Τον παγκόσμιο «γύρο» του διαδικτύου έχει κάνει τα τελευταία δύο 24ωρα μία ψηφιακή εικόνα, η οποία απεικονίζει έναν νεαρό Έλληνα Πυροσβέστη της ΕΜΑΚ να κρατάει στην αγκαλιά του ένα κοριτσάκι μπροστά από χαλάσματα και τα ερείπια ισοπεδωμένων κτηρίων από τον φονικό σεισμό στην Τουρκία.
Η επεξεργασμένη ψηφιακά εικόνα έχει γίνει viral αρχικά στην Ελλάδα και την Τουρκία και στην συνέχεια σε όλο τον κόσμο, σε πολλές περιπτώσεις λανθασμένα ως πραγματική φωτογραφία. Είναι όμως τόσο αληθοφανής και συγκινητική που χιλιάδες χρήστες των social media την χρησιμοποιούν, την αναπαραγάγουν ή την προωθούν, με αποτέλεσμα να έχει γίνει viral σε δεκάδες χώρες παγκοσμίως. Ιδιαίτερα σε χώρες με ελληνική παρουσία ή τουρκικές, συριακές και κουρδικές κοινότητες, όπως στην Γερμανία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστρία και την Αυστραλία.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει τόσο η ιστορία της δημοσίευσης της ψηφιακής εικόνας – για την ακρίβεια ψηφιακά επεξεργασμένης καλλιτεχνικής απεικόνισης- όσο και η άγνωστη ιστορία της δημιουργία της, η οποία αναμένεται να προκαλέσει νέο κύμα ενδιαφέροντος σε όλο τον κόσμο.
Η ιστορία της δημοσίευσης και οι απρόσμενες αντιδράσεις
Η εικόνα δημιουργήθηκε από τον Υποστράτηγο εν αποστρατεία του Πυροσβεστικού Σώματος, Παναγιώτη Κοτρίδη, ο οποίος τη δημοσίευσε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook την Τετάρτη, αναφέροντας πως «την έφτιαξε αποτίοντας φόρο τιμής στους διασώστες και τις διασώστριες της ΕΜΑΚ». Κι όπως αργότερα σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ και για την στήριξη της ελληνοτουρκικής φιλίας και την προβολή των ανώνυμων θυμάτων και της τραγωδίας όσων σώθηκαν αλλά έχασαν μέλη της οικογένειάς του, συγγενείς ή φίλους.
Αρχικά, στην πρώτη ανάρτηση της εικόνας ο Υποστράτηγορος Κοτρίδης αναφέρει πως η εικόνα -αν και χαρακτηρίζεται ως «φωτογραφία»- φτιάχτηκε και δημοσιεύτηκε από τον ίδιο με βασικό σκοπό τους άνδρες της ΕΜΑΚ που επιχειρούν στην Τουρκία: «Για να τιμήσω τους συναδέλφους που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για την διάσωση των πληγέντων από τους σεισμούς της Τουρκίας, έφτιαξα αυτή τη φωτογραφία».
«Οι συνάδελφοι που φεύγουν τώρα και πάνε στην Τουρκία ουσιαστικά έχουν σαν μόνο στόχο να πάνε να σώσουν ανθρώπινες ζωές. Αυτό είναι η σκέψη τους. Είναι σαν να πηγαίνουν να σώσουν τη μητέρα τους, τον πατέρα τους, τα αδέρφια τους, τα παιδιά τους είναι προγραμματισμένοι να πω δεν σκέφτονται τίποτα άλλο παρά μόνο το πώς θα σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ζωές» ανέφερε σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ και τόνισε: «Εμείς λέμε μία φορά πυροσβέστης, πάντα πυροσβέστης. Δεν είναι επάγγελμα. Δεν μπορεί να είναι επάγγελμα όταν ρισκάρεις τη δικιά σου ζωή για να σώσεις αγνώστους. Το συναίσθημα ότι ανασταίνεις ουσιαστικά έναν άνθρωπο και του δίνεις μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή και έρχεται ο συγγενής του και σε αγκαλιάζει είναι μοναδικό.Μακάρι και ήμουν και τώρα εκεί για να βοηθήσω. Μια φορά πυροσβέστης, πάντα πυροσβέστης».
