ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ ΛΟΓΟΣ: Το αρχέτυπο της οικογένειας

Γράφει ο αρχιμανδρίτης ΙΓΝΑΤΙΟΣ Θ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟ, θεολόγος – τ. Λυκειάρχης

   Πλάθοντας ο Θεός άρσεν και θήλυ, και ευλογώντας τους, ώστε να αυξηθούν, να πληθυνθούν και να κατακυριεύσουν την γη (Γένεσις 1, 26-28), στερέωσε μέσα στον κόσμιον την οικογένεια και ευλόγησε τους δεσμούς που εκείνη γεννά.

   Στερέωσε τον έναν άνθρωπο μέσα στην καρδιά του άλλου ανθρώπου και πλημμύρισε τα στήθη μας με αναγνώριση, με τρυφερότητα, με αγάπη. Έβγαινε μέσα από το Άγιο Χέρι Του ένας κόσμος αρμονικός και ευλογημένος.

   Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος,  με το πάθος του να μορφοποιήσει τον άνθρωπο σε «καλοκάγαθο» πολίτη, προσπάθησε να τιθασεύσει το στενά οικογενειακό πνεύμα, που με την απολυτότητά του, την έξαρση του συμφέροντος και της αλληλεγγύης της μικρής ομάδας, μεταμόρφωνε την οικογένεια σε ένα απομονωμένο, σκληρό κύτταρο της κοινωνικής ζωής. Καλλιέργησε επίμονα την κοινωνική σύμπραξη, την από κοινού υπεύθυνη αντιμετώπιση των προβλημάτων που έθετε η ζωή της πολιτείας.

Η εμφάνισις του Χριστιανισμού, μας παρουσίασε τον  θεσμό της οικογενείας κάτω από το φως της πανανθρώπινης αγάπης, διακηρύσσοντας πως «τέκνα Θεού εσμέν» (Ρωμ. 8,16) και πως εν Χριστώ «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ ·πάντες γαρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού» (Γαλάτας 3,28).

   Ο Χριστιανισμός έθεσε θεμέλιο θείο στην οικογένεια και, από έναν στενόκαρδο συνασπισμόν ανθρώπων, την μεταμόρφωσε σε κήπον ουράνιο, σε χώρο όπου το ζεύγος αθλεί και όπου αρτιώνεται ο νεαρός χριστιανός κάτω από την στοργική φροντίδα ευσεβών γονέων, γονέων που είναι συνεργοί Θεού. Αυτό είναι με απλά λόγια το αρχέτυπο της οικογένειας.

   Όμως, τι γίνεται σήμερα; Σκύβοντας να μελετήσομε την μορφή και την δομή που έχει η οικογένεια της εποχής μας, εύκολα αντιλαμβανόμαστε τις αλλοιώσεις που έχει υποστεί. Τις βαθειές πληγές της. Η ιερότητά της έχει καταλυθεί. Η μορφή της έχει ραγίσει και από τα ανοίγματα που δημιουργήθηκαν, παρουσιάζεται μια οδυνηρή διαρροή θερμότητος, τρυφερότητος, αλληλεγγύης. Η εποχή μας οδηγεί τους ανθρώπους μακριά από την οικογένεια, όχι προς μιαν άλλη, έστω ευρύτερη, οικογένεια, αλλά προς την μόνωση, την αγωνία και τον φόβο, προς την διάλυση της οικογενείας.

   Το κεφαλαιώδες αυτό για την ζωή μας γεγονός οφείλεται σε πολλούς εσωτερικούς και εξωτερικούς από την άποψη της οικογενείας λόγους: Πρώτα – πρώτα έχει καταλυθεί η «κοινωνία του θείου δικαίου» μέσα στην οικογένεια. Οι στόχοι, που είχε θέσει ο Χριστιανισμός, οι οποίοι τοποθετούσαν την οικογένεια μέσα στο σχέδιο της ηθικής αρτιώσεως του ανθρώπου, καθηρέθησαν. Τα μέλη της  έπαψαν να αισθάνονται ανάμεσά τους το θείο που ιεραρχεί την ζωή. Έτσι δημιουργήθηκε μια κατάστασις ηθικής συγχύσεως που συχνά, από την αδιαφορία του ενός μέλους για το άλλο, φθάνει στην εχθρότητα. Η απιστία είναι πάντα διαλυτική, γιατί σπάζει τους ηθικούς, τους πνευματικούς δεσμούς και εξαίρει την υλοφροσύνη, το συμφέρον που απομονώνει τους ανθρώπους. Έτσι, μεγάλωσαν μέσα στην οικογένεια τρομερά ζιζάνια.  Ο εγωισμός και η βιασύνη των γονέων να ζήσουν την ζωή τους ερήμην των υποχρεώσεών τους προς τα παιδιά. Η λαχτάρα των παιδιών να συντρίψουν τους οικογενειακούς περιορισμούς και πικραμένα, αποκαρδιωμένα, πληγωμένα στα ιερότερά τους συναισθήματα, να αποσκιρτήσουν από το οικογενειακό περιβάλλον.

   Όπου υπάρχουν πια οικογενειακοί προσανατολισμοί, είναι προσανατολισμού υλικού συμφέροντος, ρηχής επιτυχίας στην ζωή. Τέτοιοι όμως προσανατολισμοί δεν μπορούν σήμερα να αποτελέσουν τους συνεκτικούς δεσμούς, τα θεμέλια της κοινωνίας.

   Το  Ευαγγέλιο, μας λέγει ότι οφείλομε να αγωνισθούμε εναντίον του συγχρόνου μηδενισμού που καταλύει πνευματικά την οικογένεια και προετοιμάζει τους λαούς για τις πιο επονείδιστες και αβάστακτες υποδουλώσεις.

   Όταν η οικογένεια διαλυθεί, ο άνθρωπος, και μάλιστα ο νέος, άνθρωπος, αισθάνεται ανέστιος και αποκομμένος από τις ρίζες του. Και τότε, μολυσμένος, από τα μηδενιστικά μιάσματα, κινδυνεύει κι ο ίδιος. Κινδυνεύει και η κοινωνία όπου ζει.

Το πιστεύομε και το σημειώνομε, ότι είναι καιρός πια να ξαναμπεί επικεφαλής της οικογενείας ο φυσικός αρχηγός και εμπνευστής της, ο Θεός.