Στις 25 και 26 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε στα Χανιά, στο Κεντρικό Αμφιθέατρο του Κτηρίου Επιστημών στο Πολυτεχνείο Κρήτης η Επιστημονική Διημερίδα με θέμα: «Αναδιαμόρφωση του μαθησιακού περιβάλλοντος στα νηπιαγωγεία του ν. Ρεθύμνου: Αρχιτεκτονικός επανασχεδιασμός και παιδαγωγική αξιοποίηση».Η Διημερίδα διοργανώθηκε από κοινού από το Εργαστήριο Μεταβαλλόμενης Αρχιτεκτονικής, Κινητικών Συστημάτων και Ευφυών Περιβαλλόντων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πολυτεχνείου Κρήτης και το Εργαστήριο Παιδαγωγικών Ερευνών και Εφαρμογών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο Αναπληρωτής Πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης, καθηγητής κος Νικόλαος Νικολαΐδης, ο Πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Αναπληρωτής Καθηγητής κος Αριστομένης Βαρουδάκης και η Πρόεδρος της ΚΕΠΠΕΔΗΧ-ΚΑΜ κα Νάνσυ Αγγελάκη.
τους χαιρετισμούς τονίστηκε η σημασία τέτοιων προσπαθειών, οι οποίες συνδέουν διαφορετικά επιστημονικά πεδία, και αποτελούν εφαλτήριο για καινοτόμες προσεγγίσεις με διευρυμένο όφελος στην κοινωνία. Ειδικότερα, ο κος Νικολαΐδης τόνισε πως η πηγή της καινοτομίας βρίσκεται στις διεπιστημονικές συνεργασίες που οφείλουν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες γέφυρες για να μπορέσουν να λειτουργήσουν αποδοτικά. Έδωσε δε ιδιαίτερη έμφαση στην έννοια της αειφορίας και της οικολογικής συνείδησης, κατεύθυνση που πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο συνεργασίας των δύο πεδίων. Στη συνέχεια ο κος Βαρουδάκης έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της πολύπλευρης προσέγγισης των πολύπλοκων κοινωνικών θεμάτων και τη σημασία που έχει ο χώρος και η διαμόρφωσή του στην αποτελεσματική επίλυση ζητημάτων. Η κατανόηση αυτού του ζητήματος και ειδικά στον ευαίσθητο τομέα της εκπαίδευσης θα αποτελέσει θεμέλιο λίθο στην εξέλιξη των επόμενων γενεών. Από την πλευρά της η κα Αγγελάκη, ο θεσμικός ρόλος της οποίας αφορά δράσεις σε όλο το φάσμα των ζητημάτων της διημερίδας, εξέφρασε τη χαρά της για την πραγματοποίηση τέτοιων εκδηλώσεων καθώς συνεισφέρουν με δύο τρόπους στο ευρύτερο καλό του τόπου. Από κοινωνική σκοπιά, συνεισφέρουν στη βελτίωση του μαθησιακού περιβάλλοντος αναλαμβάνοντας ουσιαστική κοινωνική ευθύνη, με μακροπρόθεσμα οφέλη. Από πολιτιστική σκοπιά, τέτοιες πρωτοβουλίες ενισχύουν τα Χανιά ως πόλο ενδιαφέροντος σε ζητήματα Αρχιτεκτονικής.
Η εκδήλωση αποτελεί κομμάτι των εργασιών ενός πιλοτικού ερευνητικού-επιμορφωτικού προγράμματος για την αναβάθμιση του μαθησιακού περιβάλλοντος σε 13 νηπιαγωγεία του νομού Ρεθύμνου στο οποίο τα δύο Πανεπιστημιακά Ιδρύματα συμμετέχουν με περισσότερους από 120 φοιτητές στο σύνολο. Το συντονισμό του όλου εγχειρήματος έχουν αναλάβει ο Κωνσταντίνος-Αλκέτας Ουγγρίνης, Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, η Ευθυμία Γουργιώτου, Λέκτορας Πανεπιστημίου Κρήτης και η αρχιτέκτονας Μαριάνθη Λιάπη.
