παραχάραξης της Ιστορίας από τον ανεκδιήγητο κ. Ρίχτερ αλλά και στην έγκαιρη αποκάλυψη των μεθοδεύσεων της γερμανικής κυβέρνησης για τη διείσδυση στους δήμους της χώρας μας, την λεηλασία του εθνικού πλούτου, τον εκμαυλισμό της νεολαίας μας και την υπονόμευση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών («Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον», «Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας», «Ελληνογερμανική Συνέλευση»).
Ο αγώνας για Μνήμη και Δικαιοσύνη αποτελεί την καλύτερη θωράκιση της χώρας και του λαού μας απέναντι στο φασισμό αλλά και απέναντι στον εθνομηδενισμό! Και παράλληλα, αποτελεί γέφυρα, δημοκρατική – αντιφασιστική, μεταξύ του ελληνικού και γερμανικού λαού.
Δεν υπάρχουν απλώς διεκδικήσεις αλλά τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις υπέρ χιλιάδων θυμάτων Ολοκαυτωμάτων στο νομό Ρεθύμνης. Αποφάσεις όμως που πρέπει να μεταφραστούν και να επιδοθούν επισήμως στο γερμανικό κράτος ΑΜΕΣΑ, πριν παρέλθει η προθεσμία και τεθεί ζήτημα παραγραφής.
Απευθύνουμε έκκληση στον Δικηγορικό Σύλλογο Ρεθύμνου, που έχει αναλάβει επισήμως από τα θύματα, πριν εικοσιπέντε χρόνια, την κατάθεση των αγωγών και την διεκπεραίωση των υποθέσεων να πράξει τα δέοντα όσο είναι ακόμη καιρός!
*Ο Αριστομένης Συγγελάκης είναι Διδάκτωρ Οδοντιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. aristomenis.syngelakis@gmail.com
Του Γιάννη Αγγελάκη “If you love what you do, if you love going to the…
Αν ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της ΝΔ, Κώστας Καραμανλής, φάνηκε την περασμένη Πέμπτη σε…
«Εάν δεν είμαι υποψήφιος, δεν θα υπάρχει ΣΥΡΙΖΑ» είναι η απάντηση του Στέφανου Κασσελάκη, αφήνοντας…
Χθες σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο υποψήφιος Πρόεδρος και βουλευτής Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Παύλος Πολάκης, ανέφερε πως…
Η Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών ΠΕ Χανίων καταγγέλλει την παρατεταμένη έλλειψη εκπαιδευτικού προσωπικού στα σχολεία της…
Σοβαρά ερωτήματα για την οικονομική δραστηριότητα του Στέφανου Κασσελάκη και την πιθανή συμμετοχή του σε «εξωχώριες»…
This website uses cookies.