Μπορεί η καλλιέργεια κάστανου να μη θεωρούνταν τα προηγούμενα χρόνια ελκυστική στη χώρα μας, ωστόσο δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να αποτελέσει βασικό άξονα ανάπτυξης ορεινής οικονομίας σε πολλές περιοχές της χώρας μας.
Στα ορεινά χωριά των Χανίων για παράδειγμα και συγκεκριμένα στο καστανοχώρι Ελος στον Κίσσαμο, η παραγωγή και τυποποίηση κάστανου δεν θα μπορούσε παρά να αποτελεί μια από τις βασικές δραστηριότητες των κατοίκων του.
Τα κάστανα από το Ελος Χανίων συσκευάζονται σε μια μονάδα επεξεργασίας που έστησαν παραγωγοί της περιοχής μέσω μιας εταιρείας λαϊκής βάσης και καταλήγουν σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της χώρας, ενώ τα τελευταία χρόνια φθάνουν μέχρι και τη γειτονική Ιταλία.
Για τον παραγωγό Μιχάλη Κυριτσάκη, βασικό μέλος της εταιρείας λαϊκής βάσης στην οποία μετέχουν οι περισσότεροι καστανοπαραγωγοί της περιοχής, η καλλιέργεια κάστανου αποτελεί πνοή ζωής για την περιοχή. Και παρότι φέτος η παραγωγή θα είναι μειωμένη λόγω ανομβρίας, ο ίδιος υπογραμμίζει πως η ποιότητα θα είναι ίδια, τονίζοντας με έμφαση πως τα κάστανα που παράγονται στα ορεινά χωριά των Χανίων είναι ξακουστά για τη γεύση τους.
«Είχαμε την τύχη να φτιάξουμε πριν από πέντε χρόνια μια μονάδα επεξεργασίας και συσκευασίας κάστανου μέσω μιας εταιρείας λαϊκής βάσης στην οποία συμμετέχουν οι περισσότεροι παραγωγοί της περιοχής», αναφέρει ο Μιχάλης Κυριτσάκης, προσθέτοντας ότι «στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα καταφέραμε να εντάξουμε το προϊόν μας σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ της χώρας και να κλείσουμε συμφωνίες εξαγωγής στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Ιταλία».
Η έλλειψη πάντως πολιτικών υποστήριξης των ορεινών πληθυσμών έφερε τα προηγούμενα χρόνια την καστανοκαλλιέργεια στην Ελλάδα, σχεδόν σε καθεστώς εγκατάλειψης.
Μάλιστα, ένας εκ των βασικότερων λόγων που συνέβαλαν στην υποβάθμιση της καστανοκαλλιέργειας στη χώρα μας ήταν η ασθένεια του έλκους της καστανιάς η οποία μέχρι τις αρχές της 10ετίας του ΄90 είχε εξαπλωθεί στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας.
Προστιθέμενη αξία
Ωστόσο, η ζήτηση για το προϊόν εντός και εκτός της χώρας ενθάρρυνε πολλούς ιδιοκτήτες ορεινών εγκαταλελειμμένων εκτάσεων να φυτέψουν και πάλι καστανιές.
Η μεταποίηση μάλιστα της ελληνικής παραγωγής μπορεί να προσδώσει προστιθέμενη αξία στο προϊόν, να «ανοίξει» την αγορά και να δημιουργήσει προϋποθέσεις εξαγωγών με τελικό στόχο την αύξηση του εισοδήματος του αγρότη.
Η καλλιέργεια της καστανιάς απευθύνεται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της χώρας και μπορεί να αξιοποιήσει χιλιάδες στρέμματα που σήμερα παραμένουν ακαλλιέργητα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ελληνική παραγωγή κάστανου μπορεί όχι μόνο να ανακάμψει αλλά και να διπλασιασθεί, αρκεί να υπάρξει μια δυναμική πολιτική που να επικεντρωθεί μεταξύ άλλων στα εξής:
• Στην πιστοποίηση του ελληνικού γενετικού υλικού καστανιάς και στην παραγωγή και διάθεση άριστου εντόπιου φυτευτικού υλικού σε προσιτές τιμές
• Στην καθιέρωση κινήτρων για την αντικατάσταση των υπέργηρων δένδρων με νέα δένδρα, πιο αποδοτικών ποικιλιών ή προελεύσεων και σε διάστημα μιας 10ετίας.
• Στην ίδρυση νέων σύγχρονων καστανεώνων όπου οι κλιματεδαφικές συνθήκες το επιτρέπουν.
• Στη χρήση της καστανιάς σε αναδασωτικά προγράμματα και δασώσεις αγρών καθόσον αποτελεί πολύτιμο, αυτόχθονο, δασοπονικό είδος ενώ παρέρχεται και ο κίνδυνος της ασθένειας του έλκους της καστανιάς.