Επαληθεύει και ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης: 103 εκ. δραχμές το κόστος της παραχώρησης των κτιρίων στο Λόφο Καστέλι – Έντονη συζήτηση με κατάθεση και άλλων εγγράφων

Ο κ. Ανδριανάκης, αναφέρει τον πατέρα μου, επειδή ήταν, από το 1960, πρωτεργάτης στην ίδρυση του Πολυτεχνείου Κρήτης. Η συνεργασία Μανούσου Μανουσάκη – Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ήταν ένα <<αχτύπητο δίδυμο>>: μέσα από τη στενή τους συνεργασία διαμορφώθηκαν προὐποθέσεις για να μπουν τα θεμέλια μιας πανεπιστημιακής μονάδας στα Χανιά.
Η περιοχή για την εγκατάσταση της πανεπιστημιακής μονάδας είχε ήδη προταθεί από το 1963, όταν επισκέφτηκε την πόλη μας ο καθηγητής Δ. Κάππος. Σε πολλές επιστολές που είχαν εμφανιστεί στον τύπο της εποχής, φαίνεται ότι ο κ. Κάππος είχε προτείνει η μαθηματική σχολή Χανίων, η πρώτη σχολή που είχε προταθεί για την πανεπιστημιακή μονάδα Χανίων, να χτιστεί κοντά στους τάφους των Βενιζέλων.

Στην ομάδα που οραματίζονταν ένα <<πανεπιστήμιο Χανίων>>, προσετέθει ο νεαρός τότε Αντώνης Τρίτσης, και μέσω εκείνου, ο μεγάλος πολεοδόμος Mies Van Der Rohe, ο οποίος συμφώνησε στην πολεοδόμηση του Πανεπιστημίου ή της πανεπιστημιακής μονάδας Χανίων – στο Ακρωτήρι.
Τα μεγαλόπνοα αυτά σχέδια τα ανέτρεψε, δυστυχώς, η δικτατορία.

Μετά τη δικτατορία, το 1976, ενώ είχε ήδη ιδρυθεί πανεπιστήμιο Κρήτης (κατά τη διάρκεια της δικτατορίας) χωρίς να περιλαμβάνει τα Χανιά, γινόταν προσπάθειες για την ίδρυση Πολυτεχνείου στα Χανιά.

Ομάδα εργασίας του ΤΕΕ, αποτελούμενη από τους:

Γ. Κατσανεβάκη, Κ. Βαρδάκη, Χ. Σοφιανό, και Μ. Μανουσάκη, με τον Μ. Μανουσάκη ως κύριο εισηγητή, παρουσιάζουν μελέτη με τίτλο: Πολυτεχνείο Κρήτης, Συμβολή στην Ίδρυση.
Στο κείμενο αυτό, παρουσιάζεται το όραμα της ομάδας εισήγησης για το Πολυτεχνείο Κρήτης.
Ειδικότερα, αναφέρεται η πρόταση προς το Υπ. Παιδείας, για την απόκτηση έκτασης 4.000 στρεμμάτων στο Ακρωτήρι, για να στεγαστούν οι δραστηριότητες του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Είχε προηγηθεί η εντολή του πατέρα μου (ως προισταμένου της ΥΠΑΚ Χανίων) προς τον μελετητή ύδρευσης Ακρωτηρίου, να προβλέψει ύδωρ για 7.000 φοιτητές οι οποίοι θα έμεναν σε φοιτητικές εστίες, μέσα στην Πολυτεχνειούπολη στο Ακρωτήρι.

Ας μη γίνονται υποθέσεις ότι ο πατέρας μου σκεφτόταν ένα Πολυτεχνείο Κρήτης, μοιρασμένο μεταξύ ακρωτηρίου και κτιρίων μέσα στην πόλη. Αυτό δεν προκύπτει από τα αρχεία του. Αντιθέτως, πίστευε στη δυναμική που δίνει σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα ένα μεγάλο, ενιαίο campus.

Τα παραδείγματα που έφερνε προς μίμηση ήταν το MIT, το Stanford, το Caltech, κ.α.

Το έγγραφο στο οποίο γίνεται αναφορά:

 

Στην ανάρτηση της κ. Δάφνης Μανουσάκη απαντά ο πρώην Προϊστάμενος της Εφορίας Αρχαιοτήτων Χανίων κ. Μιχάλης Ανδριανάκης ως εξής:

Δεν αναφέρομαι στην “προϊστορία” της ίδρυσης του Πολυτεχνείου, που θα πρέπει να είναι έτσι ακριβώς όπως λέτε και που σαφώς δεν έρχεται σε αντίθεση με την “ιστορία” ίδρυσης, όπως εξελίχθηκε. Από ό,τι γνωρίζω πολύ καλά, εξαιτίας της υπηρεσιακής μου ιδιότητας και των σχετικών συζητήσεων κυρίως με τον Πρόεδρο της Διοικούσας Καθηγητή Θαλή Αργυρόπουλο, η ιδέα της αξιοποίησης μνημείων της παλιάς πόλης για το ξεκίνημά του και η σύνδεσή του Πολυτεχνείου με την πόλη, δρομολογήθηκε από την πρώτη Διοίκηση, τον καθηγητή Π.Θεοχάρη.

