Εμβόλια και επιστροφή «ξεχασμένων» νοσημάτων

Νέα απειλή

Παρ’ όλα αυτά η νέα απειλή για την Παγκόσμια Υγεία δεν προκύπτει πλέον μόνο από την οικονομική κρίση, αλλά και από την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των «ψεύτικων ειδήσεων» (fake news) που «σαρώνουν» μεταξύ των χρηστών του Διαδικτύου, στα social media.

Στις ψευδείς ειδήσεις και το αντιεμβολιαστικό κίνημα, που έχει κάνει την εμφάνισή του τα τελευταία χρόνια στις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και εξαπλώνεται ραγδαία μέσω της διάδοσής του από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποδίδει τα αυξημένα κρούσματα ιλαράς και ερυθράς πέρυσι και κατά τους δύο πρώτους μήνες του ’17 ο Γ. Βήχας.

«Δυστυχώς, διάφορες αμφιβόλου εγκυρότητας επιστημονικές μελέτες και η αρνητική χρήση του Διαδικτύου (social media, αμφιβόλου εγκυρότητας blogs και ενημερωτικές ιστοσελίδες), “γέννησαν” αμφιβολίες σχετικά με την αναγκαιότητα και ασφάλεια των εμβολίων. Προς το παρόν στην Ελλάδα αντίστοιχα φαινόμενα είναι ελάχιστα, όμως θα πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή γιατί ήδη έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους. Εξίσου ανησυχητικό είναι και το γεγονός ότι υποστηρικτές του αντιεμβολιαστικού κινήματος είναι και κάποιοι ιατροί, οι οποίοι προτρέπουν τους ασθενείς και τους γονείς να αποφεύγουν τον εμβολιασμό!» λέει ο Γ. Βήχας, «κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου».

Ψευδείς ειδήσεις

«Το γεγονός ότι δεν βιώνουμε σήμερα τα φοβερά λοιμώδη νοσήματα από τα όποια προστατεύουν τα εμβόλια έχει δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι δεν κινδυνεύουμε πια από αυτά. Ωστόσο αυτό είναι εντελώς λανθασμένο, διότι είναι αποδεδειγμένο πως δίχως επαρκή εμβολιασμό τα “ξεχασμένα” νοσήματα επιστρέφουν πολύ εύκολα» λέει η παιδίατρος Άννα Παρδάλη, επιμελήτρια στο νοσοκομείο Ιασώ Παίδων.

Δυστυχώς, «πολλοί ενήλικοι (σύμφωνα με πρόσφατη διεθνή έρευνα, είναι το 12% κατά μέσον όρο παγκοσμίως και το 25% στη χώρα μας) αμφισβητούν την ασφάλεια των εμβολίων, γεγονός που ο ΠΟΥ αποδίδει τόσο στην παραπάνω ψευδαίσθηση όσο και στη διασπορά μέσω Ίντερνετ αφιλτράριστων και ατεκμηρίωτων πληροφοριών για τις πιθανές παρενέργειές τους» συνεχίζει.

Οι αμφιβολίες για τα εμβόλια άρχισαν το 1998 από μια μελέτη στην οποία ένας Άγγλος γαστρεντερολόγος συσχέτισε το τριπλούν εμβόλιο παρωτίτιδας – ιλαράς – ερυθράς (MMR) με τον αυτισμό.

Όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, ο γιατρός, που λέγεται Andrew Wakefield, είχε παραποιήσει τα στοιχεία της μελέτης. Για την ενέργειά του αυτή καταδικάστηκε από την αγγλική Δικαιοσύνη και έχασε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στη Βρετανία, αλλά μετακόμισε στις ΗΠΑ, όπου έχει ιδρύσει ερευνητικό κέντρο και συνεχίζει τις έρευνές του για τα εμβόλια, σύμφωνα με την δρα Ά. Παρδάλη.

Τα εμβόλια σώζουν ζωές

Οι εμβολιασμοί αποτρέπουν σε ετήσια βάση 2-3 εκατομμύρια θανάτους από διφθερίτιδα, τέτανο, κοκκύτη και ιλαρά, αλλά τουλάχιστον άλλο 1,5 εκατομμύριο θάνατοι θα αποφεύγονταν εάν ήταν ικανοποιητική η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού σε όλο τον κόσμο.

Αυτό αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών (24-30 Απριλίου 2017), τονίζοντας ότι τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν προστασία εναντίον 26 νοσημάτων, πολλά από τα οποία έχουν σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές.

