Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την Παρασκευή να θέσουν πλαφόν στο ρωσικό πετρελαίου στα 60 δολάρια το βαρέλι, εναρμονισμένες με την πρωτοβουλία της Ομάδας των Επτά (G7) ώστε να αποδυναμωθεί περαιτέρω η ικανότητα του Κρεμλίνου να διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι εκπρόσωποι των χωρών πέρασαν πολλές ημέρες σε μια έντονη συζήτηση σχετικά με το πόσο υψηλό ή πόσο χαμηλό θα έπρεπε να είναι το ανώτατο όριο τιμών, προσπαθώντας να επιτύχουν μια εξισορρόπηση μεταξύ της ανάγκης να υποβαθμιστούν τα ρωσικά έσοδα και να αποφευχθεί οποιαδήποτε απότομη αναστάτωση στις παγκόσμιες αγορές.
Η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής υιοθέτησαν σκληρή στάση και πίεσαν για ένα αυστηρό πλαφόν, φτάνοντας μέχρι τα 30 δολάρια το βαρέλι, ενώ η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα, των οποίων οι εγχώριες ναυτιλιακές διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διεθνή μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, απαίτησαν ανώτατο όριο 70 δολαρίων, σύμφωνα με το Euronews.
Οι διαπραγματευτές προσπάθησαν να βρουν μια μέση λύση μεταξύ των δύο πλευρών, με τον πρώτο συμβιβασμό των 65 δολαρίων το βαρέλι και έναν δεύτερο των 62 δολαρίων, ο οποίος εξακολουθούσε να θεωρείται υπερβολικά υψηλός από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν επίσης στην επιβολή, τη διαφάνεια και μια πιθανή νέα σειρά κυρώσεων της ΕΕ.
Την Πέμπτη, η συμφωνία έκλεισε στα 60 δολάρια (57 ευρώ) το βαρέλι, δήλωσαν διπλωμάτες, μετά από μια νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία ενεργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ του μπλοκ και της G7.
Η τελική συμφωνία επετεύχθη το απόγευμα της Παρασκευής, αφού η Πολωνία έδωσε το πολυαναμενόμενο πράσινο φως.
Η Βαρσοβία είχε καθυστερήσει να εγκρίνει τη συμφωνία για να εξετάσει έναν μηχανισμό προσαρμογής που θα διατηρούσε το ανώτατο όριο κάτω από την τιμή της αγοράς. Ο Σάντος δήλωσε ότι ο μηχανισμός αυτός θα διατηρήσει το ανώτατο όριο τιμών τουλάχιστον 5% κάτω από την τιμή της αγοράς.
Η ΕΕ μπορεί τώρα να ξεκινήσει την γραπτή διαδικασία για την έγκριση της συμφωνίας και στοχεύει να την ανακοινώσει επίσημα την Κυριακή, είπε.
Η Ρωσία, ωστόσο, πουλά ήδη το πετρέλαιο Urals σε μειωμένη τιμή, η οποία τις τελευταίες εβδομάδες κυμάνθηκε μεταξύ 77 και 64 δολαρίων το βαρέλι – περίπου 20 δολάρια φθηνότερα από το σημείο αναφοράς του αργού Brent.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η Ρωσία θα χάσει τη διαφορά μεταξύ της εμπορικής τιμής και της ανώτατης τιμής. Το όριο θα αναθεωρείται τακτικά για να διασφαλίζεται ότι παραμένει τουλάχιστον 5% κάτω από το σημείο πώλησης της Ρωσίας.
Μόλις εγκριθεί από την G7, το ανώτατο όριο θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου, την ίδια ημέρα που η ίδια η απαγόρευση της ΕΕ για το ρωσικό πετρέλαιο έχει προγραμματιστεί να τεθεί πλήρως σε ισχύ, μια κίνηση που θα αφαιρέσει εκατομμύρια βαρέλια από την αγορά.
Δεδομένης της μη δοκιμασμένης φύσης του μέτρου, παραμένει ασαφές πόσα βιώσιμα υποκατάστατα μπορεί να βρει η Ρωσία εκτός της δυτικής σφαίρας για να διατηρήσει την ομαλή λειτουργία της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων.
Το μέτριο εύρος τιμών του ανώτατου ορίου αναμένεται να μειώσει την ισχύ του μέτρου, αλλά ο αντίκτυπος θα είναι ωστόσο αισθητός: η πώληση ορυκτών καυσίμων είναι η κύρια πηγή εσόδων της Ρωσίας, που αντιπροσωπεύει πάνω από το 40% του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού της.
Από την έναρξη του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου έως τις 28 Νοεμβρίου, η Μόσχα κέρδισε πάνω από 116 δισεκατομμύρια ευρώ από πωλήσεις αργού πετρελαίου και 38 δισεκατομμύρια ευρώ από προϊόντα πετρελαίου και χημικά προϊόντα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Ωστόσο, υπάρχει ανησυχία ότι το μέτρο, εάν αξιολογηθεί σωστά, μπορεί να γίνει μπούμερανγκ, να προκαλέσει απότομη άνοδο στις τιμές του πετρελαίου και να αποξενώσει τα κράτη χαμηλού εισοδήματος από τη Δύση.
Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα συνεργαστεί με χώρες που συμμετέχουν στην επιβολή πλαφόν.
Ο Λευκός Οίκος χαιρετίζει τη συμφωνία στην ΕΕ για επιβολή πλαφόν
Ο Λευκός Οίκος χαιρετίζει την είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση «ενώνεται» καταλήγοντας σε συμφωνία για την επιβολή ανώτατου ορίου τιμής στα 60 δολάρια ανά βαρέλι ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης, με την αμερικανική προεδρία να υπογραμμίζει ότι παραμένει πεπεισμένη ότι η ευρωπαϊκή συμφωνία θα συμβάλει στον περιορισμό των ρωσικών εσόδων.
«Εξακολουθούμε να πιστεύουμε… ότι ένα ανώτατο όριο τιμής θα συμβάλει στον περιορισμό της ικανότητας του Πούτιν να βγάζει κέρδος από την αγορά πετρελαίου, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί μια πολεμική μηχανή που εξακολουθεί να σκοτώνει αθώους Ουκρανούς», είπε σε δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, Τζον Κίρμπι.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε ότι η Ουάσινγκτον εκτιμά ότι τα 60 δολάρια ανά βαρέλι είναι το κατάλληλο επίπεδο για ανώτατο όριο τιμής και θα επιτρέψει το επιθυμητό αποτέλεσμα. «Πιστεύουμε ότι είναι το σωστό επίπεδο και πιστεύουμε ότι θα έχει θετικό αποτέλεσμα».
Ο Κίρμπι συμπλήρωσε ότι η πρόθεση επιβολής ανώτατου ορίου τιμής ήταν πάντα διπλή – να περιορίσει την ικανότητα της Ρωσίας να επωφεληθεί από τις πωλήσεις πετρελαίου, βοηθώντας παράλληλα στην εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης.
«Μόλις πριν από έναν μήνα περίπου, οι ενδείξεις ήταν ότι ο Πούτιν χρέωνε 100 δολάρια το βαρέλι, επομένως αυτό θα είναι μια σημαντική πτώση», είπε ο Κίρμπι προσθέτοντας ότι οι εταίροι του συνασπισμού διατηρούν το δικαίωμα να προσαρμόσουν το ανώτατο όριο τιμής στο μέλλον.
Yπενθυμιζουμε ότι οι ΗΠΑ πουλάνε φυσικό αέριο σε τριπλάσιες τιμές στην Ε.Ε.