Δύο ιστορίες από τη Μάχη της Κρήτης

Του Γιώργου Σπυριδάκη *

Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ: Την 28^η Οκτωβρίου του 1940 έμελε να ξημερώσει μια διαφορετική μέρα για την σχολή Ευελπίδων. Με την κήρυξη του ΕλληνοΪταλικού πολέμου, οι μαθητές του 3^ου και 2^ου έτους, προβιβάστηκαν σε ανθυπολοχαγοί και ανθυπασπιστές αντίστοιχα και στάλθηκαν στα βουνά της Αλβανίας για τις ανάγκες του μετώπου.

Το πρώτο έτος, που μόλις είχε παρουσιαστεί, πήρε άδεια μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους οπότε κλήθηκε πίσω για να ξεκινήσει εντατική εκπαίδευση. Στις 23 Απριλίου 1941, υπογράφηκε η σύμβαση συνθηκολόγησης ανάμεσα στον Τσολάκογλου και τους Γερμανούς τότε δόθηκε διαταγή από την Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκηση Αθηνών να εκτελέσουν οι Ευέλπιδες αστυνομικά καθήκοντα για την τήρηση της τάξης, κατά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα.

Οι Ευέλπιδες δεν δέχθηκαν να εκτελέσουν αυτήν τη διαταγή  παρά τις απειλές που δέχθηκαν αποφάσισαν να καταφύγουν στην ελεύθερη ακόμη Κρήτη. Παρά τις συνεχείς παρενοχλήσεις από την Γερμανική αεροπορία, οι ευέλπιδες, καταφέρνουν να αποβιβαστούν στις 29 Απριλίου, στην Ιερά Μονή Γωνιάς στο Κολυμπάρι της Κρήτης.

Την 20 Μαΐου εκδηλώθηκε η επίθεση  των  Γερμανών στην Κρήτη, για 7 ημέρες οι ευέλπιδες μάχονται στην Κρήτη με τα ελάχιστα πυρομαχικά τους, ωστόσο οι εύστοχες βολές τους καταφέρνουν τρομερά πλήγματα στους Γερμανούς. Τελικά, την 27^η Μαΐου, όταν  διαπιστώθηκε ότι η φυγή ήταν αδύνατη,   ο διοικητής της Σχολής διέταξε «τους ζυγούς λύσατε» διαλύοντας τη ΣΣΕ.

Από το σύνολο των Ευελπίδων, οι 100 περίπου συνελήφθηκαν από τους Γερμανούς ως αιχμάλωτοι. Ένα μικρός αριθμός, περίπου 15, διέφυγε στη Μέση Ανατολή και οι υπόλοιποι, φιλοξενούμενοι από κατοίκους της περιοχής, κατάφεραν να επιστρέψουν στην ηπειρωτική Ελλάδα.   Στις 6 Οκτωβρίου 1945, η Σχολή Ευελπίδων παρέλαβε τις πολεμικές Σημαίες της ΣΣΕ και του 70ου Συντάγματος Πεζικού και τις τοποθέτησε ευλαβικά στο στρατιωτικό μουσείο της. Στις 26 Ιανουαρίου 1946, η Πολεμική Σημαία της παρασημοφορήθηκε με τον Ταξιάρχη του Αριστείου Ανδρείας δια την ηρωική δράση των 300 Ευελπίδων.

ΤΟ ΠΕΡΙΠΗΧΙΟ KRETA:  Τον Οκτώβριο του 1942 δημιουργείτε το περιπήχιο ¨KRETA¨ ως βραβείο, για τους γερμανούς στρατιώτες που έλαβαν μέρος στη Μάχη της Κρήτης, ακόμη και οι ανώτεροι στην ιεραρχία όφειλαν χαιρετισμό σε όσους το φορούσαν. Είναι μία ακόμη απόδειξη για την σημασία αυτής της σπουδαίας μάχης.

Τα κριτήρια για την απονομή ήταν, η συμμετοχή  με αλεξίπτωτο ή ανεμοπλάνο στην επίθεση στην Κρήτη μεταξύ  20 και  27 Μάρτη 1941, η συμμετοχή στις αεροπορικές επιχειρήσεις πάνω από την Κρήτη και η συμμετοχή σε επιχειρήσεις στη θάλασσα γύρω από το νησί πριν από 28 Μαΐου 1942.

Για το ύφασμα επιλέχθηκαν τα χρώματα του Παρθενώνα (λευκό και χρυσό) καθώς ο Χίτλερ ήταν λάτρης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, όπως έλεγε και το KRETA πλαισίωναν αγκάθες που μαρτυρούν την δυσκολία της μάχης μιας και οι γερμανοί έχασαν 8.000 στρατιώτες σε αυτήν.

*Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την ηλεκτρονική σελίδα της σχολής Ευελπίδων και οι φωτογραφίες από το Στρατιωτικό Μουσείο Χρωμοναστηρίου.

* Ιστορικός