Βιβλία και συγγραφείς της Κρήτης – Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη: “Ξεδιπλώνοντας τις πτυχές της λογοτεχνικής καθημερινότητας”

Της Πηνελόπης Ι. Ντουντουλακη

Ο ιατρός και πολυγραφότατος συγγραφέας Γεώργιος Σχορετσανίτης, συγκέντρωσε στο βιβλίο αυτό κείμενά του, τα οποία έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά  και αναφέρονται σε λογοτεχνικά βιβλία Ελλήνων και ξένων συγγραφέων. Το έργο του αυτό συνιστά, μεταξύ άλλων, πρόσκληση να προσεγγίσει ο αναγνώστης μορφές από το παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα και να γνωρίσει πρόσωπα που σκιαγραφούνται με εξαιρετικά εύστοχη ματιά.

Προσωπικότητες του 19ου, 20ου και 21ου αιώνα ξεδιπλώνονται στο πλαίσιο σημαντικών κοινωνικοπολιτικών γεγονότων και επιρροών της εποχής τους. Ένα δοκίμιο, μια νουβέλα, ένα ποίημα, καθίστανται περισσότερο κατανοητά και οικεία:

“…Ερχόμαστε κατά μέτωπο με το βιβλίο “Ένα Κάποιο Τέλος” του Τζούλιαν Μπαρνς.  Οι απαντήσεις μας γύρω από τα θέματα του θανάτου , έχουν άραγε σχέση με το πώς ζήσαμε και τη γενικότερη στάση μας στη ζωή; …

…Ο Τζούλιαν Μπαρνς, με τούτο το βιβλίο, ξαναφέρνει το θέμα,για ακόμα μια φορά, στο προσκήνιο! Ιστορία απώλειας, αντοχής και απέραντα συγκεκαλυμμένης θλίψης. Η σύζυγος του συγγραφέα (η οποία ήταν επαγγελματικά δεσμευμένη με τη διακίνηση λογοτεχνικών κειμένων)  Pat Kavanagh, πέθανε από όγκο στον εγκέφαλο, τον Οκτώβριο του 2008, και προφανώς το μυθιστόρημα γράφτηκε μετά την απώλειά της…”

Ταξιδιωτική λογοτεχνία, φιλοσοφία, διηγηματογραφία, ποίηση, προσεγγίζονται κάτω από ένα διαφορετικό και περισσότερο ολιστικό πρίσμα. Οι δημιουργοί των έργων μοιάζει να είναι παρόντες, καθώς οι αναφορές του συγγραφέα φωτίζουν με αμεροληψία και ευγένεια το πρόσωπο και το έργο τους:

“…Για πολλά χρόνια κρεμόταν στο υπνοδωμάτιό μου στην Μουριόβκα, ύστερα άλλαζε τόπους μαζί μου. Στο τέλος ξεθώρισε, κουρελιάστηκε,τρύπησε και χάθηκε, όπως κουρελιάζονται και χάνονται οι αναμνήσεις μας…”. Έτσι κλείνει το πρώτο διήγημα της συλλογής “Σημειώσεις ενός νεαρού γιατρού” του Ρώσου Μιχαήλ  Μπουλγκάκοφ, με τον τίτλο

“Η πετσέτα με τον Πετεινό”.Πρόκειται για μια κάτασπρη πετσέτα με κεντημένο πάνω της έναν κόκκινο πετεινό,δώρο μιας μικρής ασθενούς του που τη γλίτωσε από βέβαιο θάνατο ο νεαρός και άπειρος αγροτικός γιατρός του διηγήματος, όταν εκείνη τραυματίστηκε σε ένα ατύχημα…Είναι ένα από τα εννέα της συλλογής ιατρικών διηγημάτων του συγγραφέα, όταν εκείνος υπηρετούσε ως αγροτικός γιατρός σε απομονωμένο, κρύο και λασπωμένο χωριό…”.

Θέματα περισσότερο εξειδικευμένα, όπως αυτά στα οποία αναφέρεται ο κοινωνιολόγος και φιλόσοφος Γκεόργκ Ζίμμελ, κερδίζουν λίγα λεπτά από τον διαθέσιμο χρόνο του αναγνώστη, αρκετά ωστόσο για μια προϊδέαση ως προς έργο και το προσώπο του συγγραφέα:

“……Ο Ζίμμελ ήταν παραγωγικός συγγραφέας.Περισσότερα από διακόσια άρθρα του εμφανίστηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες κατά τη διάρκεια της ζωής του και πολλά άλλα δημοσιεύτηκαν μετά θάνατον. Έγραψε δεκαπέντε σημαντικά έργα στους τομείς της φιλοσοφίας, της ηθικής, της κοινωνιολογίας και της πολιτιστικής κριτικής, και ακόμα άλλα πέντε ή έξι λιγότερο σημαντικά…

…Επειδή δεν ήταν σε θέση να αναπτύξει ένα συνεπές πολιτικό ή φιλοσοφικό σύστημα,δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι δεν κατάφερε να δημιουργήσει δική του “σχολή” ή να αφήσει μαθητές πίσω του.Με τη συνηθισμένη του διαύγεια και αυτοσυνείδηση,σημείωσε τα συναισθήματά του στο ημερολόγιο λίγο πριν το αίσθημα του θανάτου του: “…Ξέρω ότι θα πεθάνω χωρίς πνευματικούς κληρονόμους, όπως θα έπρεπε. Η κληρονομιά μου θα είναι, τρόπον τινά, σε μετρητά,τα οποία θα κατανεμηθούν σε πολλούς κληρονόμους…”

Όπως και πράγματι έγινε! Μεταξύ των Αμερικανών κοινωνιολόγων που επηρεάστηκαν από τον Ζίμμελ,ήταν αναμφισβήτητα ο Ρόμπερτ Παρκ… Αλλά και πολλοί ευρωπαίοι επηρεάστηκαν αρκετά από τα κείμενά του…”  .

Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αυτή η ενότητα κειμένων είναι μια  ενδεικτική μεν, πολύ ενδιαφέρουσα δε ανθολογία από τον χώρο της Τέχνης του Λόγου στους δύο αιώνες που προηγήθηκαν και σφράγισαν την πορεία της ανθρωπότητας μέσα από μεγάλες κοινωνικοπολιτικές ανακατατάξεις. Ένα ακόμα ξεχωριστό πόνημα του Γιώργου Σχορετσανίτη.