Εξωσκελετοί: Μετατρέποντας τον άνθρωπο σε ρομπότ για να εργάζεται αδιάκοπα

Θα βάζατε ποτέ έναν εξωσκελετό για να τρέχετε για μια ολόκληρη μέρα χωρίς να κουραστείτε ή για αντέχετε την ορθοστασία στην δουλειά; Η τεχνολογία προχωράει με γρήγορους ρυθμούς και σύντομα θα έχει τη δυνατότητα να δώσει στον κόσμο υπεράνθρωπες δυνάμεις. Ωστόσο, αυτό θέτει στο τραπέζι σοβαρά ηθικά ερωτήματα και θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά οι συνθήκες κάτω από τις οποίες θα χρησιμοποιηθούν τέτοιου είδες τεχνολογίες.

Ένας εξωσκελετός, όπως υποδηλώνει και το όνομα, είναι μια «στολή» που μπορεί να φορεθεί με σκοπό να στηρίξει το σώμα, είτε για να βοηθήσει ένα άτομο να ξεπεράσει κάποιον τραυματισμό, είτε για να ενισχύσει τις βιολογικές ικανότητές του. Μέσα από ένα σύστημα ηλεκτρικών κινητήρων, δίνει στα άκρα επιπλέον κινήσεις, δύναμη και αντοχή.

Στο ερευνητικό εργαστήριο Biomechatronics του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασσαχουσέττης, οι επιστήμονες εργάζονται πάνω στην τεχνολογία των εξωσκελετών για να βελτιώσουν τη λειτουργία τους ώστε να να έχουν καλύτερη αρμονία με το σώμα.

Ο διδακτορικός φοιτητής Tyler Clites ασχολήθηκε με την περίπτωση ενός πιανίστα που διαγνώστηκε με αρθρίτιδα. Στόχος του είναι να βρει έναν τρόπο με το οποίο η τεχνολογία θα μπορούσε να τον βοηθήσει να ανακτήσει τις δεξιότητές του. «Γιατί να μην δώσουμε την ευκαιρία σε κάποιον να γίνει καλύτερος πιανίστας και να μπορεί να δημιουργήσει νέα ηχητικά μοτίβα, τα οποία κανένας άνθρωπος δεν έχει δημιουργήσει ποτέ πριν;» ανέφερε Clites στο BBC.

Χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζουν «νευρο-ενσωματωμένο σχεδιασμό» (neuro-embodied design), η ομάδα του Clites βρίσκει τρόπους επέκτασης του ανθρώπινου νευρικού συστήματος. Στο κέντρο του εργαστηρίου βρίσκεται ένας διάδρομος με συσκευές που μετρούν πόση δύναμη χρησιμοποιείται όταν περπατούν ή τρέχουν οι άνθρωποι. Πάνω από τον διάδρομο υπάρχουν κάμερες λήψης κίνησης που επεξεργάζονται ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι κινούν τις αρθρώσεις και τους μύες τους. Τα δεδομένα αυτά τους βοηθούν να σχεδιάσουν ένα σύστημα για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να τρέχουν ή να περπατούν ταχύτερα ή πιο αποτελεσματικά.

Οι φοιτητές όμως δεν σταματούν εκεί. Θέλουν να δημιουργήσουν τεχνολογίες που ξεπερνούν τις βιολογικές μας δυνάμεις και αντοχές, κάτι που φαίνεται επικίνδυνο και «ανήθικο».

Αναφέρονται μάλιστα στον καθηγητή Hugh Herr, ο οποίος διευθύνει το εργαστήριο, ως «τον άφοβο ηγέτη τους». «Ο Hugh έχει όνειρο να δημιουργήσει έναν εξωσκελετό χάρη στον οποίο θα μπορεί να τρέχει 20 μίλια στο δάσος όλη την μέρα χωρίς να κουράζεται. Αυτό θα ήταν συναρπαστικό αν το καταφέρναμε και θα αποτελούσε μια νέα και διαφορετική εμπειρία για τους ανθρώπους», δήλωσε ο Clites.

Παράλληλα, αυτοί οι εξωσκελετοί θα μπορούσαν να φανούν πολύ χρήσιμοι σε νοσηλευτές ή σερβιτόρους που είναι όρθιοι όλη μέρα. «Σήμερα πρέπει κάποιος να χρησιμοποιήσει ένα κλαρκ για να σηκώσει βαριά υλικά, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει με τον εξωσκελετό που θα δίνει στους εργαζόμενους περισσότερη δύναμη και αντοχή με αποτέλεσμα να κάνουν καλύτερα και πιο εύκολα τη δουλειά τους», πρόσθεσε ο Clites.

Ο βασικός στόχος για την ώρα είναι οι σημερινοί ογκώδεις και βαριοί εξωσκελετοί, να συρρικνωθούν στο μέγεθος ενός παπουτσιού ή ακόμα και να συμπεριληφθούν μέσα σε ειδικά ρούχα.

