Η κουλτούρα Mukbang ξεκίνησε από τους Νοτιοκορεάτες και η ίδια η λέξη σημαίνει “τρώω και μεταδίδω”. Εμείς οι άνθρωποι έχουμε μακροχρόνιες σχέσεις με αυτό που χαρακτηρίζεται ως πορνό φαγητού. Η φράση χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τρόφιμα που ήταν ανθυγιεινά για ανθρώπινη κατανάλωση, συγκρίνοντας τα έτσι άμεσα με την πορνογραφία και η φράση αυτή έσκασε όταν το Flickr ξεκίνησε μια κατηγορία “Food Porn” τον Σεπτέμβριο του 2004. Η τεχνολογική πρόοδος και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν σίγουρα επιτρέψει στο περιεχόμενο που σχετίζεται με το φαγητό να γίνει σε μεγάλο βαθμό δημοφιλές, καθώς ξεπερνά τα γλωσσικά και γεωγραφικά εμπόδια.
Σύμφωνα με το περιοδικό Brain and Cognition του 2015, οι εικόνες λαχταριστών φαγητών προκαλούν στον εγκέφαλό μας υπερδιέγερση και οδηγούν σε αύξηση της ορμόνης γκρελίνης που μας κάνει να νιώθουμε πεινασμένοι και προετοιμάζει το σώμα μας για φαγητό. Το να βλέπουμε ανθρώπους να τρώνε ικανοποιεί την επιθυμία για φαγητό και παρέχει ικανοποίηση μέσω οπτικής και ακουστικής διέγερσης (Choe 2019- Gillespie 2019). Στη σύγχρονη εποχή τρώμε με τα μάτια μας και σβήνουμε την οπτική μας πείνα με ψηφιακό κορεσμό. Κανάλια όπως το Food Network έχουν χρησιμοποιήσει την έννοια του φαγητού για να τραβήξουν την προσοχή του κοινού για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η φόρμουλα του φαγητού ήταν πάντα πιο δημοφιλής από το μαγείρεμα του φαγητού και όλα αυτά παραπέμπουν στην ψυχολογική μας φύση να αναζητούμε την ευχαρίστηση μέσω του φαγητού.
Τα Mukbangs ξεκίνησαν αρχικά το 2010 και μεταδιδόταν ζωντανά σε μια πλατφόρμα που ονομάζεται AfreecaTV. Αυτή η τάση έγινε αργότερα δημοφιλής στις δυτικές χώρες γύρω στο 2015, όταν η Fine Bros Entertainment (FBE) ανέβασε ένα βίντεο ως απάντηση στις κορεατικές εκπομπές φαγητού. Εκείνη την εποχή η ιδέα θεωρήθηκε παράξενη ή μη ελκυστική για πολλούς. Η τάση αργότερα έφτασε σε πιο μεμονωμένους δημιουργούς όταν η Trisha Paytas κυκλοφόρησε το δικό της mukbang και αυτό αργότερα αντιγράφηκε από άλλους YouTubers. Ο όρος mukbang σημείωσε παγκόσμια έξαρση τον Μάρτιο του 2020 και δεδομένου ότι αυτή η τάση υπάρχει για πάνω από μια δεκαετία, πολλά μπορούν να διδαχθούν και να αναλυθούν από την κουλτούρα του mukbang και το food porn συνολικά.
Πώς ξεκίνησαν όλα
Αυτή η τάση του να τρώει κανείς φαγητό στο διαδίκτυο για να το απολαύσει το κοινό εισήχθη για πρώτη φορά στην Κορέα κατά την άνοδο της ευρυζωνικότητας του Διαδικτύου. Η αγορά τροφίμων Kwangjang στη Σεούλ, η οποία είναι μια από τις παλαιότερες αγορές της χώρας, έκανε επίσης τη Σεούλ ένα σύμβολο στην Ασία όσον αφορά τη σκηνή των γευσιγνωστών. Στις αρχές του 2014, το κορεατικό φαγητό έκανε το γύρο του κόσμου, έχοντας κυρίως τεράστιο αντίκτυπο – που αλλού; – στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, η τάση της ζωντανής μετάδοσης της κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων φαγητού γινόταν κατά κάποιο τρόπο πιο ελκυστική στην Κορέα από τα τέλη της δεκαετίας του 2000.
