Επίκαιρη ερώτηση προς τον Υπουργό Υγείας με θέμα: «Δεν στηρίζει η ελληνική κυβέρνηση το σχέδιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την καθολική και ισότιμη πρόσβαση στα φάρμακα και εμβόλια κατά νέου κορωνοϊού», κατέθεσε ο βουλευτής Ρεθύμνου και Τομεάρχη Υγείας ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός.
Αναλυτικά η ερώτηση:
Η πανδημία του ιού SARS-CoV-2 έχει αναδείξει νέες ανάγκες και νέες προκλήσεις, τόσο για τη «θωράκιση» των δημόσιων συστημάτων υγείας όλων των χωρών όσο και για την επανεξέταση του διεθνούς πλαισίου για την έρευνα, ανάπτυξη και διάθεση νέων φαρμάκων, εμβολίων ή ιατρο-τεχνολογικών προϊόντων. Αν συμφωνούμε ότι η Υγεία είναι δημόσιο αγαθό και ότι οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της πανδημίας με καθολικό, ισότιμο και άρα δημοκρατικό τρόπο, πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να ανακαλυφθεί ένα αποτελεσματικό φάρμακο, εμβόλιο ή διαγνωστικό τεστ και να μην φτάσει σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του πλανήτη εξαιτίας της υψηλής τιμής του ή της επιχειρηματικής – εμπορικής στρατηγικής μιας εταιρείας που αξιοποιεί τις ισχύουσες ρυθμίσεις για την πνευματική ιδιοκτησία και τα δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης ευρεσιτεχνιών (πατέντες). Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό όχι μόνο για την εξέλιξη της πανδημίας που απαιτεί συντονισμένες δράσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και για την έννοια της διεθνούς αλληλεγγύης και διακρατικής συνεργασίας, ειδικά σε περιόδους υγειονομικής κρίσης.
Στην κατεύθυνση αυτή κινείται το «ψήφισμα Κόστα Ρίκα» που συζητήθηκε στη ΓΣ του ΠΟΥ και προέβλεπε τη δημιουργία ενός παγκόσμιου φορέα υπό τον ΠΟΥ που θα εξαγοράσει τις πατέντες και θα τις διαθέσει δωρεάν προς κάθε ενδιαφερόμενο (κράτη, ινστιτούτα, εταιρείες κ.λπ.), προκειμένου να παραχθούν έγκαιρα στις αναγκαίες ποσότητες και σε προσιτές τιμές τα κατάλληλα φαρμακευτικά και ιατροτεχνολογικά προϊόντα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Παρά το ότι η τελική συμβιβαστική πρόταση που παρουσίασε ο ΠΟΥ στις 29/5 και προβλέπει εθελοντική συμμετοχή των χωρών και των εταιρειών στο «εργαλείο πρόσβασης», είναι πολύ κατώτερη των προσδοκιών και των αναγκών, υπήρξε σοβαρή υπαναχώρηση από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες για τη στήριξη της, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι στιγμής μόνο 4 ευρωπαϊκές χώρες (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Πορτογαλία) συνυπογράφουν το σχέδιο, παρότι η ΕΕ και τα κράτη – μέλη της υποστήριξαν το αρχικό ψήφισμα στη ΓΣ του ΠΟΥ. Έστω και έτσι όμως, το προτεινόμενο σχέδιο είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για τη χώρα μας και την ευχερή πρόσβαση των πολιτών στα κατάλληλα προληπτικά και θεραπευτικά μέσα, ενώ, ταυτόχρονα, αποτελεί μια πολύ σημαντική κίνηση παγκόσμιας αλληλεγγύης και αμφισβήτησης των διεθνών ισορροπιών στη φαρμακευτική αγορά.
Επειδή η δημιουργία νέων υγειονομικών ανισοτήτων με αφορμή την πανδημία δεν μπορεί να είναι αποδεκτή και με δεδομένο ότι η Ελλάδα στο πρόσφατο παρελθόν πρωταγωνίστησε σε πρωτοβουλίες διακρατικών συνεργασιών για την εγγυημένη και οικονομικά βιώσιμη πρόσβαση των ευρωπαϊκών χωρών του ευρωπαϊκού νότου και των ασθενών τους στη φαρμακευτική καινοτομία (“Συμμαχία της Βαλέτα”) .
Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
Γιατί η χώρα μας, παρά τη στήριξη που παρείχε στο αρχικό ψήφισμα της ΓΣ του ΠΟΥ, δεν συμπεριλαμβάνεται στις χώρες που συνυπογράφουν το τελικό σχέδιο για την πρόσβαση στα φάρμακα – εμβόλια – τεχνολογίες υγείας που αφορούν τη λοίμωξη covid-19;