Ηθικά ερωτήματα

Ο καθηγητής Noel Sharkey, συνιδρυτής του Foundation for Responsible Robotics, ανησυχεί για την τεχνολογία που ουσιαστικά θα επιτρέπει στους ανθρώπους να εργάζονται περισσότερες ώρες. «Θα μπορούσατε να έχετε εξωσκελετούς σε εργοτάξια που θα βοηθούσαν τους ανθρώπους να μην κουράζονται τόσο πολύ σωματικά, αλλά οι παραπάνω ώρες εργασίας θα κούραζαν τους εργάτες πνευματικά. Και δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να το σταματήσετε αυτό», είπε στο BBC.

«Σχεδιάζουμε αυτά τα συστήματα και στη συνέχεια προσπαθούμε να δούμε αν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σωστά. Εγείρονται πολλά ηθικά ερωτήματα και αυτός είναι και ο λόγος που θα σχεδίαζα από την αρχή έναν εξωσκελετό, ο οποίος θα σταματούσε μόνος του τη λειτουργία μετά από έξι ώρες», πρόσθεσε.

Από τη μεριά του ο Clites είναι αντίθετος με αυτό το σκεπτικό και δεν θέλει να «περιορίσει» τις δυνατότητες που μας δίνει η τεχνολογία. «Δεν σταματάμε να κατασκευάζουμε αυτοκίνητα επειδή μερικοί άνθρωποι οδηγούν μεθυσμένοι. Εξετάζουμε την τεχνολογία και πιστεύουμε ότι αν τα οφέλη υπερτερούν του κινδύνου για τους ανθρώπους, τότε είμαστε ενθουσιασμένοι με αυτή την εξέλιξη και προχωράμε», υπογράμμισε στο BBC.

Οι φιλοδοξίες του Cyborg

Ο καθηγητής Herr, αυτοχαρακτηρίζεται ως «βιονικός άνδρας», εξαιτίας των ρομποτικών ποδιών που έχει. Τα σχεδίασε η  ομάδα του, μετά από ένα ατύχημα ορειβασίας στην εφηβεία του που τον άφησε ακρωτηριασμένο.

Τα «ρομποτικά πόδια» του έχουν περάσει από πολλές δοκιμές και μελέτες, μέχρι να φτάσουν στο σημερινό πρότυπο υψηλής τεχνολογίας. «Όταν σκέφτομαι να μετακινήσω τα πόδια μου, σήματα από το κεντρικό νευρικό μου σύστημα περνούν μέσα από τα νεύρα και ενεργοποιούν τους μύες μέσα στα υπόλοιπα άκρα μου. Τα τεχνητά ηλεκτρόδια ανιχνεύουν αυτά τα σήματα και οι μικροί υπολογιστές στο βιονικό άκρο αποκωδικοποιούν τους παλμούς των νεύρων μου στα πρότυπα της κίνησης που θέλω», εξήγησε σε μια ομιλία του στο TED νωρίτερα αυτό το έτος.

Ωστόσο, διευκρίνισε ότι δεν είναι ακόμα cyborg. Κάτι τέτοιο θέλει παραπάνω μελέτες, αλλά δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Αλλά και ο φίλος του Jim Ewing, ο οποίος έχασε ένα μέρος του ποδιού του σε ένα αναρριχητικό ατύχημα, «έφτιαξε» το κατεστραμμένο άκρο του με τη βοήθεια μιας ομάδας χειρούργων, επιστημόνων και μηχανικών του MIT, με το όνομα Team Cyborg.

Οι χειρουργοί συνέδεσαν τους μύες στο υπόλοιπο πόδι του με τρόπο που επιτρέπει στα νεύρα να συνεχίσουν να στέλνουν πληροφορίες στον εγκέφαλο, βοηθώντας το βιονικό πόδι να δουλεύει πιο φυσικά. Οι μηχανικοί από τη μεριά τους δημιούργησαν το προσθετικό πόδι με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτρέπεται η αμφίδρομη επικοινωνία από τον εγκέφαλό του στο πόδι και στο βιονικό άκρο. Χάρη σε αυτήν την τεχνολογία ο Ewing μπορεί και πάλι να κάνει αναρρίχηση στα βουνά.

«Πιστεύω ότι μέσω του νευρο-ενσωματωμένου σχεδιασμού θα φτάσουμε πολύ μακριά. Μέσα στον 21ο αιώνα θα καταφέρουμε να επεκτείνουμε το νευρικό σύστημα σε πολύ ισχυρούς εξωσκελετούς, που ο άνθρωπος θα μπορεί να ελέγξει και να νιώσει με το μυαλό του», πρόσθεσε στην ομιλία του TED.

"google ad"