Αυτοί που συμμετέχουν στην κουλτούρα του mukbang στην Κορέα είναι γνωστοί ως influencers στη χώρα και είναι ευρύτερα γνωστοί ως broadcast jockeys ή BJ. Οι περισσότεροι από αυτούς τους jockeys βγάζουν τα χρήματά τους από δωρεές των οπαδών τους και πολλοί κερδίζουν πάνω από 10.000 δολάρια μόνο από το να τρώνε. Οι περισσότεροι από τους γνωστούς jockeys έχουν κάνει streaming για πάνω από 15000 ώρες για να συγκεντρώσουν πάνω από 100k συνδρομητές προκειμένου να βγάλουν ένα σταθερό εισόδημα. Μερικοί jockeys τυχαίνει επίσης να είναι εκπαιδευμένοι σεφ και μοιράζονται την εμπειρία του μαγειρέματος μαζί με την εμπειρία του φαγητού με τους θαυμαστές τους. Έτσι, η κουλτούρα του mukbang στην Κορέα ξεκίνησε αρχικά με ανάλογο φαγητό και χρήσιμες συμβουλές μαγειρικής.
Αργότερα, καθώς πολλές διαδικτυακές πλατφόρμες κορέστηκαν, περισσότερα άτομα εντάχθηκαν στην τάση και κατά κάποιο τρόπο πιέστηκαν να απευθυνθούν σε νεότερα ακροατήρια προχωρόντας σε όλο και πιο ακραίες πράξεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό θα ήταν αυξάνοντας την ποσότητα του φαγητού ή παρέχοντας στο κοινό ήπιες σεξουαλικές φαντασιώσεις κατά τη διάρκεια της διαδικασίας κατανάλωσης. Αυτή η διαδικτυακή διατροφική φρενίτιδα γεννήθηκε λόγω της μοναξιάς και της έλλειψης ανθρώπινης σύνδεσης κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Εκείνοι που παρακολουθούσαν BJ’s ήταν σε θέση να μιμηθούν την αίσθηση του δείπνου με την οικογένεια και λόγω του πολυάσχολου τρόπου ζωής που ακολουθούν πολλοί Κορεάτες, τα mukbangs ήταν το αμέσως καλύτερο πράγμα.
Το mukbang ουσιαστικά αποτέλεσε ένα υποκατάστατο της ευχάριστης αίσθησης του να μοιράζεσαι το φαγητό με άλλους.
Η παράδοση του κοινού φαγητού είχε αρχίσει να ξεθωριάζει και έτσι άτομα με επιχειρηματικό προσανατολισμό που είχαν γνώσεις μαγειρικής αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Αυτό που ξεκίνησε ως μια υγιεινή και λαμπρή ιδέα, αργότερα εξελίχθηκε σε παραφροσύνη λόγω των δημιουργών που αποφάσισαν να το παρατραβήξουν. Οι θεατές ένιωθαν να εμπνέονται να μαγειρεύουν βλέποντας βίντεο mukbang και αισθάνονταν λιγότερο μόνοι κατά τη διάρκεια των γευμάτων, καθώς είχαν έναν σύντροφο για να απασχολούνται. Κάποιοι θαυμαστές δεν ήταν εκεί για το φαγητό παρά για τους ανθρώπους που κατανάλωναν το φαγητό και φάνηκε ότι ίσως τα mukbang ήταν απλώς ένας τρόπος για να ξεσαλώνουν κάποιοι άνθρωποι.
Δημοτικότητα και αντιπαράθεση
Καθώς οι mukbangs γίνονταν όλο και πιο δημοφιλείς, ήταν προφανές ότι η τάση αυτή θα προκαλούσε αντιδράσεις και θα προκαλούσε αρκετή κριτική. Το Mukbang ανακηρύχθηκε ως μία από τις λέξεις του 2020 της χρονιάς ενώ η πράξη του να τρως φαγητό μπροστά στην κάμερα συγκεντρώνει εκατομμύρια προβολές στο YouTube. Πολλά αμερικανικά ακροατήρια φάνηκε να απολαμβάνουν το mukbang λόγω του ήχου του φαγητού και αυτό σχετίζεται με μια άλλη δημοφιλή τάση γνωστή ως ASMR. Οι ήχοι και οι ακραίες εκδηλώσεις ικανοποίησης κατά το φαγητό φάνηκε να προσελκύουν το ενδιαφέρον των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Πολλοί επικρίνουν τα mukbang ως αηδιαστικά και ζωώδη λόγω του τρόπου κατανάλωσης τροφής που είναι κάπως αφύσικος όταν μεταφράζεται σε μορφή βίντεο με ένα υπερβολικά ευαίσθητο μικρόφωνο που πιάνει κάθε αλλόκοτο ήχο. Ορισμένοι πιστεύουν ότι τα mukbangs είναι μια αηδιαστική και καταθλιπτική εικόνα της φαινομενικά απολίτιστης κοινωνίας μας. Η κατανάλωση τεράστιων μερίδων φαγητού δεν είναι αστεία και η αίσθηση ανταγωνισμού που υπάρχει κάνει τους δημιουργούς να αντιδρούν με μη ρεαλιστικό τρόπο απλώς για να κερδίσουν την προσοχή, στα πλαίσια μίας λειτουργίας που για να είναι κερδοφόρα πρέπει να πραγματώνεται στα πλαίσια μίας οικονομίας της προσοχής. Δεν υπάρχει καμία αυθεντικότητα στις αντιδράσεις και τα πάντα γίνονται για την κάμερα, τα σαγηνευτικά μέσα κατανάλωσης φαγητού ή ακόμη και η απεικόνιση της κατανάλωσης φαγητού με τερατώδη όρεξη, όλα γίνονται για να τραβήξουν την προσοχή του κοινού.
Τα κανάλια Mukbang αφιερώνουν όλο το περιεχόμενό τους στο φαγητό και αυτό καταλήγει σε μια δουλειά πλήρους απασχόλησης για να κερδίσουν χρήματα. Τα Mukbangs απέκτησαν δημοτικότητα λόγω της πτυχής της ψυχαγωγίας στο YouTube. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να παρομοιαστεί με την παρακολούθηση ενός δυστυχήματος λόγω υπερβολικής ταχύτητας και απλά δεν μπορούμε να μην παρακολουθήσουμε όταν κάποιος είναι πρόθυμος να φτάσει σε ακραία όρια. Οι μεγάλες ποσότητες και τα περίεργα φαγητά κερδίζουν τις περισσότερες προβολές και για χάρη των χρημάτων, πολλοί δημιουργοί είναι πρόθυμοι να υποβληθούν σε κυριολεκτικά βασανιστήρια. Η πράξη του να τρως οτιδήποτε μπροστά στην κάμερα με απάνθρωπο τρόπο παρομοιάζεται με την προθυμία συμμετοχής σε πλατφόρμες όπως το OnlyFans, καθώς ο τελικός στόχος είναι απλώς να βγάλεις όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα.
Η πιο δημοφιλής υπόθεση ή κριτική όταν πρόκειται για το mukbang είναι σε σχέση με το ότι πρόκειται για φετίχ. Πολλά άτομα αμφισβητούν την ελκυστικότητα και καταλήγουν να κρίνουν το mukbangs ως φετίχ ή kink που είναι ιδιαίτερο για το άτομο. Πρέπει να υπάρχει μια σεξουαλική φαντασίωση που σχετίζεται με το να τρώει κανείς με ατημέλητο ή σαγηνευτικό τρόπο. Το να επιλέγετε να καταναλώνετε τα τρόφιμα σε μεγάλες μπουκιές και να αλείφετε σκόπιμα τη σάλτσα παντού ή ακόμη και το να επιλέγετε να κάνετε τους πιο προκλητικούς ήχους είναι εξαιρετικά αφύσικος τρόπος φαγητού. Το σεξ και το φαγητό έχουν πολλές ομοιότητες, καθώς και τα δύο ήταν πάντα στη γενετική μας σύνθεση, επομένως είναι δύσκολο να αγνοήσουμε ότι τα mukbangs ικανοποιούν τις ηδονές ορισμένων λόγω της παρουσίασης του περιεχομένου.
