Στον διαγωνισμό υπάρχουν πέντε κατηγορίες: Η πρώτη κατηγορία αφορά στα έντυπα των σχολείων και οι τέσσερις επόμενες, στις εργασίες ενός μαθητή ή μιας μικρής ομάδας.
- Σχολικό έντυπο
Η κατηγορία αυτή αφορά στις εφημερίδες και τα περιοδικά τάξεων ή σχολείων που έχουν εκδοθεί κατά τα προηγούμενα σχολικά έτη 2020-2021-2022 έως και το τρέχον. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι ηλεκτρονικές εφημερίδες και περιοδικά.
- Κατηγορία μαθητικού ρεπορτάζ
Η ουσία του ρεπορτάζ είναι η έρευνα και η ανάδειξη ενός γεγονότος, δηλαδή οι απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα του τι συνέβη, με όλα εκείνα τα στοιχεία που το αναδεικνύουν. Θα πρέπει δηλαδή να συμπεριλάβουμε στο ρεπορτάζ τα στοιχεία για το πού έγινε, πότε έγινε, πώς έγινε, γιατί έγινε και ποιος ενδεχομένως ευθύνεται. Την έρευνα διεξάγει ο ρεπόρτερ – δημοσιογράφος, ύστερα από κάποιο συμβάν ή μια πληροφορία που του δίνεται. Στην προσπάθειά του αξιοποιεί πάντα διασταυρωμένες πληροφορίες. Πληροφορίες δηλαδή, απ’ όλες τις πλευρές που εμπλέκονται στο γεγονός. Όσο πιο πολλές είναι οι διασταυρωμένες πληροφορίες, τόσο πιο πλήρες είναι το ρεπορτάζ. Θέμα του ρεπορτάζ ορίζεται η περιγραφή ενός οποιουδήποτε εντυπωσιακού γεγονότος και η οποιαδήποτε έρευνα γύρω από αυτό χωρίς περιορισμούς.
- Κατηγορία μαθητικής συνέντευξης.
Συνέντευξη είναι η συζήτηση που έχει ένας δημοσιογράφος με ένα πρόσωπο ή πρόσωπα που για διάφορους λόγους έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον του κοινού (πολιτικό, αθλητή, ηθοποιό, συγγραφέα , επιστήμονα κλπ).
Στόχος της συνέντευξης, του ρεπορτάζ, αλλά και γενικά της δημοσιογραφίας είναι να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Η συνέντευξη μπορεί να είναι πραγματική ή φανταστική, αρκεί να ακολουθούνται οι κανόνες του διαλόγου και η αποτύπωση με τη μορφή ερώτησης-απάντησης.
Η συνέντευξη έχει κάποια προετοιμασία, πριν συναντήσουμε τον συνεντευξιαζόμενο. Είναι απαραίτητο να βρούμε και να μελετήσουμε όσο τον δυνατόν περισσότερα στοιχεία για το πρόσωπο που θα έχουμε απέναντί μας.
Για το ποιος είναι, τι επαγγελματικές δραστηριότητες έχει, τι κάνει αυτή τη στιγμή, ποια είναι η οικογενειακή του κατάσταση, ποια τα ενδιαφέροντά του, ποιες δηλώσεις έχει κάνει στο παρελθόν και φυσικά να έχουμε εντοπίσει για ποιο λόγο κάνουμε τη συνέντευξη. Όσο πιο καλά είμαστε πληροφορημένοι για τον άνθρωπο με τον οποίο κάνουμε τη συνέντευξη, τόσο περισσότερη εμπιστοσύνη θα μας δείξει για να μας μιλήσει με άνεση.
Θα συναντήσετε διάφορους ανθρώπους. Άλλοι που έχουν την άνεση να μιλήσουν και να απαντήσουν και άλλοι που με το «τσιγκέλι» θα τους βγάλεις μια λέξη από το στόμα τους. Γι’ αυτό πρέπει να είστε καλά προετοιμασμένοι, έτσι που να τους διευκολύνετε να μιλήσουν.
Η συνέντευξη είναι τέχνη όχι μόνο όταν την κάνει κάποιος, αλλά και όταν τη γράφει. Εκεί ο κάθε δημοσιογράφος βάζει τη δική του μαεστρία, ώστε να κάνει το κείμενο πιο ευχάριστο και ουσιώδες για τον αναγνώστη.
- Κατηγορία Φωτορεπορτάζ
Αφορά σε ένα συγκεκριμένο είδος ρεπορτάζ, το οποίο δημιουργείται από εικόνες, με σκοπό την εξιστόρηση ενός γεγονότος. Συνήθως αφορά σε φωτογραφικό υλικό και σε μερικές περιπτώσεις σε βίντεο. Το φωτορεπορτάζ διακρίνεται από άλλα είδη φωτογραφίας από τα εξής σημεία:
Αντικειμενικότητα: Το γεγονός – συμβάν, το οποίο καλείται η φωτογραφία, να αναδείξει ότι αντιμετωπίζεται από μία δίκαιη σκοπιά και όσο πιο αντικειμενικά γίνεται.
Περιγραφικότητα: Οι εικόνες σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα στοιχεία του ρεπορτάζ πρέπει να μπορούν να κάνουν κατανοητά τα γεγονότα στο ευρύ κοινό.
Ο φωτορεπόρτερ πρέπει να πει μία ιστορία μέσα από τις εικόνες του, συνοδεύοντάς τις με τίτλους ή λεζάντες, που θα προσδιορίζουν το θέμα με λίγα λόγια.
Ο φωτορεπόρτερ θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να είναι έτοιμος για φωτογράφηση, και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχει πάντα μαζί του την φωτογραφική μηχανή. Σημαντικά γεγονότα που επηρεάζουν τον κόσμο μπορεί να συμβούν παντού και πάντα.
Εκείνο το οποίο θεωρείται πολύ σημαντικό στοιχείο στο φωτορεπορτάζ είναι οι εκφράσεις στα πρόσωπα, όπως και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τα γεγονότα.
- Κατηγορία σκίτσου-γελοιογραφίας
Οι εργασίες μπορούν να παραδίδονται ή να αποστέλλονται ταχυδρομικά, ατομικά ή ομαδικά, με τη σημείωση «Για το Διαγωνισμό Τύπος και Ουσία», στις παρακάτω διευθύνσεις, μέχρι την Παρασκευή 24 Μαρτίου 2023:
- Ταχυδρομικά: Υπόψη Δασκαλάκη Γιώργου Φοίνικος 16 Τ.Κ. 71305, Ηράκλειο
- Ηλεκτρονικά: typoskaiousia@gmail.com
Χρήσιμες πληροφορίες-ιστορικό υλικό: www.typoskaiousia.gr
Έως την ίδια ημερομηνία και στις ίδιες διευθύνσεις, μπορούν να αποστέλλονται οι μαθητικές εφημερίδες ενηλίκων, που έχουν εκδοθεί πριν από το έτος 2012, προκειμένου να ταξινομηθούν και να παρουσιαστούν στον Τύπο ως αρχειακό υλικό, στο πλαίσιο της ιστορικής έρευνας «Γραφές της νιότης».