Του Βασίλη Τσίγκα
Στις 15 Σεπτεμβρίου 1970 «έπαιξε» στον αέρα του BBC το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της σειράς «Monty Python’s Flying Circus», στο οποίο υπήρχε ένα σκετς, που τις τελευταίες ώρες κάνει το γύρο του ελληνικού ίντερνετ και όχι μόνο. Σ’ αυτό, ο Τζον Κλις εργάζεται στο υπουργείο των ανόητων βαδισμάτων (Ministry of Silly Walks είναι ο πρωτότυπος τίτλος) και διακωμωδεί πολλά περισσότερα απ’ τα προφανή, αν κάποιος γνωρίζει ελάχιστα την ιστορία των Άγγλων.
Έξω από το «υπουργείο» υπάρχουν παρατεταγμένοι στρατιώτες. Γιατί στρατιώτες; Γιατί ο Κλις θέλει να υπενθυμίσει στους συμπατριώτες του, την αντιμετώπιση που είχαν όσοι επέστρεψαν ζωντανοί από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπέφεραν από το σύνδρομο «Shell Shock», το οποίο δεν τους επέτρεπε να περπατούν σωστά και τους ανάγκαζε να κάνουν νευρικές, απότομες κινήσεις (κάτι σαν το silly walk). Η βρετανική κυβέρνηση δεν αναγνώρισε ποτέ το σύνδρομο και δεν μπήκε ποτέ στη διαδικασία να βοηθήσει τους στρατιώτες που επέζησαν ενός μακάβριου πολέμου και δεν κατάφεραν να επανέλθουν.
Αυτό το «silly walk« το μετέφεραν στους δρόμους της Νέας Φιλαδέλφειας δέκα κορίτσια, την ώρα της παρέλασης για την 28η Οκτωβρίου. Μία κρατούσε την ελληνική σημαία και οι υπόλοιπες περπατούσαν από πίσω της, όπως οι Monty Python, σχεδόν 40 χρόνια πριν. Και η ελληνική κοινωνία, μέσα στην μαγευτική της άγνοια, έσπευσε να τις κατηγορήσει. Ειλικρινά, δεν περίμενα κάτι καλύτερο…
Κι αν το δρώμενό τους ήταν από μόνο του αρκετό για να μας υπενθυμίσει το πόσο ανούσιες είναι οι παρελάσεις και το τι δοξάζουν (στη συγκεκριμένη περίπτωση, μάλιστα, την αρχή ενός πολέμου, ούτε καν το τέλος του…), ήρθε το κείμενό τους για να επιβεβαιώσει τις όποιες ελάχιστες ελπίδες θα πρέπει να έχει κάποιος για την ελληνική κοινωνία.
Μέσα από την «καλλιτεχνική παρέμβαση», όπως την χαρακτηρίζουν οι ίδιες, αυτό το «κάτι σαν παιχνίδι», που ελάχιστοι μπήκαν στον κόπο να καταλάβουν, δείχνουν την απέχθειά τους για την κατάσταση που επικρατεί. «Ο πόλεμος του ανθρώπου για την ελευθερία του δεν είναι έπος ούτε τραγωδία. Είναι η ίδια η ζωή εν κινήσει. Κίνηση που δεν μπορεί να ελεγχθεί και να μπει σε καλούπια», υπενθυμίζουν σε όλους τους νεοέλληνες, που δεν έχου(με)ν πολεμήσει ποτέ, δεν ξέρου(με)ν τι σημαίνει να υπερασπίζεσαι τα εδάφη σου και δεν μπορού(με)ν να συνειδητοποιήσου(με)ν τη φρικαλεότητα ενός πολέμου, όταν το κοντινότερο που έχου(με)ν φτάσει κοντά του είναι το Call of Duty.
Ή μάλλον, όχι! «Επιλέξαμε να πάμε στο δήμο της Ν. Φιλαδέλφειας-Ν. Χαλκηδόνας σε μια γειτονιά χτισμένη από πρόσφυγες, τους κατεξοχήν περιττούς και απόβλητους της ελληνικής κοινωνίας και τότε και τώρα».
Ειδικά τα τελευταία χρόνια, όταν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι προσπαθούν να ξεφύγουν από τα αποτρόπαια εγκλήματα που διαπράττονται στη γειτονιά μας και κυριολεκτικά κολυμπούν στις θάλασσές μας για να σωθούν, θα θεωρούσε κανείς πως θα είχαμε ευαισθητοποιηθεί περισσότερο. Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, δεν έχουμε πάρει χαμπάρι…
Το βασικό επιχείρημα όσων είναι «απέναντι» από την πράξη αυτών των κοριτσιών, είναι πως «δεν σεβάστηκαν το αίμα όσων πέθαναν για να υπερασπιστούν την πατρίδα μας». Το επιχείρημα αυτό, όμως, καταρρέει αυτόματα αν το καλοσκεφτούν. Τα κορίτσια αυτά, διακωμώδησαν τον ίδιο τον πόλεμο και την ηρωοποίησή του. Όσοι πέθαναν το ’40, πέθαναν για να υπερασπιστούν τα εδάφη της Ελλάδας, δεν επιδίωξαν τον πόλεμο. Μέσω των παρελάσεων, όμως, και ειδικά των στρατιωτικών, αποθεώνουμε τον ίδιο τον πόλεμο! Κάνουμε επίδειξη των όπλων και των αρμάτων μας! Αντί να διδαχθούμε από τις φρίκες που ζήσαμε ούτε έναν αιώνα πριν, δείχνουμε πόσο έτοιμοι είμαστε για να τις ζήσουμε ξανά! Καμία λογική!
Στην Ιλιάδα, ο Όμηρος γράφει «Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πατρίς». Τα δέκα κορίτσια επέλεξαν να αντικαταστήσουν μία λέξη. Το έκαναν «Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί ελευθερίας». Ο καθένας είναι ελεύθερος να επιλέξει τη φράση που τον εκφράζει. Ας σκεφθεί, όμως, πρώτα τη διαφορά τους, αφού συνειδητοποιήσει ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά!