Διαλέξτε

EDITORIAL ΤΟΥ HOT DOC

Η μεγάλη επιτυχία της διαπλοκής δεν είναι πως κάνει την πολιτική και οικονομική ζωή να φαίνεται ένα μπερδεμένο κουβάρι από το οποίο μόνο αυτή πλέκει πουλόβερ. Είναι πως έχει καταφέρει να δείχνει τόσο ισχυρή και θωρακισμένη, τόσο ακλόνητη, που σε κάνει να παραδεχθείς πως αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να υπάρχεις. Δεν σε κάνει να αισθάνεσαι ακριβώς νικημένος, αλλά κάτι ακόμη χειρότερο. Πως δεν έχεις άλλο τρόπο να ζήσεις.
Η χειρότερη στιγμή για έναν δημοσιογράφο δεν είναι όταν αμφιβάλλει για το θέμα του, αλλά για το αν πρέπει να το βγάλει. Προφανώς εννοώ τον έντιμο δημοσιογράφο και όχι αυτόν που συστηματικά ψεύδεται ή αποκρύπτει, δημιουργώντας ακόμη και αμφιβολίες στον εαυτό του που θα τον κάνουν να φαίνεται λιγότερο άτιμος.
Όλοι οι δημοσιογράφοι περνάνε τέτοιες στιγμές. Αναρωτιούνται αν αξίζει τον κόπο να μπουν σε μια περιπέτεια, όπου μόνοι, περπατώντας με μια αλήθεια στο χέρι (που μπορεί να είναι και ένα δημοσίευμα που ελάχιστοι θα διαβάσουν ή πολύ περισσότερο θα αποδεχθούν) θα προσπαθήσουν να αποδείξουν πως αλλιώς έχουν τα πράγματα. Αλλιώς απ ό,τι είναι ή απ ό,τι θέλουμε να είναι. Βλέπετε, η αλήθεια δεν κονταροχτυπιέται με το ψέμα μόνο. Συχνότερα έχει ως αποτελεσματικό εχθρό αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε ως αλήθεια. Το προσωπικό μύθευμα δηλαδή, είτε είναι καθαρή αυταπάτη ή βολικός μύθος. Αναρωτηθείτε για πόσες αλήθειες που δημοσιοποιούνται αναρωτιέστε “γιατί το έβγαλε τώρα” ή “ποιόν εξυπηρετεί και το έβγαλε αυτό” αντί να αναρωτηθείτε αν είναι αλήθεια και μόνο.
Επειδή λοιπόν δεν είσαι ήρωας και επειδή η δημοσιογραφία δεν είναι ένα μαυσωλείο για να προσκυνάει η κοινή γνώμη αλλά κάτι πιο ζωντανό, έρχονται στιγμές που αναρωτιέσαι μήπως στρατηγικά είναι καλύτερα να κάνεις σε κάτι πίσω ή μήπως αυτοσκοπός δεν είναι να αυτοκαταστραφείς μέσα από την έκθεσή σου, αλλά να μπορείς να αντέχεις και να βοηθάς. Τέτοια και άλλα πολλά συνθέτουν τον προβληματισμό του “τακτικισμού” του δημοσιογράφου, που πολύ εύκολα μετατρέπεται σαν τις δίαιτες που κάνεις από Δευτέρα. ”Από Δευτέρα θα πω την αλήθεια στον κόσμο. Ας φάω και σήμερα το παραμύθι”.
Αυτά τα διλήμματα στα οποία ο καθένας απαντάει με τις αντοχές, την αξιακή του ελαστικότητα ή δυσκαμψία, είναι αναπόφευκτα ακόμη κι αν ξέρεις πως για σένα η απάντηση είναι μία. Είναι η στενή φυσούνα που περνάς αναγκαστικά για να βγεις από τα αποδυτήρια στο γήπεδο.
Από τη φυσούνα περάσαμε πριν σας παραδώσουμε αυτό το τεύχος. Ένα τεύχος με το ημερολόγιο του Άκη. Για την ακρίβεια, με το ημερολόγιο της διαπλοκής. Τον τελευταίο μήνα όλα τα ΜΜΕ, παίζουν αποσπάσματα από αυτό το ημερολόγιο. Ποιους συνάντησε ο Άκης; Πόσο ύποπτο είναι αυτό; Πόσο αγόρασε τους καναπέδες η κυρία Βίκυ Σταμάτη και πόσο κόστισε το κορδόνι της κουρτίνας στο σαλόνι; Ναι, όλα αυτά μπορείς να τα βρεις στο ημερολόγιο του Άκη. Αλλά αυτό που βρίσκεις κυρίως είναι αυτό που δεν ακούστηκε. Την διαπλοκή.
Ο Άκης εμφανίζει τον υπουργό Δικαιοσύνης να παζαρεύει μαζί του την εξόντωση των εισαγγελέων που τον διώκουν και το “καθάρισμα” της υπόθεσης. Εμφανίζει τον πιο ισχυρό επιχειρηματία της Ελλάδας (και καναλάρχη) να συναντιέται μαζί του επίσης για την υπόθεσή του. Και άλλους εκδότες να ζητούν για να τον στηρίξουν ανταλλάγματα με δουλειές στη Γερμανία. Αυτό είναι το πραγματικό ημερολόγιο. Είναι αυτό δηλαδή που θα διαβάσετε σήμερα και που δεν διαβάσατε πουθενά.
Το μεγάλο μας δίλημμα ήταν αν θα βγάλουμε όλα αυτά, αν και ξέραμε πώς θα απαντήσουμε σε αυτό το δίλημμα. Θα βρεθούμε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων αντιμέτωπη με το κατεστημένο που ακόμη και όταν περιγράφεται δεν έχει συνηθίσει να βλέπει το όνομά του τυπωμένο; Θα εκτεθούμε στον κίνδυνο που δεν θέλει να εκτεθεί κανένας αλλά αντιθέτως τον εξαργυρώνει με καλές σχέσεις και διαφημίσεις; Στον κίνδυνο της πίεσης, του εκφοβισμού και ίσως της φυσικής εξόντωσης; Αν πραγματικά μια ομάδα ανθρώπων δεν διστάζει να σχεδιάσει την εξόντωση εισαγγελέων, γιατί να μην το κάνει για ενοχλητικούς δημοσιογράφους;
Την απόφαση και απάντησή μας την βλέπετε σήμερα. Η διαπλοκή δεν είναι ανίκητη και δεν είναι και αυτονόητη. Είναι όμως ισχυρή. Όπως θα διαβάσετε σε αυτό το τεύχος, ο εισαγγελέας του Οικονομικού εγκλήματος Πεπόνης και Μουζακίτης κατήγγειλαν στον Άρειο Πάγο ότι ένα ολόκληρο τμήμα της Αστυνομίας παρακολουθεί τα τηλέφωνά τους. Δεν διατάχθηκε καμιά έρευνα για το Τμήμα αυτό. Ακόμη και οι τίμιοι άνθρωποι, μπορεί κάποιες φορές να θεωρούν πως η μάχη για την αλήθεια, όταν είναι δεδομένο πως δεν θα έχει αποτέλεσμα,καλό είναι να μην δίνεται. Κάπως έτσι χαρίστηκε η Ελλάδα στη διαπλοκή.
Η διαπλοκή όμως δεν είναι παντοδύναμη. Απλώς φαντάζει αυτονόητη στη ζωή μας. Η ισχύς της δεν είναι στη λειτουργία Καμόρας που έχει επιλέξει, αλλά στο φόβο της κοινωνίας. Ο φόβος της κοινωνίας τους δίνει ισχύ. Και η ισχύς της κοινωνίας φόβο. Διαλέξτε…

Tο 4ο τεύχος του HOT DOC κυκλοφορεί από την Πέμπτη