Παρότι όμως τα εμβόλια αποτελούν το σημαντικότερο μέτρο προστασίας της δημόσιας Υγείας, πολλοί επίμονα τα αμφισβητούν, με συνέπεια να είναι ανεπαρκής η εμβολιαστική κάλυψη μικρών και μεγάλων εναντίον πολλών ασθενειών.

Στην περίπτωση του αιμόφιλου της ινφλουέντσας, λ.χ., που προκαλεί μηνιγγίτιδα και πνευμονία, η παγκόσμια κάλυψη των νηπίων με τρεις δόσεις του εμβολίου Hib υπολογίζεται σε 64%, ενώ για τον πνευμονιόκοκκο (προκαλεί πνευμονία, μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία, μέση ωτίτιδα, ιγμορίτιδα και βρογχίτιδα) υπολογίζεται σε 37%.

Αντίστοιχα, τρεις δόσεις από το τριπλούν εμβόλιο διφθερίτιδας – τετάνου – κοκίτη έχει κάνει μόνο το 86% των νηπίων όλου του κόσμου (ή 116 εκατομμύρια μωρά, με βάση στατιστικές του 2015), ενώ άλλα 19 εκατομμύρια παραμένουν ανεμβολίαστα.

Στο 83% εξάλλου υπολογίζεται η παγκόσμια κάλυψη με τρεις δόσεις του εμβολίου της ηπατίτιδας Β, ενώ ίδιο είναι και το ποσοστό της παγκόσμιας κάλυψης των βρεφών εναντίον του τετάνου και πολύ χαμηλότερα τα αντίστοιχα ποσοστά άλλων νοσημάτων, όπως της σοβαρής διάρροιας από ροταϊό (23%), της ερυθράς (46%) κ.λπ.

Υπάρχουν επίσης πολλές περιπτώσεις παιδιών που είναι ελλιπώς εμβολιασμένα, καθώς έχουν κάνει μία ή δύο δόσεις αλλά δεν ολοκληρώνουν το εμβολιαστικό σχήμα και δεν κάνουν τις αναμνηστικές δόσεις, πολλές από τις οποίες πρέπει να γίνουν στην προσχολική ηλικία (4-6 ετών).

Η φυσική ανοσία

Ο ΠΟΥ τονίζει πως, ό,τι κι αν θέλουν να πιστεύουν κάποιοι, τα εμβόλια είναι απολύτως απαραίτητα, διότι αφενός η φυσική ανοσία είναι εξαιρετικά επικίνδυνη καθώς ενέχει κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών, αφετέρου η πιστή τήρηση των κανόνων υγιεινής είναι ανεπαρκής για να σταματήσει τα λοιμώδη νοσήματα μια και πολλά από αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την καθαριότητα.

Στην πραγματικότητα, οι πιθανότητες να υπάρξει σοβαρή επιπλοκή από ένα εμβόλιο είναι ένα κλάσμα του κινδύνου που διατρέχουν οι ανεμβολίαστοι άνθρωποι, αν κολλήσουν κάποιο από τα «ξεχασμένα» νοσήματα.

Η ιλαρά, λ.χ., προκαλεί μία ή περισσότερες επιπλοκές στο 30% των ασθενών που την εκδηλώνουν, κυρίως στα παιδιά κάτω των 5 ετών και τους ενήλικες άνω των 20 ετών, σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ. Στις επιπλοκές αυτές συμπεριλαμβάνονται διάρροια, παροδική ηπατίτιδα, πνευμονία (αποτελεί τη συχνότερη αιτία θανάτου από ιλαρά), πυώδης ωτίτιδα, οξεία εγκεφαλίτιδα κ.λπ. Όσον αφορά τους θανάτους, στις ανεπτυγμένες χώρες ανέρχονται σε 1-2 ανά 1.000 κρούσματα ιλαράς (στις αναπτυσσόμενες η θνησιμότητα φθάνει το 25%).

Χωρίς τα εμβόλια, λοιπόν, είναι ορατός ο κίνδυνος να εξαπλωθούν και πάλι (έχουν ήδη επιστρέψει και καταγράφονται μικροεπιδημίες παγκοσμίως) νοσήματα όπως ο κοκκύτης, η ιλαρά ή ακόμα και η πολιομυελίτιδα, που κοντεύει να εκριζωθεί, τονίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

topontiki.gr