Λαογραφία: Η επεξεργασία στα μαλλιά των προβάτων τα παλιά χρόνια στην Κρήτη μέσα από μαντινάδες

Στο το υπό έκδοση βιβλίο του συνεργάτης της εφημερίδας μας Κανάκη Γερωνυμάκη υπάρχει ένα απόσπασμα όπου με μαντινάδες εξιστορείται όλα όσα έκαναν οι παλιοί κρητικοί με το μαλλί των προβάτων.

Διαβάστε το:

Με των προβάτων τα μαλλιά πολλές νοικοκυράδες
ρούχα και προίκες κάνανε και ζώνες και γαμπάδες

1) Πρώτη φορά τα πλύνανε, τα’ αρέωναν στα χέρια
όταν εσυγκεντρώνουνταν και κάνανε νυχτέρια

2) Μετά, με τα χειρόχτενα τα επεξαργαζόταν,
τους «κόμπους» και τους βάζανε όπου εχρειαζόταν

Κάνανε κι «αλεκατισιές» που γίνονταν στιμόνια
μ’ αυτές τα ράσα φαίνανε εις τα δικά μου χρόνια

3) Όμως τ’ αρνίσια τα μαλλιά τα ξαίνανε στην ξάστρα
γιατί ‘ναι πιο μικρούλικα, πιο όμορφα πιο άσπρα.

4) Καμιά φορά τα ξαίνανε, τ’ αρνίσια στο «ντοξάρι»
και ύστερα τα κλώθανε και κάναν το κουβάρι

5) Ξασμένα η νοικοκερά, μαλλιά στη ρόκα βάνει
και κλώθει τα και με αυτά μεγάλο σπάγκο κάνει

Τα κλώθει και σιγά – σιγά τ’ αρδάχτι της γεμίζει
πως το δουλεύουν το μαλλί μόνο αυτή γνωρίζει

6) Ο άρδαχτος ένα μονό κάνει στο τυλιγάδι
στιμόνι, μ’ αλεκατισιές, και με τους κόμπους φάδι.

7) Όπου μετά και το μονό μπαίνει εις την ανέμη
γυρίζει με τον άρδαχτο και στο καλάμι μπαίνει

Το κόπανο έχει υποδοχή, κι απάνω του καθίζει,
και τα καλάμια ο άρδαχτος με φάδια τα γεμίζει.

 

"google ad"

Κανάκης Γερωνυμάκης

Γεννήθηκε στην κοινότητα Ασφένδου στις 31 Δεκεμβρίου 1926 και διετέλεσε για πολλά χρόνια γραμματέας της κοινότητας. Έχει συγγράψει πλήθος βιβλίων μέσω των οποίων μαθαίνουμε τα ήθη και τα έθιμα όχι μόνον των Σφακιών αλλά όλης της Κρήτης. Έργα του "Κοινότης Ασφένδου Σφακίων", "Περιπλοκάδια", "η Κρήτη στο πρόσφατο παρελθόν", "Σφακιανή Λαογραφία" κ.α. Τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο του "Περιπλοκάδια" με Α΄έπαινο και το βιβλίο του "Μαντιναδοποιημένες παροιμίες τση Κρήτης" απέσπασε το Β΄έπαινο. | Περισσότερα άρθρα και δημοσιεύσεις μου θα βρείτε εδώ

Recent Posts

Φάμελλος: Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καθήκον να ξαναγίνει σοβαρό κόμμα – Νέο προσκλητήριο σε όσους «απογοητεύτηκαν»

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει καθήκον να ξαναγίνει ένα σοβαρό και συγκροτημένο κόμμα, γι’ αυτό και έχουν…

12 hours ago

Κουτσούμπας: «Δεν συμφωνώ με την άποψη ότι το ΚΚΕ δεν θέλει να κυβερνήσει, έχουμε πρόγραμμα εξουσίας»

«Δεν θα συμφωνήσω ότι έχει επικρατήσει η άποψη «’ότι το ΚΚΕ δεν θέλει να κυβερνήσει’», τόνισε ο…

12 hours ago

Λογοτεχνία και Μαθηματικά – ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΑΘΗΜΑΤΑ

Του Γιάννη Γ. Καλογεράκη Μαθηματικού Στατιστικολόγου  Επιτ. Σχολικού Συμβούλου Μαθηματικών (Την αμαθίαν καταλύεται η αλήθεια)…

12 hours ago

Καταγγελία Ευτύχη Δημαλάκη για παράνομη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου Δημοτικής Εταιρείας στον Δήμο Καντάνου-Σελίνου

Ο κ. Ευτύχης Δαμηλάκης, Επικεφαλής της Μείζονος Αντιπολίτευσης Δήμου Καντάνου-Σελίνου και Αντιπρόεδρος της Δημοτικής Επιτροπής,…

12 hours ago

Οι “Onirama” ξεσήκωσαν το κέντρο της Χανιώτικης Αγοράς και έκλεισαν δυναμικά τις εκδηλώσεις του Επιμελητηρίου Χανίων «Χριστούγεννα Μουσικά στη Χανιώτικη Αγορά»

Σήμερα, στο κέντρο της Αγοράς της πόλης των Χανίων, ολοκληρώθηκαν οι εορταστικές εκδηλώσεις που διοργάνωσε…

12 hours ago

Τα Χανιά, το Ρέθυμνο, η Ρόδος οι περιοχές με τα περισσότερα τροχαία στη χώρα μας – H Κρήτη μέσα στις στις πέντε χειρότερες περιοχές της Ευρώπης

Αρκετά υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο το 2023 είναι ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων δυστυχημάτων στην Ελλάδα (68…

12 hours ago

This website uses cookies.