Μειονέκτημα διπλής κατεύθυνσης
Το Mukbang στο YouTube δεν επηρεάζει μόνο τον δημιουργό του περιεχομένου αλλά και τους θεατές στο σπίτι. Η καταστροφική πράξη της υπερκατανάλωσης φαγητού μαστίζει το διαδίκτυο από τότε που αυξήθηκε η δημοτικότητα των mukbang. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνδέονται με αυτή τη μορφή περιεχομένου ως έναν τρόπο να διεγείρουν την όρεξή τους ώστε να συμμετέχουν και αυτή σε μία διατροφική κραιπάλη. Οι δημιουργοί από την άλλη πλευρά για να τραβήξουν την προσοχή του κοινού και να νικήσουν τον ανταγωνισμό καταφεύγουν στο να γεμίζουν με όλο και μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού τα στόματά τους ως τρόπο προσφοράς περιεχομένου. Αυτή η αμφίδρομη καταστροφική συμπεριφορά είναι η βασική προϋπόθεση πίσω από τα mukbangs, καθώς ο βασικός λόγος που ήταν η πρόληψη της μοναξιάς έχει καταστεί παρωχημένος.
Οι δημιουργοί περιεχομένου φαίνεται να χάνουν τον εαυτό τους για χάρη του περιεχομένου και πολλοί καταλήγουν να παίρνουν βάρος κατά τη διάρκεια του mukbang ταξιδιού τους. Ενώ υπάρχουν κάποιοι που τρώνε και αναμασούν το φαγητό τους για χάρη της διατήρησης της σωματικής τους διάπλασης, αυτή η προσέγγιση καταλήγει να είναι ακόμη πιο επιζήμια για την υγεία του δημιουργού. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που πλαστογραφούν τα mukbang τους με βολικές περικοπές, καθώς μπορεί να καταντήσει κουραστικό να πρέπει να τρώνε αηδιαστικό φαγητό για να ζήσουν. Ορισμένα κανάλια δεν έχουν καν σχολιασμό και βασίζονται αποκλειστικά σε ηχητικά εφέ που αφήνουν κάποιους ανθρώπους με εφιάλτες.
Όσοι επιλέγουν να βλέπουν βίντεο mukbang δεν είναι ασφαλείς από καταστροφικές διατροφικές συνήθειες, καθώς πολλοί άνθρωποι καταλήγουν να διεγείρονται και να πεινάνε βλέποντας άλλους να τρώνε. Κάποιοι προσπαθούν να αναπαραστήσουν τις τερατώδεις ποσότητες που καταναλώνονται λόγω της γοητείας που δημιουργούν οι εικόνες που προβάλλονται μέσω της οθόνης και αυτό αποτυπώνει τους κινδύνους του food porn που έχουν εισχωρήσει σιγά σιγά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η αγάπη για το φαγητό έχει απομακρυνθεί από τη μαγειρική τέχνη και έχει περάσει στη σφαίρα του δυσανάλογου junk food. Το να κάνεις το φαγητό να φαίνεται πιο νόστιμο και ορεκτικό είναι ένα τέχνασμα στη βιομηχανία τροφίμων εδώ και χρόνια και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά για χάρη της διαφήμισης γρήγορων φαγητών όπως τα μπιφτέκια.
Όσοι παρακολουθούν το περιεχόμενο για άλλους λόγους καταλήγουν να το καταστρέφουν για άλλους που έχουν αγνές προθέσεις και αυτό καταλήγει να δημιουργεί μια τοξική κοινότητα. Δεν υπάρχουν περιορισμοί όσον αφορά την κατανάλωση περιεχομένου, αλλά θα πρέπει επίσης να είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται το είδος του περιεχομένου που καταναλώνεται για να αποφευχθεί η αίσθηση ύπνωσης που μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικά ή υγειονομικά μειονεκτήματα. Το περιεχόμενο που προκαλούμε επηρεάζει τελικά το βιοπορισμό μας, εάν το εν λόγω περιεχόμενο καταναλώνεται πέρα από τον σκοπό της ψυχαγωγίας. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τους δημιουργούς που δεν βλέπουν πλέον το mukbang ως δουλειά, ρομαντικοποιώντας την ιδέα των ανθυγιεινών διατροφικών συνηθειών.
Το πάνε στα άκρα