Η Κεντροαριστερά ως νεοδεξιά

Γράφει ο Γιώργος Κατρούγκαλος, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ

Αρκετό καιρό πριν φύγει ο αείμνηστος Σάκης Πεπονής μου είχε εκμυστηρευτεί: «Εγώ κεντρώος ήμουν και κεντρώος παρέμεινα. Σε αυτό το ΠΑΣΟΚ, όμως, αισθάνομαι άκρα Αριστερά». Ο ευπατρίδης πολιτικός περιέγραφε μία γενικότερη αλήθεια: όχι μόνον το ΠΑΣΟΚ, το σύνολο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, έχει μετακινηθεί δεξιά του παραδοσιακού κέντρου. Ο λόγος είναι απλός: η πολιτική των νέων Εργατικών υπό τον Μπλερ, η ατζέντα 2010 του Σρέντερ, ο σημιτικός εκσυγχρονισμός δεν αποτελούν παρά παραλλαγές διαφορετικών αποχρώσεων νεοφιλελευθερισμού.

Οσοι υποστηρίζουν ότι αυτό δεν έχει σημασία, ότι τάχα το μόνο που μετρά είναι η τεχνοκρατική αποτελεσματικότητα και ότι η διάκριση Δεξιάς – Αριστεράς έχει ξεπεραστεί, συνειδητά ή ασυνείδητα υιοθετούν τις πολιτικές αυτές ως μονόδρομο και γίνονται απολογητές τους. Ο νεοφιλελευθερισμός, όμως, αποτελεί ένα συνολικό σχέδιο αλλαγής κράτους και κοινωνίας: στη θέση της ρυθμισμένης από τα κοινωνικά δικαιώματα και το εργατικό δίκαιο αγορά θέλει να επιβάλει ένα νέο μοντέλο άγριου και αρρύθμιστου καπιταλισμού.

Για να ξαναδημιουργήσει μία διαχωριστική γραμμή με την παραδοσιακή Δεξιά, η σοσιαλδημοκρατία υιοθετεί ορισμένα από τα συνθήματα της λεγόμενης νέας Αριστεράς, όπως το δικαίωμα στη διαφορετικότητα. Ομως, από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης το κοινωνικό στοιχείο είναι αυτό που προσδιορίζει τη διάκριση Δεξιάς και Αριστεράς: η Αριστερά είναι πάντα με τη μεριά των αδυνάμων. Δεν μπορείς να καταπατάς τα δικαιώματά τους και να λέγεσαι αριστερός. Αλλωστε, η νέα Δεξιά (εκτός ΗΠΑ) δεν έχει την ίδια αλλεργική αντίδραση απέναντι στα θέματα της διαφοράς με τους παλαιότερους συντηρητικούς. Ο κ. Μπακογιάννης δεν έχει, για παράδειγμα, διαφορετική άποψη επ’ αυτών από τον κ. Ψαριανό.

Τα παραπάνω δεν αφορούν, φυσικά, όλη τη ΔΗΜΑΡ. Οσοι όμως από τους «58», την Ελιά, το Ποτάμι, την AthensVoice, το Protagon θεωρούν ότι η αναγκαία υπέρβαση του παλαιοκομματικού κράτους μπορεί να γίνει μόνο μέσω της απορρύθμισης της εργασίας, με την ιδιωτικοποίηση του νερού και της ενέργειας, τη διάλυση του κοινωνικού κράτους, δεν είναι ούτε μεταρρυθμιστές, ούτε κεντροαριστεροί: είναι καθαροί, βέροι νεοδεξιοί. Ακριβώς για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούνται ως ανάχωμα στην άνοδο της Αριστεράς. Στην πραγματικότητα, η κατάργηση του πελατειακού κράτους, η ρήξη με το σύστημα της διαπλοκής, η ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών αποτελούν συμπληρωματικούς στόχους, που ένα μόνο πολιτικό υποκείμενο μπορεί να επιτύχει: η ριζοσπαστική Αριστερά.

Πηγή: “Έθνος”