Ο Π.Θεοχάρης στη διάρκεια της θητείας του στα τέλη της δεκαετίας του 1970 (δε θυμούμαι ακριβώς πότε) είχε ήδη φροντίσει για την απόκτηση των τριών κτηρίων (Μεγάλο Αρσενάλι από το Δήμο, Παλιές Φυλακές από το Υπουργείο Παιδείας, Μέγαρο οδού Ζαμπελίου από Υπουργείο Πολιτισμού). Στη διαδικασία της παραχώρησης του τελευταίου, αλλά και τη διευκόλυνση των διαδικασιών για την παραχώρηση των υπολοίπων, είχα αναμιχθεί ενεργά από την πλευρά της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Το σχέδιο φυσικά και προέβλεπε τη σταδιακή ολοκληρωμένη λειτουργία του στο Ακρωτήρι και είναι γνωστές οι προσπάθειες και του πατέρα σας για την απόκτηση αυτής της μεγάλης έκτασης. Ξεκίνησε όμως πρώτα το θέμα των διατηρητέων κτηρίων, που ήταν μια πιο άμεση και εύκολη λύση και είχε σχέση με άλλες, χρήσιμες για την πόλη παραμέτρους.

Προσωπικά φυσικά και δεν γνωρίζω για το τι και πως πάρθηκαν οι αποφάσεις από την τότε Κυβέρνηση, ούτε λεπτομέρειες από τις διάφορες συζητήσεις που υπήρξαν τότε και στο απώτερο παρελθόν. Έγιναν όμως-εξακολουθώ να πιστεύω καλώς- επί κυβερνήσεως της Νέας Δημοκρατίας και είναι γνωστό το σκεπτικό του διορισμένου από αυτήν καθηγητή Π.Θεοχάρη, το οποίο “επέκτεινε” στη συνέχεια κατά πολύ ο διάδοχός του, χωρίς όμως να ανατρέψει το βασικό αρχικό σχεδιασμό. Υποθέτω ότι οι απόψεις και οι ενέργειες της πρώτης Διοικούσας Επιτροπής δεν γινόταν ερήμην των δυο βασικότερων τότε παραγόντων των Χανιών, των οποίων η συμβολή στην υπόθεση είναι γνωστή.

Δε νομίζω πως ήταν λάθος οι απόψεις αυτές, απεναντίας πολλοί ως άτομα και φορείς τις είδαμε τότε λογικές και χρήσιμες και για την πόλη. Χρήσιμη εξάλλου και για το Πολυτεχνείο και για τον τόπο, θα ήταν και η στέγαση του Ινστιτούτου Μεταπτυχιακών Σπουδών για την Αναστήλωση κτηρίων, στο οποίο θα χρησίμευαν τα κτήρια αυτά, μετά την ανάπτυξη του Πολυτεχνείου στο Ακρωτήρι, κάτι που δυστυχώς δεν προχώρησε. Αυτό φάνηκε εξάλλου και από την τελευταία από όλες ίδρυση της Αρχιτεκτονικής Σχολής, που εξακολουθώ να πιστεύω πως μπορούσε να παραμείνει στα διατηρητέα κτήρια της πόλης (δική μου-και όχι μόνο-άποψη).

Η ακόμη παραπέρα σύνδεση του Πολυτεχνείου με τη λειτουργία Φοιτητικής Εστίας σε μια μεγάλη ομάδα από διάφορες κατηγορίες κτηρίων της παλιάς πόλης, είχε μια σημαντική διάσταση-σχεδόν προφητική-για τη ζωή και την εξέλιξή της, την οποία επιβαρύνει ακόμη περισσότερο η συζητούμενη “λύση”. Σχετικό είναι και ένα έγγραφο, που βρήκα στο αρχείο μου και το οποίο σας κοινοποιώ, όπως επίσης και η αντίδρασή μου το 1994, με άρθρο μου στην εφημερίδα “Το Βήμα” για την εγκατάλειψη του σχεδίου από την τότε Διοίκηση και Κυβέρνηση (υποθέτω τη διαβάσατε).

Ξέρετε για κάποιους υπάρχει και η πόλη και ο συνδυασμός λύσεων. Αυτά για να διευκρινίσω ότι η ενασχόλησή μου με το θέμα δεν είναι ούτε πρόσφατη, ούτε μονομερής, ούτε προσωπική. Απλά λυπάμαι για τη για δεύτερη φορά αλλαγή της πολιτικής του Ιδρύματος σε ένα επί μέρους θέμα, το οποίο όμως αφορά στην πόλη και τους σχεδιασμούς του παρελθόντος. Και φυσικά δεν έχει καμιά σχέση με την εξέλιξη του λαμπρού αυτού ιδρύματος στο Ακρωτήρι. Εξακολουθώ όμως να πιστεύω ότι “και τούτο ποιείν κακείνο μη αφιέναι”.

Αλλά αυτό είναι πλέον παρελθόν και όχι η ουσία της-νομίζω-ενδιαφέρουσας συζήτησης που διεξάγεται και αφορά πλέον σε μια άλλη διάσταση της όλης υπόθεσης με τη ριζική αλλαγή χρήσης του χώρου…..

Διαβάστε σχετικά:

– Τα κτίρια της Μεραρχίας Κρητών αγοράστηκαν με χρήματα του Υπουργείου Παιδείας και δόθηκαν για να αναπτυχθεί το Πολυτεχνείο Κρήτης στο κέντρο της πόλης, όχι για να γίνουν ξενοδοχεία

– Γιατί μεταβιβάστηκαν στο Πολυτεχνείο Κρήτης τα κτίρια της Μεραρχίας

– Είναι το Πολυτεχνείο άλλος ένας ιδιώτης που μπορεί να εκμισθώνει τα κτίρια του για επιπλέον εισόδημα;