Πραγματοποιήθηκαν το Σαββατοκύριακο (26,27/8) οι εκδηλώσεις μνήμης και τιμής στους 61 εκτελεσθέντες της Μαλαθύρου Κισάμου, από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Τις εκδηλώσεις διοργάνωσαν ο Πολιτιστικός Σύλλογος της Μαρτυρικής Μαλαθύρου, η τοπική κοινότητα Μαλαθύρου, ο Δήμος Κισσάμου και η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Κισσάμου.
Οι εκδηλώσεις τιμής ξεκίνησαν το Σάββατο (26/8) το απόγευμα με δράσεις στο Φαράγγι του Μάκρωνα. Πιο συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκε τρισάγιο και αναπαράσταση της εκτέλεσης από τον Πολιτιστικό Σύλλογο “το Ρόδον”. Οι εκδηλώσεις τιμής κορυφώθηκαν την Κυριακή (27/8), στη Μαρτυρική Μαλάθυρο, με Θεία Λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση στο ηρώο των εκτελεσθέντων, ριζίτικο τραγούδι από τον σύλλογο ριζιτών “η Κίσαμος”, κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο εκτελεσθέντων .
Το “παρών” έδωσαν η Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βάλια Βαγιωνάκη, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων Απόστολος Βουλγαράκης, ο Δήμαρχος Κισσάμου Θεόδωρος Σταθάκης, αντιδήμαρχοι Κισάμου και Πλατανιά, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, ο Ταγματάρχης πυροβολικού κ.Μαυρογένης, ο Αστυνομικός Διευθυντής Χανίων κ. Λιμπινάκης Γ., ο υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Χανίων κ. Καρτσωνάκης Ευ. Επίσης, πρόεδροι αντιστασιακών οργανώσεων, εκπρόσωποι κομμάτων (ΚΚΕ, ΠΑΣΟΚ -Δημ.Συμπαράταξη) και πρόεδροι πολιτιστικών φορέων.
Η ομιλία του Δημάρχου Κισσάμου Θεόδωρου Σταθάκη:
Ζήσαμε στιγμές μνήμης, πόνου θλίψης, αλλά και ταυτόχρονα, περηφάνιας. Όλοι εσείς οι απόγονοι και οι συγγενείς των ηρώων της Μαλαθύρου, αλλά και όλης της Κρήτης και της Ελλάδος, νιώθετε πόνο και θλίψη για τον άδικο χαμό των δικών σας ανθρώπων, αλλά μέσα στην ψυχή και στην καρδιά σας υπάρχει το συναίσθημα της περηφάνιας για τους δικούσας ανθρώπους.
Μαζί με εσάς νιώθουμε και όλοι εμείς υπερήφανοι, για αυτούς τους 61 μάρτυρες που ενώ έβλεπαν “κατάματα” το θάνατο, δεν άρθρωσαν λέξη, δεν μαρτύρησαν, δεν λύγισαν από το φόβο και θυσίασαν τη ζωή τους για την πατρίδα και τον αγώνα της για την Ελευθερία.
Με τη στάση τους αυτή, αυτοί οι 61 μάρτυρες ανέδειξαν για ακόμα μία φορά, το μεγαλείο της ψυχής του Έλληνα, του Κρητικού και του Μαλαθυριανού. Το μεγαλείο που αντικατοπτρίζεται περίτρανα και περήφανα στη φράση “Ελευθερία ή Θάνατος”!
Δεν θα κάνω αναφορά στα γεγονότα της αποφράδας εκείνης ημέρας, τον Αύγουστο του 1944, διότι θα τα κάνει η εξαιρετική ομιλήτρια κ. Αγγελική Παπαδάκη. Να ευχαριστήσω τον πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου της Μαρτυρικής Μαλαθύρου, αλλά και όλους όσοι βοήθησαν στην πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης, τους συνεργάτες του Δήμου Κισσάμου και της Κοινωφελούς Επιχείρησης, επιτελώντας το χρέος τους για αυτή την εκδήλωση τιμής και μνήμης στους εκτελεσθέντες της Μαλαθύρου, τον Σύλλογο “Ριζιτών η Κίσαμος”, τη φιλαρμονική μπάντα του Δήμου Κισσάμου, τον Πολιτιστικό Σύλλογο “το Ρόδον”, αλλά και το άγημα της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών Χανίων που πλαισιώνουν ιδανικά και όπως αρμόζει σε αυτή την ημέρα τιμής, την εκδήλωση.
Θα κλείσω με αυτό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ιστορική μνήμη ενός λαού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θυσία. Από τη θυσία γεννιέται η ελευθερία την οποία εμείς απολαμβάνουμε σήμερα. Έχουμε λοιπόν “ιερό χρέος” να εργαζόμαστε και να συνεργαζόμαστε, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει η Ειρήνη στη χώρα μας, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Υπέρτατο καθήκον των ελεύθερων λαών είναι να τιμούν τους ήρωές τους, που διαμόρφωσαν με τη στάση τους την ιστορία του τόπου τους.
Αυτό ακριβώς πράττουμε εμείς σήμερα. Αθάνατοι!
Στα ιστορικά γεγονότα της Μαλαθύρου αναφέρθηκε η δικηγόρος Αγγελική Παπαδάκη, την οποία ο Δήμος Κισσάμου ευχαριστεί πολύ. Τις εκδηλώσεις μνήμης στους εκτελεσθέντες της Μαλαθύρου εμπλούτισαν ο Σύλλογος Ριζιτών “η Κίσαμος”, ο Πολιτιστικός Σύλλογος “το Ρόδον”, η φιλαρμονική ορχήστρα του Δήμου Κισσάμου και άγημα της 1ης Μοίρας Αλεξιπτωτιστών Χανίων.
Τέλος, στο χώρο του παλιού Δημοτικού Σχολείου Μαλαθύρου λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας και πολεμικού υλικού της εποχής.