Προσκεκλημένοι ομιλητές ήταν η Κυριακή Τσουκαλά, Καθηγήτρια Τμήματος Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ και ο Δημήτρης Γερμανός, Καθηγητής Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης ΑΠΘ. Το πρόγραμμα των παρουσιάσεων συμπλήρωσαν με ανακοινώσεις τους οι συντονιστές του προγράμματος καθώς επίσης Σχολικοί Σύμβουλοι και Εκπαιδευτικοί.
Σκοπός της Επιστημονικής Διημερίδας ήταν η παρουσίαση και ενίσχυση του προβληματισμού που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια για την ανάγκη αναδιαμόρφωσης και εμπλουτισμού του μαθησιακού σχολικού περιβάλλοντος, καθώς και την παιδαγωγική του αξιοποίηση σύμφωνα με τις απαιτήσεις των νέων αναλυτικών προγραμμάτων. H Διημερίδα έφερε κοντά αρχιτέκτονες, παιδαγωγούς, εκπαιδευτικούς, ερευνητές και φοιτητές, προκειμένου να ορίσει και να αναθεωρήσει τις αντιλήψεις που συνδέουν τη μάθηση των παιδιών και τη διδασκαλία με το σχεδιασμό του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος. Κατά τη διάρκεια αυτής παρουσιάστηκαν κριτικές θεωρήσεις, καθώς και εφαρμοσμένες πρακτικές αναδιαμόρφωσης του εσωτερικού και εξωτερικού σχολικού περιβάλλοντος και διατυπώθηκαν προτάσεις με στόχο την αναζήτηση ενός πλαισίου στήριξης των παιδιών, το οποίο θα διασφαλίζει την ποιότητα στην ανάπτυξη και τη μάθησή τους.
Οι εργασίες της Επιστημονικής Διημερίδας κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα:
1. Η χωρική υπαρκτή πραγματικότητα σε πολλά νηπιαγωγεία του Ρεθύμνου δεν πληροί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την καθημερινή διαβίωση των μικρών παιδιών, δεν καλύπτει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των ίδιων, καθώς και των οικογενειών τους, γεγονός επιβαρυντικό για την υγεία, την ασφάλεια αλλά και την εκπαίδευσή τους.
2. Η αναγκαιότητα αναδιαμόρφωσης τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού περιβάλλοντος των νηπιαγωγείων αποτελεί μια σημαντική παράμετρο α) για την ευημερία των μικρών παιδιών κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο νηπιαγωγείο, και β) για την αισθητική τους καλλιέργεια και την ολόπλευρη ανάπτυξή τους.
3. Επιπλέον, συνιστά ένα σημαντικό εργαλείο στη διάθεση του εκπαιδευτικού, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των νέων αναλυτικών προγραμμάτων και την προώθηση της διδασκαλίας των ιδιαίτερων γνωστικών αντικειμένων.
4. Για τους λόγους αυτούς θεωρήθηκε επιτακτική ανάγκη η εφαρμογή του προγράμματος αρχιτεκτονικού επανασχεδιασμού των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων των νηπιαγωγείων, προκειμένου να αξιοποιηθούν παιδαγωγικά και να προσφέρουν ουσιαστικά στη μάθηση και την ανάπτυξη των μικρών παιδιών. Παρουσιάστηκαν αρχιτεκτονικές επιλύσεις που πρότειναν ποικιλία δυνατοτήτων και τεχνικών λύσεων για το ριζικό επαναπροσδιορισμό του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος, συνιστώντας ένα ουσιαστικό πλαίσιο εφαρμογής που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί άμεσα.
5. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική εφαρμογή του εν λόγω προγράμματος θεωρήθηκε η άμεση και ουσιαστική υποστήριξη τόσο από την πλευρά της Πολιτείας (Υπουργείο Παιδείας, Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Σχολικοί Σύμβουλοι, Εκπαιδευτικοί) όσο και από την πλευρά της Τοπικής Κοινότητας (Νομαρχία, Δήμος, Τοπικοί Φορείς, Τοπικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων, κ.λπ.).
Η εκδήλωση ήταν ανοιχτή για το κοινό και την παρακολούθησαν περισσότεροι από 250 συμμετέχοντες.
Εκ των διοργανωτών