Χρησιμοποίησε μάλιστα και την φράση «ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ ΓΙΑ ΣΕΝΑ» σε τρείς γλώσσες (ελληνικά, τουρκικά και αγγλικά) στην ανάρτησή του.
Αργότερα, όταν ξεκίνησε η χρήση της σε αναρτήσεις σε άλλους λογαριασμούς σε όλα τα κοινωνικά δίκτυα, με την ένδειξη «φωτογραφία» έσπευσε να διευκρινίσει πως ήταν «ψηφιακή εικόνα», την οποία έφτιαξε και δεν προέρχεται από πραγματικό περιστατικό ή γεγονός στην Τουρκία. Αλλά ήταν ήδη αργά καθώς διαμοιράστηκε μαζικά από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και προκάλεσε αίσθηση και χιλιάδες θετικά σχόλια. Ειδικά στην Τουρκία…
Η άγνωστη ιστορία της «εικόνας»
Σύμφωνα με τον τον Υποστράτηγο εν αποστρατεία του Πυροσβεστικού Σώματος, Παναγιώτη Κοτρίδη όμως πρόκειται για επεξεργασμένη ψηφιακή εικόνα και όχι για φωτογραφία. Για την ακρίβεια είναι «μία ψηφιακή απεικόνιση που δημιουργήθηκε μέσω του εξειδικευμένου προγράμματος τεχνητής νοημοσύνης Midjourney, το οποίο δημιουργεί εικόνες από περιγραφές, λέξεις-κλειδιά και οδηγίες», χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων δυνατότητες σύνθεση με πληροφορίες από άλλες εικόνες, φωτογραφίες ή ψηφιακά αρχεία.
Μετά την δημιουργία των δύο βασικών προσώπων-του πυροσβέστη της ΕΜΑΚ και του μικρού κοριτσιού από την Τουρκία – σε ένα τεχνητό υπόβαθρο βασισμένο σε καταστραμμένα κτίρια, ο Υποστράτηγος διαμόρφωσε την τελική μορφή της ψηφιακής εικόνας με το δημοφιλές γραφιστικό πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνων Photoshop, για να προσθέσει διάφορες σημαντικές λεπτομέρειες.
Για παράδειγμα, το ακρωνύμιο της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ), το διακριτικό σήμα του Πυροσβεστικού Σώματος, όπως τις σημαίες της Ελλάδας στο κράνος του Έλληνα πυροσβέστη και την τουρκική σημαία στο λερωμένο φανελάκι του μικρού κοριτσιού.
Η αναπαραγωγή που την έκανε viral
Η τελική εικόνα ήταν τόσο ρεαλιστική, ανθρώπινη και συγκινητική που η ψηφιακή «σύνθεση» διαμοιράστηκε ως ως πραγματική φωτογραφία από Έλληνες και ξένους χρήστες των social media, προκαλώντας συναισθηματικές αντιδράσεις, πολλά θετικά σχόλια και χιλιάδες μηνύματα.
Πάνω από 120.000 άτομα είδαν την συγκεκριμένη ψηφιακή καλλιτεχνική απεικόνιση στον λογαριασμό του Twitter της βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Ντόρας Μπακογιάννη και πάνω από 2.200 έκαναν like μέσα σε 24 ώρες.
Το ίδιο συνέβη σχεδόν στους περισσότερους λογαριασμούς στο Facebook, το Twitter και το Instagram, που γνώρισαν τεράστια ανταπόκριση και συγκέντρωσαν αναρίθμητα θετικά σχόλια.
Ακόμα και τηλεοπτικές εκπομπές καναλιών στην Τουρκία και σε άλλες χώρες προέβαλαν την «εικόνα»- συχνά λανθασμένα ως φωτογραφία- μαζί με τις μαζικές αντιδράσεις των απλών πολιτών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που δεν είχαν προηγούμενο την τελευταία δεκαετία.
Μάλιστα, χιλιάδες ανώνυμοι χρήστες προχώρησαν στην ανάρτησή της συμβάλλοντας στην ανάδειξή της ως viral σε πολλές χώρες.
Κι ακόμα συνεχίζει να συγκεντρώνει likes, shares και θερμά ή εγκωμιαστικά σχόλια σε διάφορες γλώσσες από απλούς ανθρώπους μέχρι πολιτικούς, καλλιτέχνες και επιχειρηματίες…