Του Μάριου Διονέλλη
Καταπέλτης είναι η έκθεση 76 σελίδων της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας για τους υπηρεσιακούς φορείς αλλά και για το πολιτικό προσωπικό της Περιφέρειας Κρήτης σε σχέση με πράξεις και παραλείψεις τους στην πολύκροτη υπόθεση του Γηροκομείου της Αγίας Σκέπης. Οπως αποκάλυψε το Σάββατο η «Εφ.Συν.», αν και οι βασικοί κατηγορούμενοι προσπάθησαν να βγάλουν από πάνω τους την κατηγορία της διεύθυνσης και ένταξης σε εγκληματική οργάνωση, ο Αρειος Πάγος αναίρεσε το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Χανίων και επαναφέρει την αρχική κατηγορία με την οποία θα οδηγηθούν σε δίκη οι έξι κατηγορούμενοι (οι ιδιοκτήτριες της μονάδας, δύο γιατροί και δύο νοσηλεύτριες), φερόμενοι ως δράστες τουλάχιστον 32 ανθρωποκτονιών.
Εκτός όμως από τους βασικούς κατηγορούμενους, συνολικά 35 άνθρωποι βρίσκονται υπόλογοι για τη συγκεκριμένη υπόθεση, μεταξύ αυτών και υπηρεσιακοί παράγοντες της Περιφέρειας Κρήτης, για πράξεις και παραλείψεις που επέτρεψαν να λειτουργεί ανενόχλητη η δομή. Σε αυτούς εστιάζει η έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας που παρουσιάζει σήμερα η «Εφ.Συν.», ενώ καταλογίζει πειθαρχικές ευθύνες και στους πολιτικούς τους προϊσταμένους και κυρίως στον αντιπεριφερειάρχη Χανίων Νίκο Καλογερή.
Τα ευρήματα
Ο έλεγχος της ΕΑΔ κράτησε σχεδόν έναν χρόνο, ξεκινώντας τον Φεβρουάριο του 2023, ενώ εξέτασε όλο το ιστορικό της μονάδας. Η προσωρινή άδεια ίδρυσης διαπιστώνεται πως εκδόθηκε παράτυπα το 2011 από τον τότε αντιπεριφερειάρχη Απόστολο Βουλγαράκη καθώς δεν πληρούνταν μια σειρά από διατάξεις και έλειπαν σημαντικά έγγραφα από τον φάκελο που υπέβαλαν οι ιδιοκτήτριες. Μάλιστα, όπως σημειώνουν οι ελεγκτές, από τον νόμο δεν προβλέπεται καν η έκδοση «προσωρινής» άδειας ίδρυσης για γηροκομεία και στην ουσία αυτό αποτελούσε… πατέντα του τότε αντιπεριφερειάρχη. Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, με βάση αυτή τη δική του προσωρινή άδεια ίδρυσης, ο Απόστολος Βουλγαράκης χορήγησε και (άκυρη επί της ουσίας) άδεια λειτουργίας.
Εξι χρόνια μετά, το 2018, ο διάδοχός του Νίκος Καλογερής αναθεώρησε την άκυρη άδεια λειτουργίας. Το 2019, όταν πια υπήρχαν και καταγγελίες κακομεταχείρισης ηλικιωμένων αλλά και διαπιστωμένες παραβάσεις ως προς τις κτιριακές υποδομές της μονάδας, ο ίδιος εξέδωσε απόφαση με την οποία όχι μόνο αναθεώρησε εκ νέου την άκυρη άδεια λειτουργίας αλλά υπερδιπλασίασε και τη δυναμικότητα της μονάδας. Τις υπογραφές τους σε όλα αυτά, ακολουθώντας προφανώς πολιτικές εντολές, έβαζαν οι προϊστάμενοι και οι ελεγκτές της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Αντιπεριφέρειας Χανίων, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν σαφείς αρνητικές εκθέσεις από τις αυτοψίες τόσο της κοινωνικής συμβούλου, όσο και από το Τμήμα Υγειονομικού Ελέγχου για τις κτιριακές παραβάσεις, για τις συνθήκες υγιεινής, τον υπερβάλλοντα αριθμό φιλοξενούμενων κτλ.
Την ίδια στιγμή η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας ενημέρωνε ψευδώς το αρμόδιο υπουργείο ότι δεν υπήρχαν καταγγελίες. Ειδικά δε για τον αντιπεριφερειάρχη, αξίζει να σημειωθεί πως όπως αποδεικνύεται από το ρεπορτάζ, μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, δήλωνε ψευδώς στα ΜΜΕ πως η δομή ουδέποτε είχε απασχολήσει τις Αρχές και ότι σε όλους τους ελέγχους ήταν υποδειγματική, ενώ προφανώς ήταν ήδη γνώστης της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατούσε. Και τότε όμως ο κ. Καλογερής απέφυγε να σφραγίσει ως όφειλε το γηροκομείο ενώ έσπευσε να αναστείλει για τυπικούς λόγους τις άδειες εργασίας δύο νοσηλευτριών, οι οποίες (όλως τυχαίως) είχαν προχωρήσει σε καταγγελίες για τη λειτουργία της δομής και σήμερα περιλαμβάνονται στους μάρτυρες κατηγορίας.
Υπάρχουσα κατάσταση
Με βάση τα παραπάνω η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ζητά τον πειθαρχικό έλεγχο:
● της προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφερειακής Ενότητας Χανίων
● της προϊσταμένης του Τμήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης της ίδιας Διεύθυνσης
● και του αντιπεριφερειάρχη Χανίων
Αρμόδιοι για τον πειθαρχικό έλεγχο των δύο πρώτων είναι ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ενώ για τον αντιπεριφερειάρχη (τον οποίο ο κ. Αρναουτάκης έχει ορίσει στη θέση του), αρμόδια είναι η προϊσταμένη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Μαρία Κοζυράκη. Μάλιστα, στην έκθεση, η οποία έχει διαβιβαστεί στις 22/11/2023 σε όλους τους παραλήπτες, ορίζεται σαφώς χρονικό διάστημα δύο μηνών για τις ενέργειες των αρμοδίων για τον πειθαρχικό έλεγχο, προθεσμία που λήγει… σήμερα, χωρίς ωστόσο να έχει ανακοινωθεί προς το παρόν κάποια κύρωση για κανέναν εκ των ελεγχομένων.
Ολοι οι ελεγχόμενοι συνεχίζουν να υπηρετούν κανονικά στις θέσεις τους και με τις ίδιες αρμοδιότητες. Οι δύο προϊστάμενες που ελέγχονται περιλαμβάνονται και στον κατάλογο των 35 κατηγορουμένων που αντιμετωπίζουν κατηγορίες πλημμεληματικού χαρακτήρα, ενώ για τον αντιπεριφερειάρχη (που εκλέχτηκε ξανά με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) εκκρεμούν και δύο διώξεις για παράβαση καθήκοντος σε βαθμό πλημμελήματος.
Από τους επιτόπιους ελέγχους της ΕΑΔ στη μονάδα (που πλέον έχει αλλάξει όνομα από «Αγία Σκέπη» σε «EY ZΗN Care») διαπιστώθηκε πως ακόμα υπάρχουν σοβαρές παραβάσεις (ανεπαρκείς χώροι για κάθε φιλοξενούμενο, ελλείψεις σε μέτρα ασφαλείας, μηδενική δυνατότητα προαυλισμού αφού μένουν εντός του κτιρίου όλο το 24ωρο κτλ). Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ζητά στην ουσία το κλείσιμο του γηροκομείου, καθώς προτείνει να υποβληθεί και να εξεταστεί εξ αρχής νέα άδεια ίδρυσης (που προαπαιτείται για την άδεια λειτουργίας) και μόνο εφόσον εναρμονιστεί με τις ισχύουσες προδιαγραφές στη συνέχεια να δοθεί και άδεια λειτουργίας.